Koronavirüs salgını nedeniyle bir süredir pek çoğumuz evdeyiz. Salgının kısa vadede sona ermesi henüz mümkün görünmüyor. Ayrıca bu süreç, çalışma hayatına dair pek çok yeniliğe gebe. Yani 2020’den sonra evden çalışma sisteminin daha çok yaygınlık kazanacağını şimdiden söyleyebiliriz.
Evden çalışmanın pek çok artısı olsa bile özel hayat ile iş hayatı arasındaki dengesi sağlamak sanıldığı kadar kolay değil. Motivasyon eksikliği bu zorlukların başında geliyor. İş hayatı ile özel hayat arasındaki ayrımın silinmesi için mental olarak yorgunluğa ve bunalmışlığa neden olabiliyor.
Biz de bu yazımızda evden çalışan kişilerin zihin sağlığını korumaları için dikkat etmeleri gereken hususları derledik.
1. Kendinize Rutin Belirleyin
Her sabah uyandığınızda kendinize özgü bir rutininiz olsun.
Bazıları sabah ilk iş kahve içer, haberleri izler, internette gezinir ve sonra kahvaltı yapar.
Bazıları ise sabah ilk iş 30 dakika spor yapar, sonra eve gelip duş alır.
Bu kişiden kişiye göre değişir, ancak belli bir rutine sahip olmak her daim iyidir.
Başka bir örnek: Evde çalışırken ne giydiğinizin genelde hiçbir önemi yoktur. Dolayısıyla pijamayla gün boyu çalışabilirsiniz, lakin pijama rahatlığın ve iş dışı yaşamın simgesidir. Bu nedenle evde çalışırken ofise giderken giydiğiniz kıyafetleri giymeye alışın. Evde takım elbiseyle oturun demiyoruz tabii ki fakat yine de pijama, şort gibi şeyler giymemeye çalışın.
Mutlaka okuyun: Sabah Rutini Nasıl Oluşturulur?
2. Sakin Bir Çalışma Alanı Yaratın
İş ve özel hayat arasındaki dengeyi sağlayabilmek için evinizde kendinize sakin bir çalışma alanı yaratın. Bu masa evin güneş alan bir köşesinde olursa çok daha iyi olur. Masanızda iş için gerekli tüm ekipman ve kırtasiye ürünleri bulunsun. Ev arkadaşınız, eşiniz ya da çocuklarınız sizi mümkün olduğunca rahatsız etmesin. Eğer evinizde kullanmadığınız bir oda varsa, orayı kendinize çalışma odası haline de getirebilirsiniz.
Küçük çocuğunuz varsa evde çalışmak biraz daha zor olabilir, zira çocuğunuzun sürekli ilgiye ve bakıma ihtiyacı vardır. Bu nedenle çocuklarınızı da meşgul edecek şeyler bulmalı, onlara yönelik aktivite planı yapmalısınız. Böylece çocuğunuz söz gelimi sabah 10-12 arası resim çizerken siz de bilgisayar başına geçip gün içinde yapmanız gerekenlerle ilgilenmeye başlayabilirsiniz.
Mutlaka okuyun: Çalışma Masası ve Ortamını Düzenleyerek Üretkenliğinizi Artırın!
3. Çalışma Saatlerini Netleştirin
Evde çalışırken çalışma saatleri konusunda gereğinden fazla esnek davranabilirsiniz. İnsanız neticede, gayet normal bir durum bu. Buna karşın mesai dışı saatlerde de işle ilgilenmek gibi bir duruma neden olabilir bu.
Her gün işe başlama ve işi bitirme saatlerinizi netleştirin. Çalışma rutininizi iş yerinize de belirtin ve sizin ne zaman masa başında işle ilgileniyor olduğunuz iş arkadaşlarınız tarafından bilinsin.
İş ile iş dışı aktivitelerinizi birbirinden ayrı tutmak, hem daha üretken ve verimli olmanızı hem de iş dışında rahatlamanızı sağlar.
Evden çalışma saatleri, ofiste çalışma saatlerinden farklı da olabilir. Örneğin eğer öğle vakti çocuklarınıza yemek hazırlamanız gerekiyorsa iş yerinize evde yapmanız gereken şeyleri bildirin.
