Daha önce birbirlerine yeteri kadar güvenmeyen insanların oluşturduğu bir ekibi yönetmiş miydiniz? Öyle ise bunun ne denli zor ve fazlasıyla enerji gerektiren bir iş olduğunu deneyimlemişsiniz demektir.
Güven duygusundan yoksun bir çalışma ekibi gerçek bir ekip olmaktan uzaktır, sadece birlikte çalışan ve çok büyük ihtimalle gelişim gösteremeyen birden fazla kişinin oluşturduğu bir grup insandan başka bir şey değildir. Böylesi bir toplulukta kişiler arası bilgi akışı yoktur, sahip olunan haklar ve sorumluluklar hakkında sık sık çatışma yaşanır, kimse bir diğeriyle işbirliği yapmaya yanaşmaz. Bu nedenle çalışma ekibinizdeki kişiler her ne kadar yüksek kapasitede ve yetkin kimseler olsa bile ekip içinde yeteri kadar güven tesis edemediyseniz bu kişilerin gerçek potansiyellerini ortaya çıkarmalarını beklemeniz de anlamlı olmayacaktır.
Oysa ekipte güven duygusu yaşatılabildiğinde, ekipteki her birey hem daha efektif hem de üyelerin birbirine sıkı sıkıya bağlı olduğu bu grubun bir parçası olduğu için daha güçlü biri haline gelecektir. Diğer bir deyişle, insanlar birbirine güvendiklerinde bu insanların oluşturduğu topluluk da anlamlı birtakım hedeflere ulaşabilir duruma gelecektir.
Peki ya siz, bir lider olarak çalışma ekibinizde güven duygusunun tesis edilmesi için ekibinize ne şekilde yardımcı olabilirsiniz? İşte bu noktada okuyor olduğunuz makale de bu sorunun cevaplarını vermeye ve takım içi güvenin önemine, bunun nasıl yaratılabileceğini odaklanıyor.
Güven Duygusunun Önemi
Güven duygusuna ilişkin yapılan tanımlamalardan biri de “birinin ya da bir şeyin güçlü yanlarına, yetkinliklerine, karakterine bel bağlama” şeklinde yapılır. Gelin, bir anlığına bu tanım hakkında düşünelim. Güven duymak birinin doğru şeyi yapacağına ilişkin duyulan inanç anlamına geliyor. Yani, yanımızdaki kişilerin dürüstlüğüne ve güçlü yanlarına inanıyoruz, ta ki kendimizi riske atabileceğimiz belli bir noktaya kadar.
Güven duygusu etkili bir çalışma ekibi için olmazsa olmazlar arasında yer alıyor çünkü güven duygusu beraberinde kendini güvende hissetme durumunu da getiriyor. Bu kapsamda, çalışma ekibinizdeki kişiler çalışma arkadaşlarının yanında kendilerini güvende hissettiklerinde kendilerini diğerlerine rahatlıkla açabiliyor, kimi gerekli riskleri alabiliyor ve birbirlerinin zayıf noktalarını tolere edebiliyor olacaklar.
Güven duygusu olmadığı takdirde ise çalışma ekibinizdeki sinerji daha az yenilikçi, daha az yaratıcı ve daha az üretken bir hal alacaktır. Ekip üyeleri zamanlarının büyük bir kısmını, bu zamanı ekiplerini hedefe ulaştırabilmeye yoğunlaştırmaları gerekmesine rağmen, kendilerini ve kendi çıkarlarını korumaya almak için harcayacaklardır.
Güven duygusu aynı zamanda bilgi paylaşımı için de son derece önemli bir koşul. Yakın zamanda yapılan bir çalışma da gösterdi ki, ekip üyeleri arasındaki güven duygusu ekibin bilgi seviyesinin yükselmesi için anahtar bir faktör. Daha basit bir şekilde ifade etmek gerekirse ekip üyeleriniz birbirine güven duymaya başladıkça kişiler arası bilgi akışı ve açık iletişim becerisi de o denli güçlenecektir.
