Ünlü Amerikan boksör Muhammed Ali (Cassius Marcellus Clay) 17 Ocak 1942’de ABD’nin Kentucky eyaletinde doğdu. Köleliğin kaldırılmasında önemli rol oynayan ünlü politikacı Cassius Clay’in adını taşıyan ünlü boksör, 1975 yılında, yani 27 yaşında müslümanlığa geçti.
1.91 metre uzunluğundaki Ali kariyerinde 56 puanlı galibiyet, 34 nakavt ve 5 mağlubiyetle 1981 yılında boksu bir efsane olarak bıraktı.
Boks denince akla gelen ilk isim olan Muhammed Ali’nin hayat hikayesi ufuk ve kafa açacak cinsten. Şimdi Muhammed Ali’nin hayatını biraz daha yakından bakalım:
Muhammed Ali’nin Gençlik Yılları
Kentucky’de siyahların ve beyazların ayrı yaşadığı bir ortamda büyüyen Ali, ırkçılığı ve ayrımcılığı ilk elden deneyimledi. Tabelacı bir babanın ve ev hanımı bir annenin oğlu olan Muhammed Ali, 12 yaşında Louisville’de yaşayan ve aynı zamanda boks eğitmenliği yapan bir polisin yönlendirmesiyle boksa başladı. Esasında Ali’nin bisikleti çalınmıştı ve Muhammed Ali hırsızı yakalarsa onu fena halde döveceğini söylemişti. Polis memuru Joe Martin ise “İnsanlara meydan okumadan önce dövüşmeyi öğrensen iyi olur.” demişti.
Ali, Joe Martin ile antreman yapmaya başladı ve bu sporu çok sevdi. İlk amatör müsabakasına 1954’te çıktı ve galip geldi. 1956 yılında orta-ağır siklet şampiyonu olarak Altın Eldiven kazandı. 3 yıl sonra ise amatör boks şampiyonasında şampiyon oldu.
Muhammed Ali, ilk yıllarında ringteki performansında ziyade kişiliği ve söylemleriyle biliniyordu. Mücadeleyi izleyenleri gaza getirmek için boks esnasında kendi kendine şiirler mırıldanıyordu. “Kelebek gibi uçarım, arı gibi sokarım.” sözü de yine bu dönemden kalmadır.
Olimpiyat Madalyası
Kısa sürede büyük mesafeler kat eden ve amatör aşamaları geçen Ali, 1960 yılında Roma’daki olimpiyat oyunlarında ABD adına altın madalya kazandı. Ringde baş döndürücü bir hıza sahip olan ve ayaklarını çok iyi kullanan Ali, şampiyonluk maçında Polonyalı Zgibniew Pietrzkowski’yi yendi.
Olimpiyat madalyasından sonra Amerika’da kahraman ilan edilen Ali, daha sonraki süreçte 11 beyaz Amerikalı tarafından finanse edilen Louisville Sponsoring Group adına mücadele etti.
Müslümanlığa Geçiş
Muhammed Ali, siyahi müslümanların oluşturduğu Nation of Islam grubuna katıldı ve Cassius X adını aldı. X ifadesinin Malcolm X’ten geldiğini söyleyebiliriz. Daha sonra ise Muhammed Ali adını aldı.
Vietnam Savaşı
Vietnam Savaşı döneminde savaş karşıtı söylemleriyle de gündeme gelen ünlü boksör, 1967 yılında askere çağrıldı Ancak o inancı gereği savaşmayı reddetti ve askere gitmedi. Bu nedenle “vatan hainliği” suçlamasıyla tutuklandı, boks lisansı elinden alındı.
ABD Adalet Bakanlığı Ali’ye karşı “vicdani ret” nedeniyle dava açtı. 1967 yılında Muhammed Ali, askere alınma kanununa direnç göstermekten ötürü 5 yıl hapse çarptırıldı ancak temyize başvurarak bu cezadan kurtuldu.
Bu süreçte profesyonel olarak boks yapamayan Ali, en güçlü olduğu yıllarda 3 sene ringe çıkamadı. 1970’te tekrar boksa dönen Ali, çıktığı ilk maçta Jerry Ouarry’i yendi.
Yardım Faaliyetleri ve Ödülleri
Emeklilik yıllarında Ali kendini hayırseverliğe adadı. Make-a-Wish Vakfı ve Special Olympics olmak üzere pek çok kuruluş bünyesinde yardım kampanyaları düzenledi. 1996 yılında Atlanta’daki Olimpiyat oyunlarında meşaleyi o yaktı.
Meksika’dan Fas’a kadar pek çok ülkeyi gezen Ali, buralarda yardım kampanyaları düzenledi. 1998 yılında da Birleşmiş Milletler tarafından gelişmekte olan ülkelerde yürüttüğü çalışmalar nedeniyle Barış Elçisi ilan edildi.
