Marka bir logo veya şirket isminden çok daha fazlasını ifade eder. Markanız müşterilerinizin hakkınızda ne düşündüğünü, işletmenize ilişkin genel algıyı belirler. Yani kuruluşunuzu bir bütün olarak tanımlayan sestir. Markanın şirketinize katacağı değer ortada, ancak bahsettiğimiz her bir unsuru ele alacak marka stratejileri geliştirmeniz gerektiğini de unutmamanız gerek.
Markalaşmaya ilişkin kurallar, değişen tüketici ortamı sayesinde her zamankinden daha hızlı bir gelişim gösteriyor. Y kuşağının (Y kuşağı 18 ila 38 yaş arasındakileri yani 1980 ile 2000 yılları arasında doğanları ifade eder), sosyal medyanın ve düşünce-liderliğinin yükselişi, markaları farklı şekillerde düşünmeye ve takipçilerinin dikkatini çekmek için yeni yollara başvurmaya itiyor.
Müşterilerin % 64’ünün ortak değerler temelinde markalarla ilişkilerini sürdürdüğü günümüz dünyasında, şirketlerin insanları şöyle bir durdurmak ve dikkatleri üzerlerine çekmek için tasarlayacakları markalaşma stratejilerini iyi tanımlamaları gerekiyor. Basitçe ifade etmek gerekirse başarılı olmak istiyorsanız, müşterilerinizin en iyi arkadaşı olmayı başaracak nitelikteki bir markayı nasıl oluşturacağınızı öğrenmeniz şart.
1.Marka Nasıl Oluşturulur: Marka Stratejisi Nedir?
Marka stratejileri, kuruluşların ürünlerini, hizmetlerini ve kimliklerini rakiplerinden ayırmak için kullandıkları eylem planlarıdır.
Temel olarak, marka stratejiniz, müşterilerinizin gözünde ne tür bir imaj oluşturmak istediğinizi belirlemeye yardımcı olacak uzun vadeli markanızdır. Strateji bir anlamda hedef kitlenizin şirketinizi ne tür duygu veya beklentiler ile ilişkilendirmesini istediğinize ilişkin düşünmek anlamına gelir.
Ne tür bir marka olmayı arzu edersiniz? Güvenilir? Son teknoloji ürünü? Komik? Profesyonel?
Marka, sunduğunuz ürün veya hizmeti ya da kurumunuzu düşündüklerinde bir müşterinin aklında toplanan tüm somut hislerin ve düşüncelerin bir sonucudur. Marka stratejileri ise müşteri algısını ta ki şirketinizin hedeflerine uygun hale gelinceye kadar değiştirmede kullanılacak en etkili yolları ifade eder.
Mutlaka okuyun: Marka Nasıl Oluşturulur?
2.Bir Markanın Anatomisi: Marka Stratejilerinin Bileşenleri
Uzmanlara göre, iyi bir marka, müşteri bağlılığında artışa, gelişmiş bir şirket imajına ve daha kolay bağdaştırılabilir bir kimliğe kavuşmanıza yol açar.
Müşteri deneyimi denen kavram, yani her geçen gün daha fazla müşterinin ürünün fiyatına veya kalitesine odaklanmak yerine yaşattığı duygu ve deneyimi değerlendirerek işletmeleri birbirinden ayırmaya devam etmesi, piyasadaki konumunuzu rakiplerinizden bir adım öteye taşımada ilk hamleniz olabilir. Sorulacak asıl soru şu: Hedef kitlenize gerçekten hitap etmeyi başaracak bir markayı nasıl oluşturacağınızı biliyor musunuz?
Sosyal medyaya veya profesyonel marka danışmanlığına yatırım yapıp tonlarca para akıtmaya başlamadan önce, başarılı bir markanın aşağıdaki özellikleri içermesi gerektiğini bilmelisiniz.
Şirket Amacına Uygunluk
Marka oluşturmadaki amacınızın para kazanmak ya da başarılı olmak gibi basit bir şey olduğunu varsayalım. Ancak, en iyi şirketlerin para veya başarı gibi belirgin unsurların da ötesine geçen, onları rakiplerinden tamamıyla ayıracak bir başarı dürtüleri vardır.