Güven Ortamı Yaratmak İçin Stratejiler
Lider olarak çalışma ekibinizde güven ortamı yaratmak için neler yapabilirsiniz?
1. Ekibinize örnek olun. Ekip üyelerinizin arasında güven ortamı tesis etmek istiyorsanız öncelikle siz bu konuda onlara örnek olmalısınız. Yani öncelikle siz onlara karşı güven duymalı ve bunu açıklıkla gösterebilmelisiniz. Bu da ekibinize, çalışma arkadaşlarınıza ve patronunuza güvenmeniz gerektiği anlamına geliyor. Ekip üyelerinizin her zaman sizi izlediğini ve sizden ipuçları toplamaya çalıştığını asla unutmayın. Bu durumu, güven duymanın sizin için ne anlama geldiğini onlara göstermek için bir şansa dönüştürebilirsiniz.
Mutlaka okuyun: Örnek Davranışlarla Liderlik Etmek
2. Açık iletişim yolunu benimseyin. Açık iletişim şekli güven yaratmanın olmazsa olmazları arasında yer alıyor. Kişiler arası güveni kurmak için tüm ekip üyelerini birbirleriyle iletişimlerinde açık davranmaya teşvik etmelisiniz. Bunun için ise birden fazla strateji izleyebilirsiniz.
İlk olarak ekibin amacını ve her bir kişinin ekip içerisindeki rolünü tanımlayan bir ekip sözleşmesi yaratın. Bu sözleşmeyi ilk ekip toplantısında onlarla paylaşın, sorularını rahatlıkla sorması için ekip üyelerini yüreklendirin ve bu kişilerin beklentilerini onlarla özgürce tartışın.
Bir diğer strateji olarak ise ekip kurma egzersizlerini deneyebilirsiniz. Dikkatlice ve planlı şekilde seçildikleri takdirde bu egzersizler sayesinde kişiler arası soğuklukların üstesinden gelebilir, daha samimi ilişkiler kurulmasını sağlayabilir ve açık iletişimin yolunu açabilirsiniz.
Düzenli olarak ekip üyeleriniz ile bir araya gelin ki kendi gelişimleri hakkında konuşmak ve yaşadıkları zorlukları tartışmak için ihtiyaç duydukları şansı onlara sunabilesiniz. Yüz yüze geçirilen böylesi zaman dilimleri ekip üyelerinin birbirleri ile konuşmaları ve birbirlerinin problemlerine kulak kesilmeleri için de fırsat sağlar.
Bunun yanısıra tüm ekip üyelerinin bilmesi gereken önemli bir bilgiye eriştiğiniz zaman vakit kaybetmeden bu bilgiyi tüm ekiple paylaştığınızdan emin olun. Böylelikle kesintisiz bir paylaşımcı yaklaşım sayesinde açık iletişimin sizin için ne denli önemli olduğunu onlara bir kez daha göstermiş olacaksınız. Ekip üyeleriniz ile ne kadar çok şey paylaşırsanız hem size hem de birbirlerine o denli güven duymaya başlayacaklardır.
Mutlaka okuyun: En Etkili İletişim Teknikleri Nelerdir?
3. Ekip üyelerinin birbirilerini kişisel olarak daha iyi tanımalarını sağlayın. Ekip içerisinde güven ortamı yaratmanın yollarından biri de ekip üyelerinin çalışma arkadaşlarını kişisel olarak daha çok tanımalarını sağlamaktır. Bu nedenle birbirlerine kişisel hikayeler anlatmaları ve kişisel bağlar kurmaları için uygun ortamlar yaratın.
Öncelikle gerçekten ilgilendiğinizi gösterir şekilde aileleri ya da hobileri hakkında onlara sorular yöneltin. Kendiniz ile ilgili kişisel bilgileri paylaşarak işe başlayabilir ve daha sonra yanınızdakilerden birine hobileri ya da müzik zevki hakkında bir şeyler sorabilirsiniz.
