Ben her daim not alma konusunda hevesli biri oldum. Öyle ki not defterim ve kalemim adeta ayrılmaz birer parçam olmuştur.
Notlarım, müşteri koçluğu seanslarım sırasında duyduklarımı ya da gördüğüm ilham verici başlıkları yazmak istediğimde veya bir seminerden anladıklarımı ana hatlarıyla özetlerken kullandığım yani fikirlerimi aktardığım güvenli limandır. Aklımdan geçenleri kağıda dökmeme yardımcı olur, yazdığım şeyler konusunda bana ilham verir ve bir an önce harekete geçmemi sağlarlar.
İstediğim her an notlarıma başvurur ve yazdıklarımı yeniden değerlendiririm, yeni fikirler üretir ya da zaman yönetimimi geliştiririm. Anlayacağınız notlar odaklanma süremi ve üretkenliğimi artırmaya yardımcı olacak “yaratıcı referans noktalarımı” oluşturuyor.
Bu nedenle, yazımda not almanın önemine değinecek ve not almaya nasıl başlayacağınıza, dahası bunu nasıl bir alışkanlık haline getirebileceğinize ilişkin tavsiyelerde bulunacağım.
Gelin not alma alışkanlığının başarı üzerindeki etkisine hep birlikte bakalım.
Not Almak Başarıyı Nasıl Etkiler?
Not alma sanatı, dünyanın en başarılı insanları arasında yaygın olarak görülen bir alışkanlıktır.
Çünkü not almak, işiniz veya özel hayatınızın her alanında düşüncelerin organize edilmesine veya kritik bilgilerin kaydedilmesine yardımcı olur.
Örneğin, Virgin Şirketler grubu kurucusu ve CEO’su Richard Branson herkesin not alma alışkanlığı geliştirmesi gerektiğine inanır ve yanlarında her daim bir defter bulundurmalarını öğütler. Ona göre not almak kişiyi başarıya götüren en önemli alışkanlıklarından biridir.
“Her yıl sayısız not defteri tutar ve her gün aklıma gelen ne varsa bu defterlere yazarım, çünkü kağıda dökülmemiş bir fikir kaybolmuş demektir. Başarılı olmak istiyorsanız, ilham geldiğinde onu yakalayabilmelisiniz. “ – Richard Branson
Not alma alışkanlıkları ve başarıları ile ünlü diğer figürlere gelince…
Thomas Edison – Thomas Edison hayatı boyunca 5 milyon sayfadan fazla not aldı. Not alma becerilerini yararlı veya önemli olan her şeyi yakalayıp kaydedebilecek denli geliştirdi, böylece aldığı notları güçlü birer hafıza güçlendirici olarak kullanabiliyordu.
Bill Gates – Bill Gates’in de iyi bir not tutucu olduğu ve önemli bilgileri yakalamak için sarı bir defter kullanmayı tercih ettiği söyleniyor.
George Lucas – Star Wars filminin yönetmeni Lucas, fikirlerini, düşüncelerini ve hikayelerini yazmak adına yanında her daim cep boy bir not defteri bulundururdu. Kendisi bu durumu “En güçlü hafızadansa en zayıf kaleme güvenirim.” sözleriyle açıklıyor.
Dahası da var: Yazar Ernest Hemingway, J.K. Rowling, Mark Twain, ressam Pablo Picasso ve Facebook şirketi COO’su Sheryl Sandberg de not tutma alışkanlıkları ile ünlü figürler arasında. Başarıyı yakalamış bunca insanın sağlam bir not tutma alışkanlığı geliştirmiş olması tesadüf olamaz, öyle değil mi?
Not Almak Neden Önemlidir?
Not almak, iş hayatında ve özel yaşamda başarının kilit noktalarından birini oluşturur. Çünkü dinleme, öğrenme, görselleştirme ve yaratma becerinizi geliştirmenize yardımcı olur.
“En iyi liderler not tutanlar ve en iyi soruları soranlardır.”
Ancak, not alma yöntemini kullanan çok az kişi vardır-sunduğu sayısız avantaja rağmen yaygın bir uygulama değildir.
Not almanın bu denli önemli olmasının sebepleri ise şunlardır:
- Kilit noktaları vurgulamanıza ve bunları kendi zihninizde de netleştirebilmenize yardımcı olur.
