Yeni Yatırım Alanı: Stevia ( Şeker Otu ) Yetiştiriciliği

Param Olsaydı Borsada Şöyle Kazanırdım Deme

100.000 TL Sanal Para ile Neler Yapabileceğini Hemen Gör!

(Ücretsiz Deneme Hesabı Açmak için Tıklayın!)

Stevia(şeker otu) bitkisinin özütü, tüketicilerin önem verdiği iki özelliğe sahip: %100 doğal ve kalorisiz.

Paraguay kökenli olan stevianın yaprakları tatlandırıcı özelliği ile biliniyor. Japonya ve Kore’de yıllardır tatlandırıcı olarak kabul gören stevianın tatlandırma gücü, bildiğimiz sofra şekerlerine göre 300 kat fazla. Üstelik bu kadar yoğun tatlandırma özelliğine rağmen kalorisiz. Ayrıca glisemik endeksinde neredeyse sıfır değerinde olmasıyla şeker hastaları için de ideal.

Stevia 2008 yılında içeriğindeki steviol glikozidlerinin, yani stevia yapraklarındaki tatlandırıcı unsurların ABD Gıda ve İlaç Kurumu tarafından güvenli olduğu duyurulunca popülerlik kazandı. Ayrıca yapraklarda bulunan bir tür steviol glikozidi olan Rebadiozit A da güvenli bulundu ve genellikle güvenli bir madde olarak kabul edildi. O zamandan beri dünya çapında yasal olarak kabul edilmeye başlanan bu ürün, sıfır ya da çok az kalori içeren birçok gıda ve içecek formülünde kullanılmaya başlandı. 2009 yılında Coca Cola ve Pepsi’nin de ürünlerinde stevia kullanmasıyla stevia dünya çapında kabul gördü.

“Stevia; medyada yer almaya başlaması, piyasadaki potansiyeli ve ABD Gıda ve İlaç Kurumu tarafından onaylanması nedeniyle popülerlik kazandı. Ayrıca büyük içecek şirketleri Coca Cola ve Pepsi’nin steviaya ilgi göstermesi de stevianın pazardaki yerini 2008 yılından beri oldukça güçlendirdi.” (Packaged Facts, Ocak 2012)

Şeker Otunun Faydaları Nelerdir?

 Kan şekerini düşürür.
 Tansiyonu düşürür.
 Sivilce ve kepeğin tedavisinde kullanılır.
 Diş ve diş etleri için yararlıdır.
 Hazımsızlık ve mide ekşimesine iyi gelir.
 Kırışıklıklar ve ince çizgileri azaltır.
 Kilo kaybına yardımcıdır.
 Yaraların iyileşmesini hızlandırır.

Steviaya Gösterilen İlgideki Son Durum

Stevia ürünleri, 2010 yılında 35 ülkede onaylanması ile küresel çapta büyük bir popülerlik kazanmış durumda. Satış rakamlarının milyar dolarlara ulaşması bunun en canlı kanıtı. Yakın gelecekte artan taleple orantılı olarak stevia( şeker otu) üretimininin en az 3 kat artması bekleniyor.

100’den fazla stevia cinsi bulunmakta ve her türün kendi şeker bileşiği bulunmaktadır. Ancak bunlardan sadece iki cins steviol glikosid ve Stevia Rebaudiana Bertoni çeşitleri içerir. Ticari üretimin neredeyse tamamı şimdiye dek Çin’de gerçekleşmiş durumda. Bunun nedeni de geleneksel Japon ve Kore piyasasında steviaya olan taleptir. Şimdilerde küresel çapta yüksek kalitede steviol glikosid ve Rebaudioside A’ya ihtiyaç duyuluyor. Yeni tarım alanlarına ve stevia yaprağı üretiminde artışa gerek olduğu için de bilimsel tarım ve tarım yönetimi alanında uzmanlığa büyük bir ihtiyaç bulunmaktadır.

Pazar Büyümesi

Stevia endüstrisindeki büyüme, stevianın günlük olarak kullanılan tatlandırıcı rolünün gıda ve içecek sektöründe yaygın olarak kullanılan bir ürüne evrilmesiyle yakından alakalı. Artan obeziteye karşı stevianın üstlenebileceği rol, onun gıda ve içecek sektöründe daha da büyük bir etkiye ve paya sahip olacağı anlamına geliyor. Bugüne dek stevia genel olarak yeni ürünlerde ve var olan ürünlerin varyasyonlarında kullanıldı. Ancak sektörün devleri şimdilerde steviayı şekersiz ve kalorisi düşük ürünlerini yeniden tanımlamak için büyük bir dikkatle inceliyor. Stevia tatlandırıcıları, anaakım tüketicilerin şeker ihtiyaçlarını ikame etmek için iyi konumlandırılmış durumda.