Yatırımcılarınızın neden her sabah erkenden kalkıp işe gittiklerini anlayabiliyorsanız, şirketinizin temel hedefleri ve “vizyonu” ile tam bir uyum içinde olacak marka stratejilerini oluşturmaya başlayabilirsiniz. Her ne kadar para kazanmak her iş için önem arz etse de, tüketiciler dolgun bir maaştan daha fazlasını gerçekleştirmek isteyen markalara karşı çok daha güçlü bir bağ geliştirirler
Örneğin, Tesla dünyanın en yenilikçi teknoloji şirketi olmak istiyor – ama aynı zamanda dünyayı sürdürülebilir enerji ile yani elektrik gücüyle çalışan bir yer haline getirmeye yönelik bir hırsla da körükleniyor. Elon Musk, üstü açılır arabasını 2018’in başında uzaya fırlattığı zaman, bunu kar elde etmek için yapmamıştı. Daha çok ürünlerinin ne denli dayanıklı ve yenilikçi ürünler olduğunu göstermek istemişti.
Tutarlılık
Marka değerinizi artırabilecek şeylerin neler olduğuna karar verdikten sonra, bu kararların perde arkasındaki fikirlere gün sektirmeksizin bağlı kalmanız, müşterilerinize tutarlı ve tanıdık bir kimlik sunmanız gerekir. Çalışmalara göre, kendilerini sürekli olarak gösteren markaların marka görünürlüğünü deneyimleme olasılığı diğerlerinden 4 kat daha fazladır.
Tutarlılığa erişmek sandığınızdan daha kolaydır. Bu iş için yaptığınız her şeyi değerlendirmeniz ve yaptıklarınızın yansıttığınız şirket imajına uyup uymadığını kendinize sormanız yeterlidir Örneğin, profesyonel ve sofistike bir marka profili çizmek istediğinize karar verdiyseniz, Facebook duvarınızda bir gönderi yayımlamanız pek de iyi bir seçenek olmayabilir.
Tutarlılığınızı geliştirmenin en iyi yollarından biri bir “marka yönergesi” hazırlamaktır. Walmart market zinciri bu konuda başarılı çalışmalara imza atmış bir şirket, markanın yayın sesinden marka logosunun çevrim içi ortamda nasıl kullanacağına kadar her konuya ilişkin kılavuz niteliğinde bir yönerge oluşturmayı başarmışlar.
Temel mesajlarınızı ve vizyonunuzu çalışanlarınıza iletmede yardımcı olabileceğinden, marka imajınızdaki tutarlılığın kurum içi iletişim planınız için de gerekli olduğunu unutmayın.
Duygusal Bağ Kurmak
Müşteriler satın alma sürecinde düşündüğünüzden çok daha “duygusal” davranırlar. Aslında, kurumlar arası markalar dahi, mantığa hitap eden ,makul pazarlama mesajları yerine “duygusal” olanları tercih ettiklerinde daha yüksek bir satış oranı elde ederler.
Duygularımız, kaliteli markalama stratejilerini oluşturan temel bileşenlerden biridir. Müşterilerinizle daha derin bir ilişki kurmanın bir yolunu bulabilirseniz, katılımı artırabilir ve uzun vadede daha sürdürülebilir bir şirket-müşteri ilişkisi oluşturabilirsiniz.
Örneğin, Apple, müşterilerle güçlü ilişkiler kurmak için duyguları kullanan şirketlere verilebilecek en iyi örneklerinden biri. Apple marka stratejisi, temiz tasarım, sadelik ve geniş bir kitleyle bağlantı kurmayı hedefleyen yenilik tutkusundan yararlanmaktır. Apple güçlü bir markadır çünkü insanların kendilerinden dahi büyük bir şeyin parçası olma ihtiyacına hitap eder.
Apple, sosyal olma ihtiyacımızı ve “grup” dinamiğinin bir parçası olma arzumuzu keşfetmiş bir şirkettir. İnsanların koca bir günü yalnızca son sürüm bir iPhone veya iPad’i eline ilk alanlardan olmak için sıraya dizilmiş bekleyerek harcamayı göze almalarının sebebi tam da budur.
Mutlaka okuyun: Müşterilerle Duygusal Bağ Kurmak ve Satışları Artırmak
Marka Savunuculuğu Yapacak Çalışanlara Sahip Olmak
Son olarak, iş alanında şirketinizin gelişimine yardımcı olma konusunda önemli bir faktör olan müşterilerinizin yanı sıra, aynı derecede önemli olup sıklıkla gözden kaçırılan başka bir grup insanın varlığından da bahsedelim: Çalışanlarınız. İster yeni tip bir sosyal medya markasına yatırım yapıyor olun, isterseniz de sıfırdan bir marka yaratın; başarılı olmak için müşterilerinizin algısını ve satın alma alışkanlıklarını bilmeye ihtiyacınız var.Başarılı markaların çoğu çalışanlarına markalarını destekleyip onu savunma fırsatı veriyor.
