Dünyanın en bilindik, en büyük pek çok markasının aslında ufacık sermayelerle, ufak adımlarla, mütevazı girişimlerle kurulduğunu biliyor muydunuz?
Uber’den Airbnb’ye, Alibaba’dan IKEA’ya kadar pek çok markanın kuruluşunu sizler için derledik.
1. Netflix
Netflix 1997 yılında Reed Hastings tarafından DVD kiralama şirketi olarak kuruldu ve şirket 2003’e kadar kar edemedi.
2005 yılında Netflix büyük bir yükselişe geçti ve milyonlarca DVD kiralamaya başladı.
2011 yılında Hastings DVD kiralamaya ek olarak yayın hizmeti de vereceklerini duyurdu.
Şirket 800.000 abone kaybetti ve borsa değeri 4 ayda %75 düştü. Hastings’in kararı bugün dahice görülse bile o dönem Netflix büyük bir hasar gördü.
Ancak bugün Netflix dendiğinde akan sular duruyor, sinema ve dizi sektörünü kökünden etkileyen bir şirket olarak görülüyor Netflix.
Mutlaka okuyun: Netflix Kurucusu Reed Hastings’in Başarı Hikayesi
2. Starbucks
1971 yılında Jerry Baldwin, Zev Siegl ve Gordon Bowker tarafından kurulan Starbucks, 1980’lerin başında anca para kazanmaya başladı.
1987’de Howard Schultz tarafından 3.8 milyon dolara satın alınan Starbucks bu dönem genişleme projesi kapsamında zor zamanlar geçirdi ancak 1990’lı yıllarda California şubeleri açılınca şirket rahatlamaya başladı.
2002’de dünya genelinde 6000 şubesi olan şirket 15 yılda 3 kat büyüdü.
2008 krizinde 1000 şubesini kapatmak zorunda kalan Starbucks, şirket politikasını müşteri odaklı olmak üzerine inşa etti.
“My Starbucks Idea” adlı kampanya sayesinde müşterilerden gelen yorumlar ve düşünceler değerlendirildi ve 100 farklı fikir uygulamaya kondu.
Bugün dünyanın en büyük kahve zinciri olan Starbucks müşterilerine misafir gibi davranan bir şirket. Hatta şirketten öte bir yaşam tarzı…
Mutlaka okuyun: Starbucks’ın Başarı Hikayesi
3. General Motors
Belki de en büyük geri dönüş hikayelerinden birine sahip General Motors.
GM 1908 yılında William Durant tarafından kuruldu. 1910 yılında Durant borçları nedeniyle şirketi bankalara kaptırdı. Otomobil satışları da o dönem ciddi bir düşüş gösterdi.
1915 yılında şirketin kontrolünü tekrar ele geçiren Durant, şirketi 1918 yılında yine kaybetti çünkü araç piyasası yine düşüşe geçti.
Sonra şirketin başına Alfred Sloan geçti ve 1980’lere kadar şirketi gayet iyi idare etti.
1 Haziran 2009’da GM iflas etti ve bünyesindeki Saturn, Pontiac ve Hummer gibi markaları kapattı.
Bir ay sonra ABD Hazinesi şirkete 50 milyar dolar yatırım yaptı. Bu yatırım karşılığını ise 39 milyar olarak geri alabildi ancak.
Hazine GM bünyesindeki GMAC adlı finans şirketine 17 milyar dolar daha yatırım yaptı.
GM’nin kurtarılması 1.2 milyonluk bir istihdamı sağladı yapılan araştırmalara göre.
2010 yılında GM halka arz edildi ve gelmiş geçmiş en büyük arzlardan biri oldu bu.
Günümüzde GM yıllık 9 milyon araç üretiyor ve 250.000 kişiye iş veriyor.
4. Microsoft
Bill Gates ve Paul Allen, Microsoft’u 1975 yılında Breaking Bad’in de çekildiği ABD’nin Albuquerque şehrinde bir garajda kurdu. Teknoloji delisi iki genç üniversiteyi bırakıp tüm zamanlarını programlama dili ve yazılım geliştirmeye adamıştı.