4. Paydos Rutini Geliştirin
Nasıl bir sabah rutini şartsa, paydos rutini de şarttır. Paydos rutini beyninize iş gününün bittiği sinyalini verir. Örneğin e-mail gelen kutunuzu boşaltmak, üstünüzü değiştirip daha rahat şeyler giymek, duş almak, yürüyüşe gitmek gibi şeyler mesainin bittiğini belirtir.
Bu paydos rutini ailenizin de sizle daha rahat etkileşim kurmasını sağlar. Sizi mesai saatlerinde rahatsız etmek istemeyen aile üyeleriniz bu rutin sayesinde sizle daha yakın iletişim kurabileceğini anlamış olur.
5. Önce En Önemli İşleri Halledin
Önceliklendirmek… Öncelik sırasına koymak… Evde çalışmanın en mühim unsurlarından biri bu. Mark Twain’in dediği gibi “Eğer kurbağa yemeniz gerekiyorsa, sabah ilk iş bunu yapın. Zira kurbağa yedikten sonra geri kalan her şey size çok kolay gelecektir.”
Eğer yapmanız gereken 3 iş varsa ve bu işlerden 2 tanesi kolay, 1 tanesi de zorsa; zor olandann başlayın. Aksi halde aklınız sürekli bu zor olan işe kayar. “Nası yapıcaz ya?” diye düşünüp durursunuz. Bu da görece daha kolay olan diğer 2 işe tam odaklanmanızı engeller. Kolay gibi görünen işlerin hakkını veremez hale gelebilirsiniz. Bu nedenle size tavsiyemiz, gün içinde en önemli ve en zor işlere öncelik vermeniz, geri kalan zamanda ise diğer işleri tamamlamanız yönünde.
Mutlaka okuyun: Zamanı Etkili Kullanabilmek İçin “Ye O Kurbağayı!”
6. Gün İçinde Kısa Molalar Verin
Gün boyu sandalye üzerinde, bilgisayar başında oturmak sizi mental ve bedensel anlamda yorar. Bunu önlemek için örneğin her 75 dakikada 10-15 dakika mola verebilirsiniz. Masanın başından kalkıp evde ufak bir tur atabilir, kendinize meyve tabağı hazırlayabilir, çiçeklerinize su verebilir, balkonda güneşlenebilirsiniz.
Mutlaka okuyun: Üretkenliği ve Verimliği Artırma Tekniği: Pomodoro
7. İş Arkadaşlarınızla İletişim Kurun
Yalnızlık ve izolasyon, ruhsal olarak evde çalışmanın en zor yönleridir. Sürekli yalnızlık çekiyorsanız, iş arkadaşlarınıza telefon edebilir, onlarla görüntülü konuşabilirsiniz. Yine sizin gibi evden çalışan diğer arkadaşlarınız varsa onlarla bir kahve içimi telefonlaşabilir, sohbet muhabbet edebilirsiniz. Bu tür kısa sohbetler sizi rahatlayacak, kafanızı boşaltacaktır.
Mutlaka okuyun: Evde Çalışanlar İçin Yalnızlıktan Kurtulma Yöntemleri
8. Gerektiğinde Patronunuzla Görüşün
Eğer evden çalışmaya yeni başladıysanız evden çalışmakta bir miktar zorluk çekiyor olabilirsiniz. ;Ofiste 40 dakikada yaptığınız işi evde 1.5 saatte anca yaptığınızı fark ediyorsanız amirinizle, üstünüzle ya da patronunuzla görüşün ve bu durumu aktarın.
Yani evde çalışırken özellikle alışma süresinde bir miktar performans düşüklüğü yaşarsanız bu durumu patronunuza aktarın ve iki tarafa da uyacak bir düzenleme yapın. Karşılıklı beklentilerin denk olmasına özen gösterin. Aksi halde mesai saatleri dışında da çalışma isteği duyabilirsiniz ki bu da işkolizme doğru giden ilk adımlardan biridir. Evden çalışmanın tüm avantajlarını yerle yeksan edebilir.
