Warren Buffett, yatırım denince akla gelen ilk isimlerden biri. Onun yatırım kariyeri kimseninkiyle karşılaştırılamaz derecede başarılarla dolu.
İlk yatırımlarından birini lise yıllarında bir arkadaşıyla birlikte pinpall makinesi alıp berberlere satarak gerçekleştiren Buffett’in bu girişimi başarılı oldu. 25 dolara sattığı pinball makinelerinden elde ettiği kazancı, daha çok pinball makinesi alarak değerlendiren Buffett, 8 tane pinball makinesi satmayı başardı.
Sonunda kurmuş olduğu bu işi sattı ve elde ettiği kazançla hisse senedi aldı ve başka bir şirket kurdu. 26 yaşına geldiğinde 174.000 doları vardı. Bu paranın günümüzdeki değeri 1.4 milyon dolara yakın.
Şüphesiz 20. yüzyılın en başarılı yatırımcılarından biri olan Buffett, “kendi işine yatırım yapmanın” önemini kavramıştı.
Kendi işine yatırım yapmak, servet elde etmenin en iyi yollarından biridir. Eğer bir şirketiniz varsa bu şirketin büyümesi ve başarılı olması için şirketinize tekrar yatırım yapmanın önemini kavramalısınız. Yatırım yapmanın illa parayla alakalı olmadığını, zaman ve emeğin de son derece önemli yatırım unsurları olduğunu da unutmamanız gerek.
Elbette Warren Buffett‘in bugünkü başarısı, lise yıllarında sattığı birkaç makine nedeniyle değil. O doğru iş fikirlerine yatırım yapmayı, parasını en kazançlı şekilde değerlendirmeyi çok iyi bilen bir insan.
Siz de zamanınızı, bilginizi ve tecrübenizi uzun vadede şirketinize kazanç sağlayacak şekilde değerlendirirseniz, önemli bir yatırıma imza atmış olursunuz.
Şunu unutmayın: Bir şirketin büyümesi için kendine yatırım yapması gerekir. Tüm kazandığınız parayı tekrar işinize gömmenize gerek yok. Ancak kazancınızın, zamanınızın, tecrübenizin bir miktarını kendi işinize tekrar yatırdığınız zaman daha çok kazanç elde etme imkanına sahip olursunuz.
Biz de bu yazıda kendi işinize yatırım yapmanın önemine dair faydalı bilgiler vereceğiz sizlere.
Finansal Olarak Nasıl Yeniden Yatırım Yapabilirsiniz?
“Tekrar yatırım” dendiğinde akla gelen ilk şey finansal yeniden yatırımdır. Şirketinizin karının bir miktarını tekrar şirkete yatırım olarak aktarmak, şirketin büyümesi ve uzun vadede yerini koruması bakımından oldukça önemlidir.
Startup’ların büyük çoğunluğu tekrar yatırım yapma konusunu kesinlikle daha ciddiye almalıdır. Zira startup’lar, sektörün büyük şirketleriyle rekabet etmeye henüz hazır değildir. Bu nedenle ciddi bir “yeniden-yatırım” politikası ve büyüme hamlesi, sektörde yer edinmek ve büyük şirketlerle rekabete girebilmek için son derece önemli bir strateji olacaktır.
Yeniden yatırım için belirlenecek miktar da şirketten şirkete göre değişebilir. Yeniden yatırımda esas mesele miktardan ziyade belli bir stratejiye sahip olmaktır. Bu bağlamda stratejik olmak, şirketin büyüme planı ve ihtiyaçları doğrultusunda yeniden yatırım yapmak büyük önem teşkil eder. Şirketin masraflarını, çalışanların maaşlarını vs. hallettikten sonra kalan kazancın bir miktarını şirkete yatırmak en mantıklı seçenektir.
Eğer şirketin patronuysanız şirketin gelişimi için gerekli olan konuları ve ihtiyacınız olan bütçeyi biliyorsunuzdur. Şirketin altyapısını geliştirmek, üretim araçlarını artırmak, müşteri hizmetlerini geliştirmek, pazarlama stratejisini yenilemek gibi şeyler şirketin kazancını artırır, maliyetleri düşürür. Bu bakımdan şirketin gereksinimlerini dikkate alarak yatırım yapmanız gerekir.