Bugün dünyanın en büyük markalarından biri olan Microsoft’un Windows yazılımı dünya üzerindeki her 5 bilgisayardan 4’ünü çalıştırıyor.
Mutlaka okuyun: Bill Gates’in Muhteşem Hikayesi
5. Reddit
Popüler bir haber ve tartışma sitesi olan Reddit, 2005 yılında Steve Huffman ve Alexis Ohanian tarafından kuruldu.
İlk günlerinde hiç ziyaretçi alamayan Reddit’e kurucuları sahte hesaplar açarak giriyor ve tartışma konuları açıyorlardı.
Sonunda internetin yaygın hale gelmesiyle Reddit, Conde Nast şirketi tarafından satın alındı.
Şubat 2020 verilerine göre 750 milyon aktif kullanıcısı olan Reddit dünyanın en çok tıklanan 6. web sitesi.
Mutlaka okuyun: Reddit’in Kurucusu Aaron Swartz’ın Hüzün Dolu Hikayesi
6. Evernote
Not alma uygulaması olarak tasarlanan Evernote 2008 yılında Stepan Pachikov tarafından kuruldu.
Aynı yıl Pachikov bu projeyi sonlandırmak istedi çünkü hiç kimse uygulamayı indirmiyor, kullanmıyordu.
Ancak bir yatırımcı bu projeye 500.000 para verdi ve Evernote yükselmeye başladı. Bugün dünya genelinde 30 milyondan fazla Evernote kullanıcısı var.
Mutlaka okuyun: Evernote’un Kuruluş Hikayesi
7. Apple
Apple bugün dünyanın en değerli markası olmasına rağmen Steve Jobs ve Steve Wozniak’ın mütevazı girişimleriyle kurulmuş bir şirket.
Jobs ve Wozniak, Apple’ı bir ek iş olarak görüyordu o zamanlar. 1976’da Jobs’un garajında kurulan Apple, onun azmi ve tutkusuyla bugün bir dünya devi haline geldi.
Gerçi Jobs’ın 1985’te şirketten uzaklaştırıldığını, Jobs’un 1997’de şirketin başına tekrar gelişiyle Apple’ın altın çağının başladığını belirtmek lazım.
Steve Jobs’un hayatından öğrenecek o kadar çok şey var ki…
Mutlaka okuyun: Steve Jobs’ın Hayatı ve Başarı Hikayesi
8. Marvel
Marvel, 1939 yılında Martin Goodman tarafından kurulan bir çizgi roman stüdyosu.
Human Torch, Submariner, Captain America gibi seriler çıkaran şirket 1941’e kadar 1 milyon dolarlık kar elde etti ve bu başarısını 1980’lere kadar sürdürdü.
1986 senesinde Marvel, Howard the Duck adlı çizgi romanı sinemaya aktardı ve film fiyaskoyla sonuçlandı. Yönetmen halbuki George Lucas’tı!
Filmin maliyeti 30 milyon dolar, hasılatı ise 15 milyon dolardı.
Sonraki dönemde Marvel, rakibi DC Comics’in gerisinde kaldı çünkü DC Comics Batman ve Superman gibi iki fenomen seriye imza attı.
Marvel 1990’ların başında finansal olarak toparlanmaya başlasa da 1996 yılında çizgi roman piyasası büyük bir çöküş yaşadı ve Marvel iflas etti.
2000’lerin başında Marvel, Toy Biz ile birleşti ve Spiderman ve X-men serisini üretti.
2009 yılında Disney tarafından 4 milyar dolara satın alınan Marvel Iron Man, Guardians of the Galaxy, The Incredible Hulk ve Black Panther şahane işler üretti.
Bugün Marvel Cinematic evreninde 50’ye yakın film ve dizi var.
