Japon ekonomisi ve iş kültürü hakkında bilgi edinerek doğru tercihlerde bulunursanız Japonya’da iş kurmak başarılı ve ödüllendirici bir girişim olabilir. Bu yazımızda sizlere Japonya’da iş kurmak için ne gibi yollar izlemeniz ve hangi prosedürlere uymanız gerektiğinizden bahsedeceğiz.
Şirket tipleri
Japonyada iş kurmak istiyorsanız öncelikle kapsamlı bir iş planına sahip olmalısınız. İşinizi, şube ofis ya da Japonya merkezli bir şirket temelinde kurabilirsiniz.
Japonya’da şube ofis açmak istiyorsanız, kendinizi “yabancı şirket” olarak kayıt ettirmek zorundasınız. Böylece, Japonya’da piyasa araştırması ya da benzer bir aktivite yapmak istediğinizde “temsilci ofis” üzerinden işlerinizi yapabilirsniz.
Japonya’da şube ofis açmak, Japon merkezli bir ofis açmaktan daha efektif ve ucuz gözükür. Ancak Japon belediye vergilerinin, şirketin ana sahiplerinin sermayesi üzerinden hesaplanacağını unutmamak gerekir. Japon vergilendirme sisteminde; büyük şirketler kaçınılmaz olarak daha fazla vergi ödemek zorundadır. Bu yüzden, küçük ölçekli ve Japon merkezli bir şirket kurmak daha makul bir seçenektir.
Şube ofis açtığınızda, kredi ve borçlanmanız ana şirketin onayına bağlı olacak ve ödemeleriniz buna göre şekillenecektir. Bu yüzden, Japonya’da kurduğunuz işinizle ilgili tasarruf ya da risk almak istediğinizde kendi başınıza hareket edebilmek için Japon merkezli bir şirket kurmanız daha uygun olacaktır. Böylece, ana sermayenizi ve yatırımlarınızı kendiniz takip edebilirsiniz.
Japon merkezli bir şirket kurmanın, değişik ihtiyaçlara göre şekillenen çeşitli yolları vardır. Doğru metoda karar vermek, işinizin doğasına uygun olacaktır.
Geleneksel ve en çok kullanılan şirket modeli Kubushiki-gashia‘dır. Bu metod genellikle Japonya dışından gelen ve Japonya’da iş yapan insanların kullandığı bir yöntemdir. Yine de, şirket tipinizi mevcut yasa ve kurallar çerçevesinde size en çok esneklik sağlayabilecek şekilde belirlemeniz, iş sahasınızdaki ihtiyaçlara cevap verebilmeniz açısından önemlidir.
Şirket tipinizi doğru belirlemenin öneminin yanında, kurulum aşamasında Japon yönetmeliklerine aşina bir vergi danışmanından ya da avukattan yardım almanız bir sonraki adımınız için hayatı önem taşır.
Yabancı vatandaşlar için vize ve oturma izinleri
Yabancı biri olarak Japonya’da iş kurabilmek için “yatırımcı/yönetici” vizesi almanız gereklidir. Diğer mümkün vizeler ise; “sürekli oturma izni” ya da ” eş durumundan sürekli oturma izni” dir.
İzinler ve kayıtlar
Ne tür bir iş kurmak istediğinize bağlı olarak Japon resmi idarelerinden izinler almalı ve kayıtlar yaptırmalısınız.
Gıda sektörü
Gıda sektöründe iş kurmak istiyorsanız Japon Sağlık Örgüt’üne kayıt olup gerekli izinleri almanız gerekir. İzin almak için; yerel yönetim yetkililerince yapılan kontrollerde yönetmekiklere göre hijyen kurallarına uyduğunuz tespit edilmelidir. Yetkili mercilerden gıda hijyeni konusunda sertifika aldıktan sonra işinizi kutabilirsiniz.
Seyahat acentesi
Seyahat acenteliği yapmak için; Ulaşım Bakanlığı tarafından verilen gerekli sertifikalara sahip olmalı ya da sahip olan personel çalıştırmalısınız. Bu sertifikara sahip olmak için, seyahat acentaliği ve yönetimi ilgili yapılan sınava girmelisiniz. Sınavda başarılı olduktan sonra işinizi kurabilirsiniz.