Marka stratejilerinize marka savunuculuğunu entegre etmek, çok daha güçlü bir imaj yaratmanıza yardımcı olabilir. Bir şirkete ilişkin birden fazla kişi aynı şeyleri söylüyorsa, tek bir sesten çok daha inandırıcı olurlar. Dahası, pazarlama mesajlarınız çalışanlarınız tarafından paylaşıldığında % 561 daha fazla kişiye ulaşır.
Çalışanların marka savunuculuğu, basın bültenleri veya web sayfanızın “hakkımızda” bölümü ile göklere çıkarıp, hızla yaymaya çalıştığınız şirket kültürünüz ve değerlerinizin nasıl olup da gerçek davranışlara ya da kampanyalara dönüştürebileceğini gösteren şeydir.
Örneğin spor ve outdoor ürünleri satan marka Patagonia, çalışanları tarafından oluşturulan içerikleri sürdürülebilir bir yaşam tarzı sunan bir marka oldukları gerçeğini gözler önüne sermek adına kurumsal bir blog üzerinden yayınlıyor.
İyi bir markanın niteliklerinden bahsettiğimize göre, sıra iyi bir marka yaratmak için uygulamaya koyabileceğiniz stratejileri incelemeye geldi:
3.Çalışanların Marka Savunuculuğu Harika Bir Markalaşma Stratejisi Oluşturmanın Kilit Noktasıdır.
Çalışanlarınız şirket kimliğinizi her gün soluyan ve bu kimlikle yaşayan kişilerdir ve araştırmalara göre, bir şirketin çalışanları CEO’lardan üç kat daha güvenilirdir. Çalışanların etkin katılımı (ya da yokluğu) marka algınızı etkileyebilir, hatta müşterilerinizin şirketinize ne kadar güvendiğini de gösterebilir.
Markalar, ekip kavramının marka stratejileri için ne kadar önemli olabileceğini yeni yeni fark etmeye başlıyor. Hal böyleyken, sosyal medya markacılığı söz konusu olduğunda çalışanlarınızdan en yüksek faydayı nasıl sağlayacağınızı bilmiyor olmanız muhtemel.
O halde size bu konuda yardımcı olacağını düşündüğümüz birkaç konudan bahsedelim:
Adım 1: Çalışanları Eğitmek ve Yönerge Oluşturmak
Güçlü ve tutarlı bir marka kimliği oluşturabilmek istiyorsanız marka savunuculuğu yapacak çalışanları bir araya topladığınızdan emin olmanız gerekir. Çalışanlarınızdan markanız için sosyal medyada yayınlanacak içerikler oluşturmalarını istemek başlangıç için zor ve yorucu bir deneyim olabilir, çünkü bunun anlamı yazma becerilerini derin bir marka algısı ile birleştirip müşterilerinize iletmek isteyeceğiniz mesajı net ve doğru bir biçimde iletmek olacaktır.
Markalaşma stratejiniz kapsamında çevrim içi yayınladığınız içeriği çeşitlendirmenin bir yolu olarak çalışanlarınızı kullanmayı umuyorsanız, eğitim oturumları, çalışma grupları ve atölye çalışmalarına ev sahipliği yapmayı veya marka sesinizi farklı sosyal medya kanalları ve bloglar üzerinden nasıl etkili bir biçimde kullanabileceğiniz konusunda çalışanlarınızı eğitmeyi deneyebilirsiniz.
Örneğin, Starbucks şirketinin kullandığı marka savunuculuk stratejisinin en övgüye değer noktası çalışanlarını “ortakları” olarak adlandırmaları ve içerik oluşturduklarında takip etmeleri için kapsamlı bir sosyal medya yönergesi sunmalarıdır.
Ekibinize, onları neden marka stratejinizin bir parçası olarak gördüğünüze ilişkin bilgi verin ve onlara müşterilerinizin arzu ettiği tutarlılığı sağlamak için ihtiyaç duydukları tüm donanımı sağladığınızdan emin olun.
Mutlaka okuyun: Çalışanlarınızı Gözünüz Arkada Kalmayacak Şekilde Özgür Bırakmak
Adım 2: Doğru Kaynak ve Araçları Paylaşın.