Mutlaka okuyun: İflastan Milyar Dolarlık Bir Şirkete Dönüşen Marvel’in Başarı Hikayesi
9. Airbnb
2008 yılında kurulan Airbnb başlangıçta hiç yatırım alamadı. Öyle ki kurucular Brian Chesky ve Joe Gebbia ek iş yaparak şirketin kasasına para sokmaya çabaladı. Cornflakes kutuları tasarlamaktı bu ek iş.
2 ay içinde 30.000 dolar para yapan ikili bir kuluçka programına katıldı ve 20.000 dolar da buradan aldı.
2009 yılında 10.000 kullanıcı ve 2500 mekana ulaşan Airbnb’nin bugün yıllık cirosu 2.5 milyar dolar.
Mutlaka okuyun: 3 arkadaş şişme yatak kiralayarak başladıkları işi nasıl 100 milyar dolarlık bir şirkete dönüştürdü?
10. Alibaba
Alibaba ve Aliexpress kurucusu Jack Ma, fakir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Defalarca üniversite sınavında başarısız oldu. KFC’de bile işe giremedi. İnternet hakkında hiçbir şey bilmiyordu. Ancak internetin potansiyelini ilk fark eden isimlerden biriydi.
Kendi apartman dairesinde birkaç arkadaşıyla birlikte kurduğu Alibaba bugün dünyanın en büyük e-ticaret sitelerinden biri. Jack Ma da dünyanın en zengin insanlarından biri.
Mutlaka okuyun: Alibaba’nın Kurucusu Jack Ma’nın İlham Dolu Hikayesi
11. Instagram
Instagram’ı tarif etmeye gerek yok.
Stanford Üniversitesi öğrencisi Kevin Syström çocukluğunda kendi kendine kod yazmayı öğrenen teknolojisi meraklı bir isimdi.
Üniversite yıllarında Mark Zuckerberg tarafından iş teklifi alan Systrom, okulu birincil önceliği olarak gördüğü için bu teklifi reddetti. Daha sonra 2010 yılında Instagram’ı kurdu.
Instagram kurulmasının üzerinden 2 saat geçtiğinde çöktü çünkü büyük bir ilgi gördü. 24 saat içinde iOS cihazlarda en çok indirilen uygulama oldu. 9 ay içinde 7 milyon kullanıcıya ulaştı.
Daha sonra Mark Zuckerberg bir zamanlar iş teklif ettiği Kevin Systrom’un uygulamasını satın aldı.
Gerisini hepimiz biliyoruz.
Instagram’la yatıp Instagram’la kalkıyoruz…
Mutlaka okuyun: İnstagram’ın Başarı Hikayesi
12. Pinterest
Pinterest, fotoğraf ve link paylaşma sitesi. Esasında bir konu hakkında ilham almak için bakılan en önemli web sitelerinden biri. Kurucusu Ben Silberman bu fikri arkadaşlarına anlattığı zaman hemen hemen hiçbiri beğenmedi.
Pinterest kurulduğunda 4 ay boyunca 1000 kullanıcıyı geçemedi. Site uzun süre yatırım alamadı .
Aslen tıp mezunu olan Silberman Google’da satış ve pazarlama departmanında çalışıyordu ve işini sevmiyordu. Google’daki çalışma hayatından memnun değildi ve bu nedenle kendi projesini hayata geçirmeye çalıştı.
Bugün dünyanın en çok sevilen web sitelerinden biri olan Pinterest’i kurcaladığınızda mutlaka size ilham verecek bir şeyler bulacağınıza emin olabilirsiniz!
Mutlaka okuyun: Pinterest’in Başarı Hikayesi
13. Uber
Uber, Travis Kalanick’in Paris’te bir konferansa gitmek için taksi bulamaması sonucu doğmuş devasa bir girişim. Akıllı telefonla uygun fiyata taksi çağırma fikri, Uber’e dönüştü.
