İş planı işletmenizin sağlığı için neden bu kadar önemli? Bunun nedenini öğrenmek için makaleyi okumaya devam edin.
İş planı işletmenizin geleceğinin yazılı açıklamasıdır. Neler yapmayı planladığınızı ve nasıl yapacağınızı gösteren belgedir. Bir zarfın arkasına iş stratejinizi anlatan bir paragraf karalasanız bile bir plan yazmış olursunuz.
İş planları, bu planları yazanların ve okuyanların bir sürü görevi yerine getirmesine yardımcı olur. Yatırımcı arayan girişimciler tarafından potansiyel yatırımcılara vizyonlarını aktarmak için kullanılır. Önemli çalışanları etkilemek, yeni iş fırsatları yakalamak, tedarikçilerle ticaret yapmak veya şirketlerin daha iyi nasıl yönetilebileceğini anlamak için firmalar tarafında da kullanılabilir.
Peki, bir iş planı neleri kapsamalıdır ve iş planını nasıl bir araya getireceksiniz? Basit bir şekilde anlatmak gerekirse iş planı hedeflerinizi, bu hedeflere ulaşmak için kullanacağınız stratejileri, karşınıza çıkabilecek problemleri ve bu problemleri nasıl çözebileceğinizi, işletmenizin örgüt yapısını ( unvanlar ve sorumluluklar dahil ) ve son olarak da girişiminizi finanse etmek için gerekli olan sermaye miktarını kapsamalıdır.
Etkileyici, değil mi? Parçaları doğru bir şekilde bir araya getirirseniz etkileyici olacaktır. İyi bir iş planı hem şekil hem de içerik bakımından kabul edilmiş belirli esasları içerir.
İş planının üç ana bölümü vardır:
İlki iş konseptinden, sektörden, işletme yapısından ve ürün veya hizmetten bahsedilen bölümdür.
İkincisi potansiyel müşterilerin tanımlandığı ve analiz edildiği pazar bölümüdür: hedef pazar kim ve neredeler, ürünü veya hizmeti satın almaları için neler yapmak gerekiyor? Burada rekabeti ve rakiplerinizi yenmek için kendinizi nasıl konumlandıracağınızı da anlatabilirsiniz.
Üçüncüsü geliri ve nakit akış tablosunu, bilanço tablosunu ve başa baş analizi gibi diğer finansal oranları içeren finans bölümüdür. Bu bölümde muhasebecinizden ve iyi bir hesap tablosu yazılım programından yardım alabilirsiniz. Bu üç ana bölümü daha sonra ayırabilirsiniz.
İş planı yedi ana unsurdan oluşur:
İdari özet
İş tanımı
Pazar stratejileri
Rekabet analizleri
Tasarım ve geliştirme planı
Operasyonel plan ve yönetim planı
Finansal faktörler
Bu bölümlere ek olarak kapak, başlık sayfası ve içindekiler listesi de olmalıdır.
İş planının uzunluğu ne kadar olmalıdır?
Bu sorunun cevabı iş planının kullanım amacına bağlı olarak değişecektir. Kullanışlı bir iş planı herhangi bir uzunlukta olabilir. İş planınızı bir zarfın arkasına karalayabileceğiniz gibi, karmaşık bir girişimi tanımlayan 100 sayfalık detaylı bir iş planı da hazırlayabilirsiniz. Tipik bir iş planının uzunluğu 15 ila 20 sayfadır ancak daha uzun da olabilir.
İş planının uzunluğu işin doğasına bağlıdır. Basit bir iş konseptiniz varsa, iş planınızı birkaç kelime ile tamamlayabilirsiniz. Diğer taraftan, yeni bir iş türü ve hatta yeni bir endüstri öneriniz varsa mesaj vermek için daha çok açıklama yapmanız gerekebilir.
Diğer yandan iş planınızın amacı da uzunluğu belirleyecektir. İş planınızı riskli girişiminiz için milyonlarca dolarlık sermaye bulmak amacıyla kullanacaksınız, daha çok açıklama yapmanız ve inandırıcı olmanız gerekecektir. İş planınızı var olan işinizi yönetmek için kullanacaksanız çok daha kısa bir versiyon daha iyi olacaktır.
İş planına kimler ihtiyaç duyar?
İş yapmayanlar haricinde herkesin iş planına ihtiyacı vardır. Bir hobiye başlamak için iş planına ihtiyacınız yoktur. Ancak para, zaman veya enerji harcayarak kazanç elde etmek isteyen herkesin iş planı hazırlaması gerekir.