“ABD Gıda ve İlaç Kurumu 2008 yılında steviaya onay verdiği anda şirketler içeriğinde stevia bulunan ürünlerle markete girmeye hazırdılar. O zamandan beri de bu pazardan esas payı kapmak üzere ortaklıklar kurup birleşme ve satın alma işlemlerini yürütmekteler. Stevialı ürünlerin heyecanla piyasaya sunulması aynı hızla devam edecek.”

Ürünler	Şeker %	Reb A %	Reb A Faydaları
Alkolsüz gazlı içecekler			Kaloriyi azaltır. Bu içecekleri düşük şeker diyetindeki insanlara uygun hale getirir. Şekersiz olarak etiketlenebilir.
Kutulanmış alkolsüz içecekler	9-15	~0.06	Şekersiz olarak etiketlenebilir. Düşük oranda olmasına rağmen şeker tadı pH 3-9 sabitliği Çabuk çözünür.
Hazır İçecekler (meyve suyu, gazsız ve alkolsüz içecekler)	9-15	~0.06	Alkolsüz gazlı içecekler ile aynı Aromaya katkı sağlar ve tadını uzatır.
Günlük Ürünler			Gazlı içecekler ile aynı Mayalanmayan içerikler sayesinde raf ömrü uzar. Kariyonenik değildir.
Sade Yoğurt	3 – 5	~0.02
Meyveli ve aromalı yoğurt	6 -12	~0.06
Dondurma	14 – 22	~0.08
Soğuk çikolatalı süt	5 – 7	~0.04
Çeşni, sos ve konserve gıdalar	5 – 10	~0.09	Gazlı içecekler ile aynı Tadı iyileştirir Tuzlanma süresini kısaltır ve kurumayı önler Raf ömrünü uzatır
Toz İçecekler	30 – 65	~0.25	Gazlı içecekler ile aynı Hacim artırıcı ürünlerin doğru kullanımı gerekmektedir.
Likörler	30 – 65	~0.20	Gazlı içecekler ile aynı Aromaya katkı sağlar ve tadını uzatır.
Fırınlanmış Ürünler (bisküvi, kek vs.)	10 – 25	~0.10	Gazlı içecekler ile aynı Maillard reaksiyonuna neden olmaz Esmerleştirmez Kabartma tozu gerekebilir.

Tüketici Faydaları

Harika tat
Doğal
Kalorisiz
Karbonhidratsız
Neredeyse sıfır glisemik içerik – şeker hastaları için uygun

Tüketicilerin artan sağlık sorunları dikkate alan gıda ve meşrubat üreticileri ayrıca son yıllardaki emtia fiyatlarının artışına makul çözümler aramaktadır.

Üretici Faydaları

Güvenilir, yüksek saflık
Fiyatlandırma – düşük fiyatlandırmaya uygun
Ölçeklendirilebilir arz – küresel talebi karşılamak için büyük miktarlarda mevcudiyet
Sürdürülebilir arz zincirine uygun üretim
Diğer doğal tatlandırıcılara uygulanabilir tümleyicilik – ürün formülü hem doğal hem de az kalorili

Hacimli tatlandırıcıların dört ortak özelliği:

Harika tat
Uygun fiyat
Ölçeklendirilebilir arz
Sürdürülebilir arz

Stevia bu dört kriteri de karşılıyor, gıda ve meşrubata kalorisizlik gibi bir avantaj sağlıyor. Ayrıca glisemik indeksinde neredeyse sıfır değerinde ve şeker hastaları için uygun. Buna ek olarak şeker ve mısır gibi ürünlerle birlikte kullanılmaya son derece müsait. Bu da şeker ve mısır tatlandırıcılarının maliyetini azaltmayı sağlamakta. Ayrıca kalorisi azaltılmış gıda ve meşrubatlar üretmek için steviayı şeker ve mısırla harmanlamaya yönelik yaklaşım, tadın olumsuz etkilenmesini de önlüyor.

Pazar Hacmi

Başlangıçta stevia pazarının sıfır kalorili içeceklerle kısıtlı olacağını düşünülüyordu. Yapay ve yoğun tatlandırıcı içeren ürünler için yüksek fiyatlı bir içerik olacağı tahmin ediliyordu. Tatlandırıcı sektöründe 8 milyar dolarlık büyük bir etki yaparken, bir çeşit tatlandırıcı olan aspartamı daha ilk yılında geçmeyi başardı. Tüm tatlandırıcı, gıda ve meşrubat piyasasına doğru genişledi.

* * *
Yıllık şeker tüketimi: Dünya çapında 160 milyon ton. Şu anki yıllık değeri 50 milyar doların üstünde.

Dünya Sağlık Örgütü tahmini: Stevia şeker piyasasının %20’sini ikame ediyor.