Ekip içerisinde kişisel bağlar kurmanın bir diğer yolu ise öğle yemeğinden ya da işten sonra birkaç saati sosyalleşmeye ayırmaktır. Örneğin, her hafta belli bir zaman dilimini resmi olmayan ekip toplantılarına ayırabilirsiniz. Ekip üyelerinden cevaplayabileceğinizi düşündüğünüz tüm konularda soru yöneltmelerini isteyebilirsiniz. Örneğin, değerler hakkında bir tartışma ortamı kurabilirsiniz. Önce kendi değerlerinizi onlarla paylaşabilir ve diğerlerini de kendilerininkileri paylaşmaları yönünde teşvik edebilirsiniz. Değerler birçok insan için önemlidir ve insanların kendi değerlerini paylaşmaları için uygun konuşma ortamı yaratmak da ekibin insancıl özelliklerini öne çıkaracaktır.
Not: Ekip üyelerinize ya da çalışma arkadaşlarınıza kişisel sorular yöneltirken sağduyulu olmaya çalışın, özel hayatlarını deşifre etmemeye özen gösterin.
4. Suçlayıcı olmayın. İnsanlar birlikte çalışırken her zaman birtakım hataların yapılması ve hayal kırıklıklarının yaşanması olasıdır, bu da sık sık birilerinin bunları yapmakla suçlanmasının kolay olduğu anlamına gelir. Fakat herkesin birbirini suçlamaya başladığı bir ortamda huzursuzluk da baş gösterecektir. Bu da ekibin motivasyonunu, ekip içerisindeki güven ortamını ve en nihayetinde de üretkenliği zedeleyici bir etki doğuracaktır.
Bunun yerine, her bir ekip üyenizi hatalara yapıcı bir bakış açısı ile bakması için yönlendirmeye çalışın. Hatayı düzeltme ve yola devam etmeye odaklanmalı, hatanın tekrarlanmasını önlemek adına alınabilecek önlemleri gözden geçirmelisiniz.
5. Gruplaşmaları engellemeye çalışın. Gruplaşmalar bazen ekip içerisinde birbiriyle ortak çıkarlara ya da iş tanımlarına sahip kişiler arasında meydana gelebilir. Fakat bu gruplaşmalar sık sık diğerlerini dışlayıcı bir özellik gösterir. Bunun yanı sıra ekip içerisindeki güven ortamını da örseler.
Ekip üyelerinizle aranızda bu konu hakkında açık bir tartışma ortamı yaratın ve gruplaşma ve bunun ekip üyeleri üzerindeki olası etkileri hakkında neler düşündüklerini anlamaya çalışın. Sadece konu hakkında dürüstçe konuşabilmeleri bile ekip içerisinde gruplaşma olasılığının azalmasına yardımcı olacaktır.
6. Güven ile ilgili sorunları tartışın. Güven ile ilgili sorunlar yaşayan halihazırda bir ekibiniz varsa bu sorunların nelerden kaynaklandığını bulmanız gerekiyor. Bu sorunların üstesinden gelmek için gerekli olan stratejiyi ancak bu şekilde bulabilirsiniz.
Ekip üyeleriz ile isimlerini vermeden cevaplayabilecekleri bir anket çalışması yapabilirsiniz. Onlara ekip içerisindeki güven derecesine ilişkin, bu konuda olumsuz düşünüyorlarsa da neden güven ortamı olmadığını düşündüklerine dair sorular yöneltebilirsiniz. Anket sonuçlarını okuduktan sonra tüm ekip üyelerini güven sorunları ile ilgili bir araya getirip hep beraber bu sorunların üzerinde tartışabilirsiniz. Fakat bu noktada anketin gizliliği noktasında fazlasıyla temkinli davranmayı unutmayın!