Yeni girişimler: Klasik iş planı yazarı yeni bir iş kurmaya yardımcı olması için finansman arayan girişimcidir. İyi şirketlerin birçoğu faaliyete geçmelerine yardımcı olacak gerekli sermayeyi bulmak için yatırımcıları ikna ederken iş planlarını kullanırlar.
İş planı hazırlama üzerine yazılan kitapların birçoğu işletme sahibi olmak isteyen girişimcileri hedefler. Ancak sadece nakit sıkıntısı çeken girişimlerin iş planına ihtiyacı varmış gibi düşünmek yanlıştır. İşletme sahipleri ister finansman arayışında olsunlar ister yatırımlarını nasıl arttırabileceklerini hesaplamaya çalışsınlar iş planı hazırlarlar.
Köklü firmaların da yardıma ihtiyacı vardır: Bütün iş planları ayakları yere basmayan girişimciler tarafından yazılmaz. Çoğu başlangıç aşamasını geçen şirketler tarafından hazırlanır.
Orta aşamadaki girişimler de genişleme için plana ihtiyaç duyabilirler. Veya iş planını misyonlarını ve başarı olasılıklarını müşterilere, tedarikçilere veya diğerlerine göstermek için kullanılabilecek değerli bir araç olarak görebilirler.
İş planını neden güncellemeliyim?
İş planlarının güncellenmesinin altı nedeni vardır. Bunlardan bir tanesi bile size uyuyorsa, güncelleme yapma zamanı gelmiş demektir.
1 – Yeni bir mali dönem başlamak üzere. Planınızı yıllık olarak, üç aylık ve hatta bulunduğunuz sektör çok hızlı değişiyorsa aylık olarak güncelleyebilirsiniz.
2 – Finansmana veya ek finansmana ihtiyacınız var. Bankaların ve diğer finans sağlayıcıların finansman kararlarını vermeleri için güncellenmiş plana ihtiyacı vardır.
3 – Pazarda önemli bir değişim yaşanıyor. Müşteri zevklerinin, güçlendirme trendlerinin ve mevzuat şartlarının değişmesi plan güncellemelerine olan ihtiyacı tetikler.
4 – Firmanız gelişiyor veya yeni bir ürün, teknoloji, hizmet veya beceri geliştirmek üzere. Planı yazdığınızdan beri işler değiştiyse güncelleme yapma zamanı gelmiş demektir.
5 – Yönetimde değişiklikler var. Yeni müdürlerin işle ve hedeflerinizle alakalı güncel bilgiler alması gerekir.
6 – Eski planınız sizi artık yansıtmıyor. Belki bir şeyler beklediğinizden daha hızlı değişti, belki de son yaptığınız iş kötü sonuçlandı. Planınız alakasız görünüyorsa, yeniden güncellemeniz gerekir.
Doğru planı bulmak
İş planlarının nakit akışı tahminleri ve pazarlama planları gibi ortak unsurları vardır. Ve birçoğunun finansman bulmak veya firmaya katılması için bir ortak bulmak gibi belirli hedefleri vardır.
Ancak işinize ve planı kullanma niyetinize bağlı olarak, diğer girişimcilerden farklı bir plana ihtiyacınız olabilir. Planlar uzunluklarına, görünümlerine ve içerik detaylarına bağlı olarak farklılaşırlar.
İşte bu nedenle plan seçimi çok önemlidir. İster risk sermayesi konferansında sunum olarak kullanın, ister iç strateji toplantılarında kullanın planınız sizi ve işinizi en iyi şekilde temsil etmelidir.
Önemli bir görüşme için kıyafet seçerken en iyi özelliklerinizi gösterecek parçaları seçmeye çalışırsınız. Planınızı da aynı şekilde düşünün. İşinizin bütün olumlu özelliklerini vurgulamak istersiniz ve gereken özeni en iyi şekilde gösterirsiniz.
Plan türleri
İş planları kabaca dört türe ayrılır. Çok kısa veya mini planlar vardır. Çalışma planları, sunum planları ve hatta elektronik planlar da vardır. Farklı miktarlarda işgücü gerektirirler ve her zaman aynı sonuçları vermezler. Bu da demek oluyor ki, ne amaçla kullanacağınıza bağlı olarak daha ayrıntıyla donatılmış bir plan sadeleştirilmiş bir plandan daha iyi olacak diye bir şey yoktur.
Mini plan: Mini plan bir ila on sayfa arasında olabilir ve en azından konsept, finansman ihtiyaçları, pazarlama planı ve özellikle nakit akışı, gelir tahmini ve bilanço tablosundan oluşan finansal tablolar gibi önemli unsurları kapsamalıdır. İş konseptini hızlı bir şekilde test etmenin veya potansiyel ortağın veya küçük yatırımcının ilgisini ölçmenin en iyi yoludur.