Geçici personel bulma işi
Bu işi yapabilmek için Çalışma Bakanlığından gerekli izinleri almak gerekiyor. Geçici personel bulma işinde, genel personel ve özel bir alanda uzman personel kategorileri vardır. Her iki kategorinin de izin belgeleri farklıdır.
İzin ve kayıt gerektiren diğer işler:
- İçki satış. ( şarap ve diğer alkol ürünlerini ithal edip satışını yapmak)
- Otel / Konaklama
- Finansal servisler
- İlaç satışı ( sağlıklı gıda ürünleri ve şifalı bitkiler satmak bu kategorinin dışındadır)
- Hastahane / Klinik
- Çocuk yetiştirme aktiviteleri ( ana okul, kreş vb )
- 2. El dükkanları. ( araba veya kullanılmış kiyafet )
Ofis bulmak
Kiralık ofis
Eğer ofisinizi kuracağınız lokasyonu belirlediyseniz, uygun bir ofis bulup kiralayabilirsiniz. Ofis kiralamak size birçok avantaj sunar. Şirketinizi kurmak için kayıt adresi, sabit telefon hattı bunlardan bazılarıdır. Ayrıca ofis kira kontratı yapmanız işinizi kurarken sizi yasal olarak da güvenilir hale getirir.
Hizmet Ofisleri & Sanal Ofisler
Hizmet ofisleri: Bu ofisler, aylık kontratlarla kiralanabilir. Bu konseptte ofis mobilyası, konferans gereçleri, resepsiyon ve sekreterlik servisleri de almanız mümkündür. Sürekli bir ofis kiralamaktan daha ucuz ve efektif olarak kullanabilinen bu ofisler işinizin ilk aşamasında size fayda sağlayabilir. Bazı durumlarda işletmenizi yasal olarak kayıt ettirmek için hizmet ofis adresinizi de kullanmanız mümkündür.
S
anal Ofisler: Bu ofis konsepti, gerçek bir ofis kiralamadan size diğer tüm ofis imkanlarını sunabilir. İlgili şirketlerden, yerel adres ve sabit telefon hizmeti alabilirsiniz. Telefonlarınıza cevap veren bir sekreteriniz olur ve toplantı ile lova ihtiyacınız olduğunda fiziksel ortamları da size sunar. İşinizin kurulma aşamasında global piyasa da tutunmak ve işinizi büyütmek için en ideal ofis konseptidir.
Doküman Kayıt Yönetimi
Kontratlar, kayıt defterleri, çizimler ya da korunması gereken diğer değerli evraklarınız için döküman kayıt yönetimi sistemi harika bir çözümdür. Ofisinizde yeterli alanınız yoksa ya da güvenlik ile ilgili kaygılar taşıyorsanız bu sistem kayıtlarınızı güven altında saklayacak iyi bir alternatiftir.
Uluslarası İş ve Spor Merkezi ( IBSC)
JETRO IBSC ve bazı yerel yönetimler tarafından sağlanan ücretsiz geçici ofis hizmeti de alabilirsiniz. Yeni girişimciler bu ofisleri 50 gün boyunca ücretsiz olarak kullanabilirler. Alanında uzman kişilerden ve danışmanlardan bilgi alabilir, toplantı salonu ve kongre merkezini kullanabilir ve iş konusundaki tüm kaynaklara ulaşabilirsiniz. Bu geçici ofislerde, sandalye, masa, gibi basit ofis aletlerinin yanı sıra telefon ve internet hizmeti de bulunur. Sadece kullandığınız kadar telefon ve fotokopi masrafını ödersiniz.
Japonya Vergi Sistemi
Japonya’da iş yapıyorsanız ulusal ve yerel yönetimlere çeşitli vergiler ödemek zorundasınız. İşinizin tipi ve büyüklüğü ile ana şirketinizin lokasyonuna bağlı olarak vergi oranları değişkenlik gösterir. Vergi konusunda bir muhasebeci ya da vergi uzmanına danışmanız şiddetle önerilir.