Bu da stevia için milyarlarca dolarlık bir pazar payı olduğu anlamına geliyor.
* * *

Stevia piyasasının önünü açan 2 temel gelişme:

Öncelikle stevia şeker ile birlikte kullanıldığında ürünlerin tadında ve biçimlerinde bir değişiklik yapmadan kalori değerini %30-40 düşürürken aynı zamanda tüketicilerin kalorisi doğal yollarla düşürülmüş ürünlere talep gösterdiği biliniyordu.

Düşük Reb-A içeren yüksek saflıktaki steviol glikozidler ABD Gıda ve İlaç Kurumu tarafından 2010 yılında onaylandı ve kullanılabilir olarak ilan edildi. Bu da stevianın yüksek saflıktaki Reb-A’nın maliyetinin %50’sinden daha az bir maliyetle çeşitli tatlılılık oranlarında kullanılabileceği anlamına geliyordu. Aynı zamanda şekerden daha az maliyetli olması nedeniyle müşteriler tarafından talep gören “%100 doğal düşük kalorili” ürünler için ekonomik açıdan bir avantaj meydana geldi.

Çeşitli Gıdaların Kalori Karşılaştırması

Ürün	RebA	Şeker	Fayda
Limonata 0.24 litre	5	107	%95 azalma
Gazlı-alkolsüz içecek 0.24 litre	1	103	%95 azalma
Çikolatalı puding ½ kase	90	172	%48 azalma
Sıcak çikolata 0.24 litre	64	148	%57 azalma
Yoğurt ½ kase	100	210	%52 azalma

Tatlandırıcı sektörü ortalama 80 milyar dolarlık hacmiyle üç ana kategoriye ayrılmıştır: Şeker (%82), Yüksek Fruktozlu Mısır Şurubu (%9) ve yüksek yoğunluklu tatlandırıcılar (%9). Tatlandırıcı piyasası büyüyor, ancak mısır şurubu ve yüksek yoğunluklu tatlandırıcılar, stevia gibi doğal alternatiflerle değiştirilmeye başlandı. Buna ek olarak şeker ve stevia karışımları müşterinin düşük kalori ihtiyacını karşılarken ürünlerin işlevselliğinden ve tadından ödün vermemektedir.

Standart ürün geliştirme ve piyasaya sunma süresi 18 ay ile 3 yıl arasında değiştiği gözönüne alındığında, stevianın gerçek piyasa hacmini ve müşterilerin ürüne göstereceği ilgiyi ancak zaman geçtikçe anlayabileceğiz.

Stevia ( Şeker Otu ) Nasıl Yetiştirilir?

Şeker Otu Üretim Rehberi

Şeker Otu, çalı formunda, çok yıllık bir bitkidir ve uzun yıllardır tatlandırıcı olarak ve çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Şekerli yaprak, tatlı ot ve ballı yaprak olarak da adlandırılır. Şeker otunun yaprakları, sıfır kalori tatlandırıcı kaynağıdır ve bu yapraklar şekerden daha tatlıdır. Şeker otu tarımı, Türkiye’de sürdürülmekte ve büyük bir hızla ilerlemektedir. Bitkinin, kan şekerini düşürme gibi bir özelliği vardır. Bu nedenle, şeker hastalığının tedavisinde oldukça büyük bir öneme sahiptir.

Türkiye’deki Yüksek Verimli Şeker Otu Türleri

Türkiye’de, düşük bakım maliyetli ve yüksek verimli 2 popüler Şeker otu çeşidi vardır. Bu çeşitler Türkiye’nin iklimine ve toprağına çok iyi uyum sağlamıştır. MDS -14 ve MDS-13 adlı şeker otu çeşitleri, yüksek sıcaklıkta ve düşük yağış alan, kurak iklimde yetişmektedir.

Şeker Otu Yetiştirmek için Gerekli Koşullar

Şeker otu hasadı için ekim yapılan tarlaya yıllık ortalama 150 cm yağış düşmesi gerekir. Şeker otu bitkisinden en iyi verimi alabilmek için ortalama sıcaklık 30-32°C olmalıdır. 45°C’nin üzerindeki sıcaklıklar ve geceleri 5°C’nin altındaki sıcaklıklar ürüne zarar verir.

Şeker Otunun Yetiştiği Toprak

Şeker otu, en iyi olarak drenajı iyi, humuslu, kırmızı, kumlu ve verimli topraklarda yetişir. Bu bitki, iyi işlenmiş, asidik ve nötr toprakları sever. En iyi verimi elde etmek için toprağın ideal pH değeri 6-7,5 olmalıdır. Verimsiz topraklarda yetiştirmek için toprağa organik ve mikro besinler eklemek gerekir.