Mini planı hatalı kullanmamaya çalışın. Mini plan tam boy planın yerine geçmez. Kapsamlı bir iş planı görmek isteyen bir yatırımcıya mini plan gönderirseniz, aptal gibi görünürsünüz.
Çalışma planı: Çalışma planı işleri yürütmek için kullanılan bir araçtır. Detaylar açısından uzun ancak sunum açısından kısa olmalıdır. Çalışma planını hazırlarken tarafsızlık ve geçersizlik seviyesini yüksek tutabilirsiniz.
Sadece kurum içinde kullanılacak bir plan kurum dışında kullanılacak bir plan kadar detay içermeyebilir. Örneğin ek bölümünde önemli yöneticilerin özgeçmişlerinin olmasına gerek yoktur. Ancak ürünlerin fotoğraflarının yer alması gerekir.
Çalışma planının görüntüsü diğerlerine göre farklıdır. Çalışma planının yüksek kalite kağıda basılması ve ciltlenmesi gerekmez. Üç halkalı bir klasöre konulabilir.
Gerçeklerin ve rakamların iç tutarlılığı önemlidir. Metindeki yazım hataları çok önemli değildir ancak çalışma tarzınıza uygun olmalıdır ve veri formatları tutarlı olmalıdır. Bu belge cumartesi günleri ofise giderken giyilen eski bir kot veya bozulduğu hiç görülmemiş eski bir sevkiyat kamyonu gibidir.
Sunum planı: Çalışma planının görüntüsü ve etkisi sunum planına göre daha azdır. Görüntü ile dikkat çekmek istiyorsanız sunum planı hazırlamalısınız. Bankacılar, yatırımcılar ve şirket dışındaki diğer kişiler için sunum planı hazırlanmalıdır.
Sunum planının tarzı tamamen farklı olsa da bilgilerin hemen hemen hepsi çalışma planıyla aynı olacaktır. Örneğin standart iş dili kullanmalısınız, gayri resmi jargondan kaçınmalısınız ve argo terimler kullanmamalısınız. Bunlar çalışma plan içinde geçerlidir. Unutmayın ki, okuyucular operasyonunuza aşina olmayacaklardır. Çalışma planın aksine bu plan hatırlatıcı olarak değil tanıtım amaçlı kullanılır.
Sunum planına ek unsurlar da koyabilirsiniz. Yatırımcıların gereksinimleri arasında bütün rekabetçi tehditler ve riskler de vardır. Bazılarının sadece çevresel endişeler olduğunu düşünüyor olsanız bile bilgi sağlayarak bu endişeleri giderebilirsiniz.
Sunum ve çalışma planı arasındaki en büyük fark görüntü ve süsleme detaylarıdır. Çalışma planı ofis yazıcısında basılabilir ve bir köşeden zımbalanabilir. Sunum planı yüksek kaliteli ve renkli bir yazıcı da basılmalıdır. Sağlam olması ve kolay okunması için kitapçık şeklinde olmalıdır. Çizelgeler, grafikler, tablolar ve resimler gibi grafikler içermelidir.
Sunum planı net ve tutarlı olmalıdır. Yanlış sunum hatalı yorumlara neden olabilir. Planın özetinde 40,000 TL’lik finansmana ihtiyaç olduğu yazıyorsa ancak ilk yıl için nakit akışı tahmini 50,000 liraysa, bu planınızı güncellemeniz gerektiği anlamına gelir. Nakit isteyeceğiniz yatırımcı bu tutarsızlığı fark ederse istediğiniz sonucu elde edemezsiniz.
Elektronik plan: İş planlarının büyük çoğunluğu bilgisayarda yazılır, daha sonra çıktı alınır ve basılı kopya olarak sunulur. Ancak günümüzde bilgilerin büyük çoğunluğu elektronik olarak gönderiliyor. Yani planınızın elektronik versiyonun da elinizin altında olmasını isteyebilirsiniz. Tepegöz kullanılan grup sunumlarında elektronik plandan faydalanabilirsiniz veya karmaşık hesap tablolarının destekleyici unsurlarını görmek isteyen seçici yatırımcıların taleplerini karşılamak için elektronik plandan faydalanabilirsiniz.
Sık Sorular Sorular
İş Planı Nedir?
İş planının uzunluğu ne kadar olmalıdır?
İş planının 7 ana unsuru nedir?