Bilhassa pazarlama alanına yeniden yatırım yapmanın getirileri yüksek olacaktır. Yani “Para kazanmak için para harcamak gerekir.” sözü bu noktada oldukça isabetlidir. Pazarlama konusunda akıllı hareket etmek, pazarlama ve reklam stratejilerinde doğru hareket etmek ve bu kampanyaların şirkete nasıl katkı sağladığını sıkı bir biçimde takip etmek önemlidir. Pazarlama kampanyası yaparken beklediğiniz sonuçları tespit edin, bu sayede kampanyanın başarı derecesini analiz edebilirsiniz. Kaç satış yapmanız gerek? Kaç yeni müşteri edinmeniz gerek? Her 100 müşteri için kaç liralık satış yapmanız gerek? Bu bilgileri kampanyadan önce istatistiki olarak analiz ederek pazarlama kampanyası yürütün.
Başka şirketleri satın almak da bir yeniden yatırım yöntemidir. Örneğin Procter & Gamble, Gilette’i satın aldığında büyük başarı yakaladı, çünkü P&G ve Gillette farklı pazarlarda öne çıkan şirketlerdi. Yani iki şirket birleştiğinde birlikte daha çok alanda faaliyet gösterdiler ve bu durumdan hem P&G hem de Gilette kazançlı çıktı. “Kazan-Kazan” durumu kısaca…
Bazı durumlarda borç almak da faydalı olabilir. İlk bakışta mantıksız gibi gelse de dikkatli bir şekilde borçlanıldığında bu durum şirketin büyümesi için önemli bir faktör olabilir.
Finansal olarak yeniden yatırım, stratejik bir biçimde uygulandığında uzun vadeli büyüme konusunda şirketinize büyük faydalar sağlayabilir.
Zamanınıza Nasıl Yatırım Yapabilirsiniz?
“Elinizden gelenin en iyisini yapın, gerisini başka şirketlere yaptırın.” – Peter Drucker
Vakit nakittir. Zamanın değerini hafife almayın. Kazancınızın küçük bir bölümünü, zaman kazanmak için harcamak size büyük fırsatlar yaratacaktır. Şirket içi bazı görevleri başka şirketlere ve şahıslara havale etmek, diğer bir deyişle “taşeron” çalıştırmak, size çok kıymetli bir zaman kazandıracaktır. Bu zaman diliminde ise daha büyük hedeflerinizle ilgilenebilirsiniz.
Kazanacağınız zaman şirketinizi büyütmek, satışları artırmak ve gelecek planınızla uğraşmak için oldukça yararlı olacaktır.
Şirketinizin bazı işlerini başka kişilere ya da şirketlere yaptırırken belli bir strateji izlemek gerekir. Yani dışarıdan destek alırken bunu büyüme planının bir parçası olarak görmeli, zamanınıza bir değer biçmeli ve işlerinizi yaptıracağınız kişiye bu değerden daha fazla para ödememelisiniz.
Tabii şirket için yaratıcılığı ve verimliliği artırarak tasarruf yapmak ve masraf kalemlerini azaltmak da yine aynı şekilde mühim bir yatırım yöntemidir, özellikle de şirketin ilk dönemlerinde.
Çevre yapmak için zaman harcamak da yine çok akıllıca bir yöntemdir. Kariyerinize yapacağınız en önemli yatırımlardan biri yeni insanlarla tanışmak, mevcut ilişkilerinizi sağlamlaştırmak olacaktır. Yeni müşteriler kazanmak için, mevcut müşterilerinizle ilişkilerinizi geliştirmek için zaman ayırmalısınız. Çevre yapmak (networking) çok önemli iş bağlantıları kurmanızı sağlar, size yeni müşteriler kazandırır, satışları artırır ve güçlü bir pazarlama aracı görevi görür.
Mutlaka okuyun: Başarılı Girişimciler İşin Sadece %5’ini Üstlenirler!
Uzmanlık ve Tecrübeye Nasıl Yatırım Yapabilirsiniz?
Stratejinizi, becerilerinizi, deneyimlerinizi ne şekilde eyleme döktüğünüz, yatırımın başarısını belirleyen en önemli etmenlerdendir.
Yatırım dikkatli ve belli bir plan çerçevesinde yapılmalıdır. Yatırımın esas amacı işinizi ileriye taşımak, uzun vadede daha çok kazanç elde etmektir.
Örneğin eğitim çok iyi bir yatırım yoludur. Kendinizi ve çalışanlarınızı eğitmek, şirket içi eğitim kursları düzenlemek, orta vadede şirkete büyük fayda sağlar. Bazı şirketlerde “çıraklık programları” vardır, bazı şirketler çalışanlarının katıldığı seminerlerin ve kursların ücretini ödemektedir. Bunu yaparken de çalışanla bir sözleşme imzalanır ve çalışanın belli bir süre şirketten ayrılıp rakip bir firmada çalışması önlenir. İyi eğitimli bir personel kadrosu şirketiniz için kıymetli bir değerdir. Bunun farkında olan şirketler de çalışanlarının eğitimine ve yeteneklerine yatırım yaparlar.