Marka savunucusu çalışanlarınız markanız için duygusal ve iç görüsü olan içerikler geliştirme gücüne sahiptir – ki bu durum müşterilerinizle uzun süreli ilişkiler kurmanız için mükemmeldir. Eğitim verme fikri marka stratejilerinizi geliştirirken işe koyulmanın harika bir yolu olsa da, çalışanların duygusal içeriği kolayca oluşturmasına ve dağıtmasına yardımcı olabilecek pratik kaynaklar ve araçlar sunmanız da gerekebilir.
Örneğin, savunucularınızdan içeriğinizi paylaşmalarını isteyeceksiniz, ancak bunu yazarken sorun yaşayabileceklerinin de farkındasınız, o zaman çalışanlarınızın konuya ilişkin başka bir platformdan seçilmiş içeriği paylaşabilmesini sağlayabilirsiniz. Bu sayede, çalışanlarınız, kendi başlarına bir şeyler yazmak zorunda kalmak yerine, alakalı içerikleri mevcuttaki hazır kreasyonlar listesinden seçerek kolayca paylaşabilirler.
Çalışanlarınızın yeni bir ürün veya hizmet hakkındaki düşüncelerini paylaşmalarını istemeniz durumunda, mesajlarını kendi ifadelerini kullanarak kişiselleştirmelerine yardımcı olmanız gerektiğini unutmayın. Bu sayede reklam olduğu her halinden belli olan metinlerle karşılaşmazsınız.
Örneğin, L’Oréal’in yeni ürünleri için “keşif kursları” adını verdikleri yöntemden yararlandıkları bir işe alım süreci vardır ve bu yöntem şirket çalışanlarının bahsettikleri ürün ve hizmetleri daha iyi anlamalarına olanak tanıyor. Böylelikle, müşteriye iletilmek istenen her mesaj daha doğal görünyor.
Adım 3: Marka Savunucularınızı Motive Edin ve Ödüllendirin.
Çalışanlarınızın çoğu şirketiniz hakkında konuşmaktan ve sizin adınıza sosyal medyada markalaşma çabalarına katılmaktan memnun olurken, bazıları ise şirketiniz için neyi göze aldığını bilmek isteyecektir.
Diğer tüm çalışanlar gibi marka elçileri de, şirketiniz için gösterdikleri ekstra çabalarının farkedilmesini isterler. Yani onları da ödüllendirmeniz gerekiyor. İyi haber şu; savunucularınızı ödüllendirmek maaşlarında büyük bir artışa gitmeniz gerektiği anlamına gelmiyor.
Bir ekip toplantısında bir çalışanı herkesin içinde başarısında ötürü tebrik etmek bile, çalışanlarınızı marka savunuculuğu konusunda zaman harcamaya değer olduğuna ikna etmek için yeterli olacaktır.
Sosyal medyada en çok kimin paylaşım yaptığı ve yorum aldığını gösteren bir aylık afiş yayınlayarak marka savunuculuğunuzun üyeleri arasında sağlıklı bir rekabet ortamı yaratmayı dahi düşünebilirsiniz.
Marka stratejilerinize savunuculuk eklemenin bir başka yolu da başlangıç için sosyal medyayı gerçekten seven insanlarla çalışmaktır, çünkü bu tarz insanlar diğer çalışanları motive etme konusunda yardımcı olabilirler.
Örneğin General Electric şirketi sosyal paylaşımcılardan oluşan bir ordu oluşturmak için sosyal medyada çalışan 500 çalışanıyla başlattığı bir savunuculuk sistemi oluşturmuştur.
Mutlaka okuyun: Çalışanları Paradan Çok Ne Motive Eder?
4. İyi Bir Marka Oluşturmanın İlk Şartı Etkin Katılımlı Çalışanlara Sahip Olmaktır.
Marka stratejileri, şirketiniz için bir kimlik oluşturmak ve işinizin benzersiz yönlerini daha iyi sergilemekle alakalıdır, o halde bunu söz konusu ürün veya hizmeti her gün kullanan insanlardan daha iyi kim sergileyebilir?
Çalışanlarınıza markanızı savunma konusunda ilham verebilirseniz; tutarlı, duygusal, amaca yönelik ve inandırıcılığı yüksek bir marka yaratabilirsiniz! Anlayacağınız başarılı bir marka oluşturmak istiyorsanız, çalışanlarınızın sürece etkin bir şekilde katılmalarını sağlamanız şart.Bunun için yapmanız gereken tek şey, ekibinizin doğru kaynaklara sahip olduğundan emin olmak.