Ancak Kalanick daha önce başarısız olan birkaç girişimi nedeniyle uzun süre yatırımcı bulamadı projesine.
Zaman içinde ABD ve Avrupa’da hizmete giren uygulama büyük bir ilgiyle karşılandı. Bugün piyasa değeri 90 milyar dolar olan şirket Airbnb’nin konaklama alanında yaptığı etkiyi ulaşım alanında yaptı.
Mutlaka okuyun: Uber ve Kurucusu Travis Kalanick’in Başarı Hikayesi
14. Shutterstock
Dünyanın en büyük stok fotoğraf web sitelerinden biri olan Shutterstock amatör bir fotoğrafçı olan Jon Oringer tarafından kuruldu. Oringer piyasada stok fotoğraf web sitesi eksikliği olduğunu fark etti ve kendi çektiği fotoğraflardan bir web sitesi kurdu.
Yani ek gelir amaçlı kurulan bir web sitesi dünyanın alanında en büyük sitelerinden biri oldu.
15. Skyscanner
Gareth Williams, Bon Grimes ve Barry Smith tarafından kurulan Skyscanner, uçak fiyatlarını karşılaştırmak amacıyla ilk başta bir word dosyası olarak kuruldu. Yani üç arkadaş uçak fiyatlarını kıyaslamak için sadece work dosyası kullanıyordu. Yatak odasında bir laptoptan kurulan Skyscanner şu anda dünyanın en büyük uçak fiyatı karşılaştırma sitesi.
16. Mailchimp
Mailchimp, Ben Chestnut’un online bülten konusunda mevcut seçenekleri beğenmemesi sayesinde kuruldu.
2000 yılında Chestnut, bir tasarım danışmanlığı şirketi kurdu ve müşterilerinden bazıları e-mail bülten tasarımı talep etti. Chestnut ise sıfır bir bülten tasarladı. Yani müşteri talebi olarak kurulan Mailchimp şu anda 400 milyon dolar değerinden bir şirket.
17. Harley Davidson
William Harley 15 yaşında bir bisikletçide çalışmaya başladı. Orada iki tekerli araçların çalışma prensibini çok iyi kavradı. Birkaç yıl sonra başka bir bisiklet atölyesinde Arthur Davidson ile tanıştı.
20-21 yaşlarında olan iki arkadaş daha sonra işten artan zamanlarında tek silindirli motor geliştirmeye çalıştı. 1903 yılında ilk motosikletlerini ürettiler.
Yani motosiklet dünyasının en efsane markası iki kafadarın hobi amaçlı çalışmaları neticesinde kuruldu.
Mutlaka okuyun: Harley Davidson Başarı Hikayesi
18. Under Armour
Maryland Üniversitesi’nde Amerikan futbolu oynayan Kevin Plank, takımın giydiği pamuklu formadan nefret ediyordu. Buna bir çözüm amacıyla insanı ter içinde bırakmayan bir kumaş üzerinde çalışmaya başladı Plank. 1996 yılında sentetik materyalden oluşan ilk prototipi hazırladı.
Mezun olduktan sonra bu projenin çok iyi bir iş fikir olduğunu fark etti ve anneannesinin evinin garajında kurdu şirketini. National Football League oyuncuları bu formanın gerçekten terletmediğini görüp forma sipariş edince de Under Armour yükselişe geçti.
19. Etsy
İnsanların kendi ürettikleri sanat eserlerini sattıkları büyük bir platform olan Etsy kurucuları Rob Kalin, Jared Tarbell, Chris Maguire başlangıçta butik bir online mağaza açmayı düşüncesiyle yola çıktı.
Ancak bu konuda büyük bir global talep olduğu ortaya çıktı ve şirket birkaç yıl içinde devasa boyutlara ulaştı. Yani Etsy sanıldığından çok daha büyük bir etki yarattı.
20. IKEA
17 yaşında bir genç olan Ingvar Kamprad tarafından ufak bir mağaza olarak kurulan IKEA, Ingvar’ın karne başarısı nedeniyle babası tarafından verilen bir cep harçlığı ile kuruldu.