- Bir toplantı, ders veya etkinlik esnasında içerikle çok daha derin bir etkileşim kurmanızı ve odak noktanızı korumanızı sağlar.
- Birbiri ile alakalı düşünce ve fikirler arasında bağ kurmanıza yardımcı olur.
- Notlarınızı kendi tarzınızda tutabilir ve bilgileri rahatlıkla hatırlayabilirsiniz.
- Edindiğiniz bilgiyi ana hatlarıyla özetlemenize yardımcı olur.
- Gelecekte derinlemesine incelemek veya kavramak isteyeceğiniz konuları hatırlamanızı sağlar.
- Aksi takdirde kaybolabilecek basit düşünce veya fikirleri yakalarsınız.
Şimdi eğri oturup doğru konuşalım.
Not almaksızın gerçekten her şeyi hatırlayabileceğinize inanıyor musunuz? Duyduklarınızı, öğrendiklerinizi ve düşündüklerinizi basitçe yazmak çok daha faydalı olmaz mıydı?
Unutmayın, not alma alışkanlığı da tıpkı tüm diğer alışkanlıklar gibi geliştirilebilir ve bu alışkanlığı edinenler büyük bir avantaja sahip olurlar. Üstelik bugün teknoloji Evernote’dan tutun da OneNote’a kadar not almak ve daha pek çok şey için kullanılabilecek sayısız uygulamaya ev sahipliği yapmaktadır. Tabii yukarıda bahsettiğim başarılı isimlerin not tutma alışkanlıkları dışında başka bir ortak yönleri daha var:
Hepsi de notlarını yazmak için kalem ve kağıt kullanmıştır.
Önemli olan notların kağıda dökülmesi olduğundan siz de kalem ve defter yöntemini tercih etmelisiniz. Kindle vb. bir uygulama üzerinden okuyor olsanız dahi bunu yapın. Beğendiğiniz sayfayı yer imlerine eklemek de bir seçenektir elbet, ancak kitaptan öğrendiğiniz önemli noktaları veya fikirleri yazmayı asla ihmal etmemelisiniz.
Not Almanın Avantajları Nelerdir?
1) Aşırı bilgi yüklemesini önler.
Gün içerisinde zihnimiz o denli dolu olur, aklımızdan o kadar çok şey geçer ki kendimizi baskı altında hissetmemiz kaçınılmazdır.
Bu aşırı bilgi yüklemesinden kurtulmak adına tüm fikirlerinizi, düşüncelerinizi, hayal kırıklıklarınızı, yapılacak listelerinizi hepsini bir kenara yazın- ta ki her birini aklınızdan çıkarana ve zihniniz bir nebze de olsa rahatlayana kadar.
Sonrasında ise aldığınız bu notları öncelik sırasına koymak ve hangi iş ya da projenin dikkatinizi çekeceğine karar vermek adına bir miktar zaman harcayın.
2) Daha iyi bir dinleyici olmanızı sağlar.
İster bir toplantıda, ister seminerde isterseniz de arkadaş ortamında olun fark etmez. Karşınızdaki kişiyi dinlemeye başladığınız an beyniniz bir şeyleri kaydetmek ve hatırlamak için programlanır.
Bilginin zihninizde kendiliğinden yer edinmesini ummaktan ziyade, “hatırlamam gerekenler” başlıklı notlar alabilir ve karşınızdakini zihin açıklığıyla dinlemeye devam edebilirsiniz.
Böylece duyduklarınızı hatırlamaya uğraşmaz, hızlıca not alıp dinlemeye etkin şekilde devam edebilirsiniz.
Mutlaka okuyun: İyi Bir Dinleyici Nasıl Olunur?
3) Aklınızdan geçenleri gerçekleştirebilirsiniz.
Not aldığımda kendimi sihirli bir anın ortasında bulurum. Sözcükler adeta yeni bir güç kazanır ve beynim tamamen onlarla meşgul olduğu için harekete geçmem daha da kolaylaşır.
Sırf not almış olmak için not almanın kişiye hiçbir faydası yoktur. Aslolan aldığınız notları gerçekleştirilebilir eylemlere dönüştürmektir.
4) Zihninizi önemli bilgileri yakalamak üzere programlar.
Not almayı bir alışkanlık haline getirdiğiniz vakit toplantılar, networking / ağ oluşturma etkinlikleri, seminerler ya da çalıştaylar sırasında bunu yapmak son derece doğal bir eyleme dönüşecektir.