Şeker Otu Ekimi için Toprağı Hazırlama

Toprak parçalarını kırmak ve toprağı zararlı otlardan ayıklamak amacıyla önce toprağı tırmıklamak sonraysa sürmek gerekir. Bir traktör ya da sabanla 2-3 kez toprağı sürmek, toprağı iyice işlenmiş hale getirir. Ekim yapılacak tarlanın, sel baskını veya aşırı sulama nedeniyle toprağın balçıklaşması tehlikesinden uzak olması gereklidir. Yükseltilmiş bitki yatakları, 12-15 cm yüksekliğinde ve 50-60 cm genişliğinde olmalıdır. İki sıra arasındaki mesafe, 40-45 cm, iki bitki arası mesafe ise yaklaşık 30 cm olmalıdır. Bu hesaplamaya dayanarak, dönüm başına 20-25 bin şeker otu düşer.

Şeker Otunda Eşeysiz Üreme

Şeker otu üretiminde, eşeysiz üreme kök kesimi şeklinde olur. Köklerin uzunluğu, 15 cm kadar olmalıdır ve daha iyi bir hasat için yaprakla dal arasındaki köşeden kesilmelidir. Şeker otunu eşeysiz üretmek için en iyi zaman, Şubat ile Mart aylarıdır. 4 haftalık kök salma süresinin ardından kesilen parçalar ekim için hazır olur.

Şeker Otu Ekim Mevsimi

Şubat– Mart ayları.

Şeker Otu Üretiminde Bitki Nüfusu

Şeker Otu üretiminde, bitki yoğunluğu dönüm başına 20-25 bin’dir.

Şeker Otu Üretiminde Gübreleme

Şeker Otu, azot oranı düşük olan suni ve organik gübreleri sever. Azot oranı düşük organik gübreleri tercih etmek gerekir. İçerisinde solucan dâhil her şey bulunan çiftlik gübreleri daha iyi bir hasat için en iyisidir. Şeker Otundan yüksek verim elde edebilmek için hektar başına 28kg azot, 113 kg fosfor 113 kg potasyum içeren bir gübre kullanılmalıdır.

Şeker Otu Üretiminde Sulama

Sulama geleneksel metotlarla veya damla sulama/püskürtme yöntemiyle yapılabilir fakat damla sulama ya da mikro püskürtme yöntemleri şeker otu için en iyisidir. Sıcak yaz aylarında sık ve fazla sulama yapılmamalıdır. Kış mevsiminde veya yağmurlu havalarda sık sulama yapılabilir. Toprağın aşırı nemli olmamasına dikkat edilmelidir çünkü nem, bitkinin büyümesinde dezavantajdır.

Şeker Otu Üretiminde Zararlı Ot Mücadelesi

Şeker otu hasadında, çoğunlukla haşere ve hastalık görülmez. Eğer bir haşere ya da hastalıkla karşılaşılırsa, suyla karıştırdıktan sonra tespih ağacı yağı püskürtmek en iyi organik metottur. Zararlı otlarla mücadele, elle toplama yoluyla yapılmalıdır. Şeker otu üretiminde zararlı otlarla mücadele kolaydır çünkü şeker otları yükseltilmiş yataklarda yetişir. Bitkinin çiçeklenmesine izin verilmemelidir. 8 haftada bir düzenli olarak zararlı otlardan kurtulmak gerekir.

Şeker Otuna Dadanan Haşereler ve Hastalıklar

Şeker Otuna dadanan fazla bir haşere çeşidi ve hastalık yoktur. Eğer böyle bir durumla karşı karşıya kalınırsa, tespih ağacı yağı sulandırılarak ürünün üzerine püskürtülmelidir.

Şeker Otu Hasadı

Şeker Otu, 4-5 ay içerisinde 40-60 cm yüksekliğe ulaştığında, ilk hasat için hazır hale gelmiştir. Bundan sonra üç yıl boyunca, her 3 ayda bir hasat yapılabilir. Şeker otu çiçeklenmeden önce toplanmalıdır bu evrede, yapraklardaki şeker seviyesi ve kalitesi en üst seviyededir.

Hasat için bitkinin uç kısımlarından birazını koparma yoluna gidilebilir ya da geride 15 cm kadarını bırakıp, tamamına yakın bir kısmı da kesilebilir.

Şeker Otu Ürün Verimi

Hektar başına ortalama, 2500-2700 kg kuru şeker otu yaprağı elde edilir ve iyi bir hasat yönetimi sayesinde iyi kalite ürün elde edilir.

Şeker Otu Üretiminde Hasat Sonu

Hasat sonucu elde edilen şeker otu dalları, 2 gün boyunca gölgede kurumaya bırakılmalıdır. Kurumuş şeker otu yaprakları, toz haline getirilir ve kaplarda saklanır.

Ne kadar kazanabilirim?

Her ne kadar fiyatı yıldan yıla değişiklik gösterse de ihracat yaptığınız takdirde dönüm başına ortalama 9 bin TL kadar kazanabilirsiniz.