Ufacık bir sermaye ile kurulan IKEA, mobilya ve dekorasyon dünyasının kökünden sarsan bir marka haline geldi yıllar içinde.
Mutlaka okuyun: IKEA’nın Kurucusu Ingvar Kamprad’ın Hikayesi ve Başarı Stratejileri
21. Adidas
İnanmayabilirsiniz belki ama gerçek: Adidas ve Puma markaları iki kardeşe ait. Adi Dassler Adidas’ı, kardeşi de 1948 yılında Puma’yı kurdu.
1954 yılında Alman milli futbol takımının Adidas forma giymesiyle Adidas kendini tam teşekküllü bir marka olarak piyasaya sürdü.
Mutlaka okuyun: İki Kardeşin Ezeli Düşmanlığından Doğan İki Marka: Adidas ve Puma’nın Hikayesi
22. UPS
1907 yılında James Casey ve Claude Ryan adlı iki genç 100 dolar sermaye ile American Messenger Co. adında bir paket servisi işi kurdu.
100 dolarlık bir bütçeyle ek iş olarak kurulan bu şirket daha sonra UPS adını aldı ve dünyanın en büyük taşımacılık şirketlerinden biri oldu. UPS’in şu an değeri 70 milyar doları aşmış durumda.
Mutlaka okuyun: 1 Bisiklet ve 100 Dolar ile Başlayıp Dünyanın En Büyük Kargo Şirketi Olma Hikayesi
23. Minecraft
Minecraft, Markus Persson tarafından indie bir oyun olarak geliştirildi. Persson’un yatırım alma ve büyüme gibi bir amacı yoktu. Sıkı bir oyuncu olan Persson’un bu oyunu internete sürüldüğünde dünya genelinde akıl almaz bir beğeniyle karşılandı. Şu anda Minecraft dünyanın en çok oynanan bilgisayar oyunlarından biri durumunda.
24. Patagonia
Kaya tırmanışçısı olan Yvon Chouinard, kendi kendine metal işçiliği öğrenerek tırmanış malzemeleri de üretiyordu. Bu sayede kendi tırmanışlarını daha ekonomik hale getiriyordu. Ancak bu ürünlerin hem çok kaliteli hem de uygun fiyatlı olduğunu görünce diğer tırmanışçılardan da sipariş almaya başladı.
Daha sonra kendine ufak bir mağaza açan Yvon Chouinard, dünyanın en büyük outdoor giyim ve outdoor malzeme markalarından birinin sahibi bugün.
25. Subway
Dünyanın en meşhur fast-food zincirlerinden olan Subway bir lise öğrencisi tarafından kuruldu. Fred DeLuna ve kuzeni Pete Buck, kendi biriktirdikleri parayla ilk şubelerini 1965’te açtı. Ancak ikili çalışkanlıkları sayesinde Subway’i ünlü bir restoran zincirine dönüştürmeyi başardı.
26. FedEx
Fedex 1971 yılında Frederick Smith tarafından 4 milyon dolar değerinde aile mirasıyla ve 80 milyonluk banka kredisiyle kuruldu.
Smith üniversitede FedEx’i bir ödev olarak sunmuş ve çok düşük bir not almıştı.
FedEx’in kurulduğu ilk yıllarda şirket devasa bir şekilde borçlanmış ve iflasın eşiğine gelmişti.
Şirketin parası 5000 dolara düştüğünde Smith, Las Vegas’a gidip kumar oynadı ve 5000 doları 27000 dolar yaptı.
1976 yılında şirket 3.5 milyon dolar kar elde etti.
1984 yılında ise FedEx 1 milyar dolar kar elde etti.
Bugün FedEx dünyanın en büyük lojistik firmalarından biri.
Mutlaka okuyun: Bir Gecede İflasın Eşiğinden Dönen FedEx’in İnanılmaz Hikayesi