Şirket vergileri ( ulusal )
Bu vergiler yıllık olarak vergiye tabi geliriniz üzerinden hesaplanır. Eğer şirketiniz uluslararası bir şirketin şubesi ise verginiz uluslarası yıllık geliriniz üzerinden hesaplanır.
Şirket vergileri ( yerel )
Bu vergi tipi sadece yıllık geliriniz üzerinden değil, şirket sermayeniz ve çalıştırdığınız kişi sayısı da dikkate alınarak hesaplanır.
İş vergisi ( yerel )
Bu vergi ulusal hükümete ödediğiniz verginin valilik tarafından hesaplanan karşılığıdır. Bir önceki yılda elde ettiğiniz gelir üzerinden hesaplanır ve yatırım giderleriniz verginizden düşülür.
Vergi İadesi
Bir mali yılda elde ettiğiniz tüm gelir ve giderleri bir rapor halinde vergi ofislerine sunmanız ve teyit ettirmeniz gerekmektedir.
Avukatlar
Japonya’da iş kurmak için bir çok metod ve seçenek mevcuttur. Bu bağlamda, işinizin türü ve alanına göre vergilendirme oranları da çok değişkendir. Bu nedenle işinizi kurmadan önce bir uzmandan danışmanlık hizmeti almanız çok önemlidir. İşinizle ilgili tüm yazışma ve kayıt işlemlerini Japonca yapmak zorundasınız. Bu yüzden mutlaka bir tercüman ya da ingilizce bilen bir Japon ile çalışmak zorundasınız.
Japonya’da avukat ve vergi uzmanları çeşitlilik içerir. Bengoshi ( avukatlar) , Shiho-shsoshi (adli arzuhalciler ), Gyosei-shoshi ( yönetimsel arzuhalciler ), Benrishi (patent avukatları), Zeirishi (vergi danışmanları ), sosyal sigorta uzmanları, gayrimenkul danişmanları ve yetkili muhasebeciler iş alanınıza göre danışmanlık alabileceğiniz kişilerdir. Bunlardan biri ya da birkaçıyla çalışmak zorunda olabilirsiniz zira her uzman kendi alanındaki sorunları çözme konusunda yardımcı olabilirler.
Avukatlar: Büyük ölçekli işletmelere adli konularda danışmanlık yaparlar.
Adli arzuhalciler: iş kurarken ya da şube açarken kayıt işlemlerine yardımcı olurlar.
Yönetimsel arzuhalciler: Vize ve izin konularında ve işinizle ilgili diğer birçok konuda yardım edebilirler.
Patent avukatları: Patent alma ve entellektüel alanda yaptığınız bir iş için gerekli izinlerin alınmasına yardım ederler.
Vergi danışmanı: Kayıt tutma ve vergilendirme konularında uzmandırlar.
Girişimciler için doğru uzmanı bulmak ve seçmek zorlu bir iştir. Yukarıda belirttiğimiz uzmanların yanı sıra, bir çok alanda bir çok diğer uzman da girişimcilere yardımcı olmak için bulunur. Bu noktada önemli olan; sizin için en ideal ve yabancı şirketlerle ilgili bilgisi en üst düzeyde olan danışmanlar ile çalışmak en doğru seçim olacaktır.
Japonya’da iş bulmak
Japonya’da bir yabancı olarak çalışmak zor olduğu kadar harika bir kariyer yapmanıza da firsat verebilir. Zor bir dil, değişik bir kültür ve iş etiği sizi zorlayacak etkenlerdir fakat çok çeşitli firsatlar ile karşılaşabilir ve kendinizi geliştirme olanağı bulabilirsiniz.
İşinizi kurarken ya da iş ararken birçok online kaynaktan yararlanın. Vize alırken mutlaka işinize uygun vize tipini alın. Hata yapmamak için Japon Göçmen Bürosu ile vize konusunda görüşebilirsiniz.