Unutmayın, basit bir not veya fikir çok daha büyük bir şeye dönüşebilir. Ünlü girişimci Richard Branson dahi not alma alışkanlığına sahip olmasaydı, bugün Virgin şirketlerinin / projelerinin birçoğunu asla hayata geçiremeyeceğini söylemektedir.
5) Etkin bir okuyucu olmanızı sağlar.
Kişisel gelişiminiz için ya da iş hayatınızda ilerleme kaydetmek adına bir kitap mı okuyorsunuz, okuma süresince not almanız gerçek anlamda odaklanmanızı sağlayacaktır. Dahası bu yöntem size önemli alıntıları, süreçleri veya düşünme tekniklerini akılda tutma olanağı da sunar.
Satırların altını çizmek veya söz konusu sayfayı katlamak suretiyle de bilgiyi akılda tutabilirsiniz, ancak hiçbiri kitabın temel unsurlarına dair notlar alıp gerektiğinde bu notlara dönmenin sağlayacağı faydanın yerini tutmaz. Bu sayede, konu üzerinde derinlemesine düşünür, sağlam bir kavrayış geliştirebilir ve işinizde veya özel yaşamınızda bu unsurları nasıl uygulayabileceğiniz üzerine çalışma fırsatı bulursunuz.
Mutlaka okuyun: Etkili Kitap Okuma Tekniği: Bir Ceo Gibi Okuyun!
6) Hafızayı güçlendirir.
İnsanlar yeni bilgilerin neredeyse yüzde 40’ını okuduktan veya duyduktan sonraki ilk 24 saat içinde kaybeder. Etkili not alma becerisi ise aldığınız bilgilerin neredeyse % 100’ünü saklamanıza ve gerektiğinde hatırlamanıza yardımcı olur.
Kağıda döktüğünüz her not söz konusu bilgiyi zihin süzgecinizden geçirdiğiniz, düzenlediğiniz ve çok daha derin bir şekilde işleme fırsatı elde ettiğiniz anlamına gelir.
Mutlaka okuyun: Hafıza Nasıl Geliştirilir?
7) Düşüncelerinizi düzene sokar.
Not almanın güç taraflarından biri de aldığınız notları daha sonra tekrar başvurabileceğiniz şekilde düzenlemektir.
Yani not almak tek başına yeterli değildir. Gerektiğinde notları yeniden gözden geçirmek ve önemli bilgileri somutlaştırmak konusunda da uzman olmalısınız.
Bilgileri organize etmeyi basitleştirmek adına aldığınız notları aynı yerde saklamalı, aynı formatta tutmaya özen göstermeli ve haftalık veya iki haftalık periyotlarla gözden geçirmelisiniz. Bu sayede düşüncelerinizi de belirli bir düzene sokmayı öğrenmiş olursunuz.
8) Dikkat süresini artırır.
Yanınızda bir defter ve kalem bulundurduğunuzda çok daha aktif olur, etrafınızda olanlarla daha yakından ilgilenirsiniz.
Bir düşünce, alıntı, fikir veya öğrenme deneyime her zamankinden daha fazla açık olur-odaklanır ve tüm dikkatinizi bu konuya harcarsınız. Not tutma becerilerinizi geliştirdiğiniz vakit kritik bilgileri kolaylıkla yakalar ve kaydedersiniz.
Daha sonra, öğrenme deneyiminizi geliştirmek adına aldığınız bu notları yeniden değerlendirebilir, eleyebilir, sıralayabilir, düzenleyebilir veya daha büyük fikirlere dönüşebilme kapasitesine sahip olan düşünceleri diğerlerinden ayırıp üzerinde daha fazla çalışabilirsiniz.
9) Yalnızca önemli olana odaklanmayı öğretir.
Not alma becerisi kişiyi bir toplantıda, konferansta veya sınıf ortamında duyduğu her şeyi yazmaya uğraşmaktan kurtarır.
Çünkü not alma alışkanlığı sayesinde zihnimiz önemli olan şeylere ya da fikirlere uyum sağlamaya başlar. “Gürültüyü” ve gereksiz bilgileri filtreler, yalnızca daha sonra üzerine yeni fikirler inşa edebileceğimiz veya tekrar tekrar başvurabileceğimiz anahtar kelimelere/ fikirlere odaklanırız.