2005 yılında ABD Başkanı George W. Bush, Ali’ye Özgürlük Madalyası takdim etti.
2009 yılında başlayan Obama döneminde de yaptığı sosyal hizmetler nedeniyle yine NAACP ödülü kazandı.
2005 yılında memleketi Louisville, Kentucky’de Muhammad Ali Center’ı açan ünlü boksör bu merkezde şu ifadeleri kullandı.
“Ben sahip olduğum yeteneği geliştirmek için çok çalışan sıradan bir insanım. Pek çok hayranım başarılarımı kutlamak amacıyla bir müze açmak istediler. Benim anılarımı canlı tutmak için bir müze açmaktan daha fazlasını yapmak istiyorum. Bu merkezde insanların sevdikleri alanda bir numara olmalarını ve birbirlerine karşı saygı göstermelerini teşvik etmek istiyorum.”
Ölümü ve Cenazesi
1984 yılında Ali’nin Parkinson hastalığına yakalandığı açıklandı. Buna karşın sosyal hayatta aktif olmaya devam eden Ali, Phoenix-Arizona’da “Muhammad Ali Parkinson Center” açılması için ciddi bir bağışta bulundu. Yine 2009 yılında Obama’nın başkanlık konuşması yaptığı törene de katıldı.
Muhammed Ali ölmeden yıllar önce kendi cenazesini planladı. Bu cenazeye her renkten, her inançtan insanın gelmesini dileyen Ali’nin cenazesine tam onun istediği gibi onbinlerce kişi katıldı. 3 gün süren cenaze töreni Ali’nin doğum yeri olan Louisville, Kentucky’de gerçekleşti. Bu törende “I am Ali” adı altında çeşitli kültür-sanat faaliyetleri düzenlendi.
Ali’nin tabutu çocukluk evi, okuduğu okulları, boksa başladığı salon ve Muhammed Ali Bulvarı’nda gezdirildi. Muhammed Ali, 3 Haziran 2016 günü Arizona’da hayatını kaybetti.
Solunum yolları yetmezliği nedeniyle hayata kaldırılan Ali, son yıllarında Parkinson hastalığına sahipti. Yine 2015 yılında da zatürree ve idrar yolları enfeksiyonu nedeniyle hastaneye kaldırılmıştı.
Cenazesine Malcolm X’in kızı Attallah Shabazz, komedyen Billy Crsytal, eski ABD Başkanı Bill Clinton ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katıldı.
Cenaze töreninde Muhammed Ali’nin eşi Lonnie Ali şu sözleri kullandı:
“Muhammed, cenaze töreninin gençlere yönelik bir eğitim faaliyeti şeklinde geçmesini vasiyet etmişti. Adaletsizliğe uğrayan kişileri fark etmemizi, adaletsizliğe rağmen yine de pes edilmemesi gerektiğini göstermemizi istemişti. Kendisi bunu hayatıyla tüm dünyaya gösterdi zaten.”
Yine aynı törende ABD eski başkanlarından Bill Clinton da şöyle konuştu:
“Zamanın, kaderin onun aleyhine kararlar vermesi onun cesaretini kırmadı sanıyorum. O ne ten renginin, ne inancın, ne de başkalarının beklentilerinin onun gücüne ket vurmasına izin vermedi. Kendi hikayesini yine kendi yazdı.”
İlham Veren Muhammed Ali Sözleri
Hayallerinizi sizi ürkütmüyorsa yeterince büyük düşünmüyorsunuzdur.
Risk almaktan korkan kişi hiçbir şey başaramaz.
Antreman yapmaktan nefret ederim ama antremanlarımı ihmal etmem. Acı çekmeden hayatınızın sonuna dek şampiyon olarak yaşayamazsınız.
Hayal gücü olmayan kişinin kanatları yoktur.
Önemsediğiniz bir şey için mücadele ederek hiçbir şey kaybetmezsiniz. Esas kaybedenler, önemsedikleri şey için mücadele etmeyenlerdir.
Prensiplerim, para ve şöhretten daha önemlidir.
O kadar hızlıyım ki dün gece odamın ışık düğmesini kapattım ve ışık sönmeden yatağa girmiştim bile.
Hayallerinizi gerçeğe dönüştürmenin tek yolu, uykudan uyanmaktır.
Kaç yaşında hissediyorsanız o yaştasınızdır. Ne kadar yaşlı hissediyorsanız o kadar yaşlısınızdır.
Büyük bir savaşçı olmak için boks ringinde olmak zorunda değilsiniz. İnandığınız şey için kavga ettiğiniz ve kendinize karşı dürüst olduğunuz sürece büyük bir savaşçısınızdır.