9. Bir Sonraki İş Gününü Planlayın
Evde çalışırken mesai bitiminde 10 dakika kadar bir sonraki gün yapmanız gerekenlere göz atın ve ertesi gün yapmanız gereken en önemli 3 şeyi tespit edin. Bu sayede sabah masa başına geçtiğinizde ne yapacağınızı net bir biçimde bilirsiniz. Yapmanız gereken şeyleri bir kağıda yazıp bilgisayarın kenarına yapıştırmanız da yine faydalı olabilir.
10. İş Sonrası Sevdiğiniz Şeylerle Uğraşın
Evde çalışırken çamaşır, yemek gibi işleri hallettikten sonra size kalan zamanı sevdiğiniz şeylerle geçirin. Çocuklarınızla, ailenizle, ev arkadaşınızla oturup sohbet edebilirsiniz. Sevdiğiniz bir dizinin birkaç bölümünü izleyebilir, okuduğunuz kitaba kaldığınız yerden devam edebilir, internette gördüğünüz bir pasta tarifini deneyebilirsiniz. Orası size kalmış. Önemli olan iş sonrası sizi mutlu edecek ve rahatlatacak şeylerle uğraşmanız.
Gün boyu bilgisayar başında olmanız nedeniyle sosyal medya, telefon ve bilgisayarla zaman harcamamanız ise yararınıza olabilir. Sosyal medyada zaman geçirmek size keyif verebilir ancak yine sosyal medyanın aşırı ve yanlış kullanımı moralinizi bozabilir, sizi strese sokabilir.
Mutlaka okuyun: İşten Sonra Yapılacak Aktiviteler
11. Aşırı Bulanırsanız Ara Verin
Eğer sürekli yorgun ve halsiz hissediyorsanız, motivasyonunuz düşükse mental yorgunluk yaşıyor olabilirsiniz. Böyle bir durumda birkaç gün izin almak ya da iş yükünü azaltmak iyi olabilir.
Mesela patronunuza bu hafta aciliyeti olmayan işleri erteleyebilme konusunda danışabilir, moral durumunuzu anlatabilirsiniz.
Mental ve bedensel yorgunluk hem verimliliğinizi düşürür hem de daha büyük sağlık sorunlarına neden olabilir. Özellikle iş hayatı ve özel hayat arasındaki denge bozulduğunda bu tür yorgunluklar ve motivasyonsuzluklar daha sık görülür.
12. Mesai Saatleri Dışında İşle İlgilenmeyin
Eğer evde çalışıyorsanız mesai saatleri dışında, örneğin akşam yemeğinde sonra bilgisayar başına geçip e-maillerinizi kontrol ederken bulabilirsiniz kendinizi. Fakat daha önce de belirttiğimiz gibi günlük çalışma programınıza riayet etmeniz, iş yükü nedeniyle mental yorgunluk yaşamanızı önler.
Bu yüzden çalışma saatlerinizi iş yerinizle önceden belirleyin ve insanlar akşamları evde keyifli vakit geçirirken bilgisayar başında işle uğraşmayın. Bunun pazarlığını ve anlaşmasını evde çalışmaya başlamadan önce yapmalısınız yani.
Benzer olarak işle alakalı uygulamaları kendi şahsi telefonunuzdan kaldırın. Böylece sürekli e-mailleri ve bildirimleri kontrol etmek durumunda kalmazsınız.
13. Hayır Demeyi Öğrenin
Evde çalışan biri olarak gün içinde neler yaşadığınızı patronunuz ve arkadaşlarınız bilmez. Bu nedenle çalışma saatlerine riayet etmeli ve iş yerinizin de çalışma rutininize riayet etmesini sağlamalısınız.
Sizden sürekli bir şeyler yapmanız beklenebilir. “Nasıl olsa evde, vakti vardır.” diye düşünülebilir. Fakat kaldırabileceğinizden daha fazla yük biriktiğinde “Hayır, bugün yapmama imkan yok.” demeli, diğer bir ifadeyle “Hayır” diyebilmelisiniz.
Mutlaka okuyun: İşinizi ve İlişkilerinizi Etkilemeden Hayır Demenin Yolları