Tecrübeli ve bilgili insanlarla iletişim halinde olmak, onların engin deneyimlerinden istifade etmek gerekir. İş koçu, mentor gibi insanlar bunun için vardır. Bir mentor’a sahip olmanın belli bir maliyeti vardır, ancak o kişinin sahip olduğu bilgiler, deneyimler, öngörüler şirketinizin geleceği için paha biçilmez avantajlar sağlayabilir. Eğer profesyonel ve deneyimli birinden destek alırsanız, şirketinizi rakiplerinizin önüne taşıyabilirsiniz.
Hangi yatırım türünün finansal olarak en mantıklı yöntem olacağına nasıl karar vereceksiniz? Bu da önemli bir sorudur. Potansiyel fırsatlara bakarak, her bir yatırım yönteminin eksilerine ve artılarına bakarak, risk yönetimi yaparak buna karar vermeniz mümkün.
Şöyle düşünebilirsiniz: Web sitenizi yenilemek iyi bir fikir olabilir, ancak yenilenmiş bir web sitesi bir sonraki ay satışlarınızı artırmayı garanti etmeyebilir. Bu noktada başka şirketlerdeki durumu inceleyebilirsiniz. Yani örneğin rakip şirket hangi alanlarda yatırım yaptı ve bu yatırımlar nasıl sonuçlar doğurdu? Bu tür bir araştırma yapmanız iyi olacaktır.
Kazancınızı maksimize edecek bir yatırım stratejisine karar verdikten sonra bu stratejinin getirilerini gözlemleyebilmek için de bir plana sahip olmanız gerekir. Yeniden yatırım stratejiniz, paranızı en iyi şekilde değerlendirdiğinizden emin olmak ve yatırımların öngördüğünüz gibi en verimli şekilde yapıldığını göstermesi bakımından olmazdır.
Son olarak şunu aklınızdan çıkarmayın: Kısa vadeli kazançlar için uzun vadeli yatırımlardan vazgeçmeyin. Sabırsızlık nedeniyle şahane fırsatlardan istifade edememek kadar kötü bir şey yoktur iş hayatında.
İşinize Yeniden Yatırım Yapmanız Gerektiğini Nasıl Anlayabilirsiniz?
Bill Gates’ten Warren Buffett’e, Henry Ford’dan Mark Zuckerberg’e kadar başarılı girişimcilerin hepsi doğru bir biçimde yatırım yaparak devasa servetler edindiler. Bu kişiler, şirketlerinin kazancını yeniden yatırıma aktararak, şirketlerini büyütmeye yönelik stratejiler geliştirerek kendi alanlarında bir numara oldular. Bu bakımdan yeniden yatırım, bir şirketin büyüme devamlılığını sağlaması bakımından kesinlikle es geçilmemesi gereken bir durumdur.
Pek çok girişimci, yeniden yatırımı, “boşa para harcamak” olarak görür ki bu son derece patolojik bir mentaliteye işaret eder. Yatırım yapmak, gereksiz harcama yapmak değil, kaynakları belli bir strateji doğrultusunda daha fazla kazanç sağlamak için kanalize etmek demektir. Bu durum uzun vadede şirketin büyümesi, kazançlarının artması ve şirketin sektörde daha büyük bir oyuncu olması için elzemdir.
Şirketinizi büyütmek, kar marjınızı artırmak istemiyorsanız “yeniden yatırım” opsiyonunu gözardı edebilirsiniz. Ancak bu durum şirketiniz için ölümcül olacaktır.
Eğer işinizi ve kazancınızı daha üst bir düzeye çıkarmak istiyorsanız da şirketinize yatırım yapın, orta ve uzun vadede bunun büyük faydalarını göreceksiniz.
Yeniden Yatırım Yapmamak İflasa Yol Açabilir
Kariyerim boyunca birçok şirket satın aldım. Bu şirketlerin CEO’larının ne kadar “müsrif” olduklarını anlatmaya kelimeler yetmez.
Astronomik maaş alan CEO’lar, lüks makam araçlar, villalar, lüks tatiller… Tüm bunlar şirketin büyümesi için harcanabilecek sermayenin lüks için heba edilmesi anlamına geliyor.
Tabii bu CEO’lar şirketlerinin neden iflas ettiğini de tam olarak algılayamıyorlardı. Ben iflasın ardında yatan nedeni biliyordum.