Mutlaka okuyun: Çalışanlar Arasında Bilgi Paylaşımını Etkileyen Faktörler
Sanal Ortamlarda Güven Ortamı Yaratmak
Eğer sanal bir ekibin başındaysanız bu çok büyük ihtimalle daha önce yüz yüze hiç gelmemiş ya da kişisel olarak birbirleriyle hiç konuşmamış bir grup insanla çalışıyorsunuz anlamına geliyor. Peki birbirinden yüzlerce belki hatta binlerce kilometre uzakta olan insanların arasındaki güven duygusunu nasıl yaratabilirsiniz?
Bu noktada, sanal ekipler ile çalışırken de yukarıda sıralanan tavsiyelerin bazılarını uygulayabilirsiniz. Örneğin, sanal bir ‘tanışma ve kaynaşma’ toplantısı düzenleyebilir, ekibinizdeki kişilerin birbirlerini daha yakından tanımasını sağlayabilirsiniz. Ya da ekip projeleri için bir web sayfası tasarlayabilir, ekip üyelerinden bu sitede kendi kişisel hayatları ya da ilgi alanları hakkında birkaç paragraf yazmasını rica edebilirsiniz.
Bir ekip sözleşmesi yoluyla da yine böylesi bir ekibin hedefleri ve beklentilerini tanımlayabilirsiniz. Fakat bu noktada sözleşmenin ekip üyelerinin dijital alandaki iş tanımlarının yanısıra ekip içerisindeki rollerini de tanımladığından emin olmalısınız. Bunun yanısıra ekibinizdeki kişilerin yapmakla sorumlu oldukları işler konusunda kendilerinden emin olmalarını sağlamak için bu sözleşmeyi anlaşılır kılmak için elinizdeki geleni yapmanız da şart.
Bir sonraki adım ise ekipteki herkesin her bir ekip üyesinin ekibe kattığı değer kadar uzmanlıkları ve yetkinlikleri hakkında da haberdar olmasını sağlamak.
Ekip üyelerinin birbirlerine aynı fiziksel ortamda çalışan kişiler gibi davranmasını sağlamaya çalışın. Bu da her telefon konferansında ya da web buluşmasında ekip üyelerinin tam zamanında katılım göstermeye çalışması, bu sanal ekip toplantılarında yer alamayacakları ya da tatilde olacakları durumlarda ise bu durumu ekibe bildirmesi anlamına geliyor.
Verdiğiniz sözleri tutmanız ve bu konuda ekip üyelerinize örnek olmanız da son derece önemli. Sanal ekiplerde verilen sözlerin tutulması olmazsa olmazlar arasında yer alır çünkü böylesi ekiplerde söz vermek dışında kişinin gayretini ya da niyetini daha iyi gösterebilecek başka bir şey çoğunlukla yoktur. Söz vermek ve bu sözleri yerine getirmek bütün bir ekibin beklentilerini ve motivasyon derecesini etkileyen başat faktörlerden biridir.
Sonuç olarak
Güven, ekip üretkenliğinde önemli bir role sahiptir. Güven duygusu olmaksızın bir şeyleri anlamlı şekilde sonuçlandırmak imkansıza dönüşebilir. Fakat güven duygusu sayesinde ekip yapmayı hedeflediği şeyleri, hatta daha da fazlasını yapabilecek duruma gelir.
Sizin ise bir lider olarak ekibinize örnek olmanız son derece önemli. Ekibinize güven duygusunun sizin için ne denli önemli olduğunu öncelikle onlara güven duyarak ve bunu da açıkça belli ederek gösterebilirsiniz.
Bunun yanı sıra, ekip üyelerinin birbirlerini kişisel olarak yeterince tanıdığından emin olmaya çalışın. Değerler, aile kavramı ya da ilgi alanları hakkında onları konuşmak için teşvik edin. Son olarak ise ekip içerisindeki güven ortamını ve ekibin motivasyonunu zedelediğini düşündüğünüz kişiler arası gruplaşmaları engellemeye çabalayın.