İlk şirketin 1995 yılında 5 milyon TL gelir elde etti. Benim o dönemki CEO maaşım ise yıllık 150.000 liraydı. Ev kredisi ödüyordum, bakmam gereken bir ailem vardı. Diğer girişimci arkadaşlarım kazandıkları paralarla “hayatlarını yaşıyolardı” güya. Ancak eninde sonunda onlar da iflas etti. Bense şirketime yatırım yapmaya uğraşıyordum. Sonunda şirketin %50’sini o zamanki kazancın 9 katına satmayı başardım.
Demek istediğim şey şu: Girişimciliğin anlaması en zor yanlarından biri yeniden yatırım yapmanın önemini kavramaktır. Neyse ki ben bu gerçeği epey erken fark ettim.
Kazandıklarınızı Uzun Bir Süre Tekrar İşinize Yatırım
Ne kadar karlı bir işiniz olursa olsun, ancak tasarrufa ve yatırıma önem verdiğiniz sürece ayakta kalabilirsiniz.
Yani amiyane tabirle, “cebinize biraz para girdi diye kral olmaya çalışmayın.”
Bizi diğer şirketlerden ayıran şeylerden biri de başka şirketleri bünyemize katmamız oldu. Büyük oranda kendimizden daha küçük şirketleri satın aldık. İşin komiği bu şirketler bizden daha az kazanmalarına karşın CEO’larının maaşı benimkinden neredeyse 10 kat daha fazlaydı.
1997 yılında şirketi halka arz ettikten sonra 25 milyon değerinde bir şirketi satın almaya karar verdim. Bu şirketin kurucu ortaklarının yıllık maaşı 600.000 liraydı. Her biri yıllık 600.000 lira maaş alıyordu. Ve tabii şirketlerinin neden büyüyemediği konusunda da en ufak bir fikirleri yoktu.
Onların bu kötü alışkanlığı benim lehime oldu.
25 milyon dolarlık şirketi satın aldıktan sonra bile yıllık maaşım 150.000 lira olarak sabit kaldı. Bu şirketi satın aldıktan sonra şirketin kurucu ortakları bizim bünyemizde çalışmak istediler, ancak bu sistem de yürümedi.
Neden?
Çünkü benim verdiğim maaşı beğenmediler, yeterli bulmadılar.
Şu anki şirketimde de kazancın büyük bir kısmını büyüme planı doğrultusunda şirket için yatırıma aktarıyoruz. Bir şirket ancak böyle büyüyebilir çünkü.
Kısa Vadeli Başarı İçin Uzun Vadeli Başarıyı Kurban Etmeyin
Instagram’da son model arabalarıyla fotoğraf çektiren genç girişimcileri bilirsiniz… Kazandıklarını şatafata, lükse yatırırlar. Halbuki biraz işi bilseler, bu kadar müsrif hareket etmezler. Kazandıkları parayı işlerine yatırsalar uzun vadede daha çok kazanç elde edebilirler.
Girişimcilik söz konusu olunca şöyle bir laf vardır: “Girişimcilik, hayatı birkaç yıl hiç kimsenin yaşamaya cesaret edemediği gibi yaşamaktır. Bu sayede geri kalan hayatınızı hiç kimsenin yaşayamayacağı şekilde yaşayabilirsiniz.”
Bu çok doğrudur. Girişimci gerektiğinde fedakarlık yapmayı bilen insandır. Ancak mesele sadece fedakarlık değildir. Tevazuyu, tutumluluğu bilmek; parayı şirket içinde tutmak da bir girişimcinin bilmesi gereken konuların başında gelir. Yani tabiri caizse “dereyi görmeden paçayı sıvamamak” gerekir.
Sözün özü, sektörün önemli bir şirketi olmak için kazancınızı şirket içinde muhafaza etmeniz gerekir. Patron olarak maaşınız aylık 50.000 lira olsa bile şirketinizin kazancını doğru şekilde yönetemiyorsanız güzel günler kısa süre içinde tükenir.
Bu bakımdan rakipleriniz lüks içinde yaşayıp kısa süre içinde iflas ederken eğer siz paranızı şirketinize yatırım için harcarsanız bir gün sizin şirketiniz kimsenin hayal edemeyeceği kadar büyür, tabii kazanç da aynı oranda artar.
Özetle, başkalarıyla gösteriş yarışına girmek yerine, işinize odaklanır; işinizi büyümek için doğru hamleler yaparsanız bundan 30-40 yıl sonra bile ayakta sapasağlam duran bir şirketiniz olur.
Girişimcilik de böyle bir şeydir aslında.
Mutlaka okuyun: Mütevazı Bir Hayat Süren Aşırı Zengin 10 Kişi