10) Soru sorma beceriniz gelişir.
Bir toplantı esnasında not alır ve tamamıyla orada anlatılanlara odaklanırsanız zihniniz açılır ve ufkunuz alabildiğine genişler.
Not almakla aksi takdirde gözden kaçırabileceğiniz kimi bağlantıları da görmeye başlarsınız. Bu durum, açıklığa kavuşturulması gereken veya daha fazla keşfetmek isteyeceğiniz yeni fikirleri ortaya çıkaracak çok daha açıklayıcı ve isabetli sorular sormanıza yardımcı olur.
Mutlaka okuyun: Etkili Soru Nasıl Sorulur?
11) Aktif bir öğrenci olmanızı sağlar.
Bir şeyleri yazıya dökmeniz zihninizdeki düşünce ya da fikirleri netleştirmenize yani aktif birer öğrenci olmanıza yardımcı olacaktır. Çünkü not almanın hemen ardından bir tür zihinsel uyarılma ve bağ kurma gerçekleşir.
12) Hedefe ulaştırır.
Araştırmalar, not almanın öğrenme sürecini hızlandırdığını ve bireye hedefe ulaşmada yardımcı olduğunu göstermektedir.
Hedefe ulaşmanın temel felsefelerden biri olan “hedefleri kağıda dökme” eylemi yazdıklarımıza söylediklerimizden daha bağlı olacağımız fikrini temel alır-ki bu son derece doğrudur.
Kaliforniya Üniversitesi’nde psikoloji profesörü olan Dr. Gail Matthews da kısa süre önce hedef belirleme sanatı ve bilimi üzerine çalışmalar yapmış ve hedeflerini ya da hayallerini düzenli olarak yazıya dökenlerin arzuladıkları şeye ulaşma olasılıklarının bunu yapmayanlara oranla çok daha yüksek olduğunu keşfetmiştir. Burada yüzde 42 oranında bir başarıdan söz edilmektedir.
Not Alma Alışkanlığı Nasıl Kazanılır? Not Alma Teknikleri Nelerdir?
Not almayı alışkanlık haline getirmeniz sizi hedef odaklı, üretken ve yaratıcı bir birey hale getirebilir.
Aklınızdan geçen her düşünceyi / fikri yakalamanıza ve sizi başarıya götürecek bilgileri saklamanıza yardımcı olabilir.
Peki, not almayı hayatımızın her alanına-toplantı odasından tutun da sınıf ortamı, seminer, konferans veya günlük işlerimize kadar- entegre etmenin yolu nedir?
Bu bölümde not alma alışkanlığı kazanmanın yollarına değineceğiz.
1) Bir defter edinin.
Seveceğiniz bir defter bulun. Her şekil, boyut ve renkte defter alabilmeniz mümkündür, asıl mevzu sizin için en uygun olanı bulmaktır.
Sevdiğiniz bir deftere sahip olmazsanız gerekli anlarda defterinizi açığa çıkarmaktan kaçınacağınız için not da alamazsınız.
2) Notlarınızı tek bir yerde saklayın.
Notlarınızı organize etmek ve gerektiğinde kolayca bulup onlardan referans alabilmek adına onları tek bir yerde saklamalısınız.
Farklı durumlar ve öğrenme deneyimleri için ayrı birer deftere sahip olmayı deneyin. Örneğin, fikirleriniz, ofis işleri, toplantılar ya da kişisel gelişiminiz için ayrı renkte defterler edinebilirsiniz.
3) Yanınızda her daim küçük bir defter bulundurun.
Yanınızda defter taşımak size not tutma konusunda ilham verecektir.
21 gün boyunca yanınızda bir not defteri bulundurun ve ne zaman ya da nerede not aldığınızı –ya da almadığınızı-belirleyin.
Not defterinizi önemli toplantılar, etkinlikler ve fırsatlar söz konusu olduğunda da elinizin altında bulundurmaya çalışın.
4) Kendinize has bir not tutma tekniği geliştirin.
Herkes farklı stillerde not alır, bu nedenle düşünme tarzınıza en uygun olan ve aldığınız notlardan maksimum faydayı elde etmenizi sağlayacak bir not tutma yöntemi geliştirmelisiniz.
Tek kelimelik bir not ya da kısa bir cümle veya düşünce dahi en az, toplantının çok daha ayrıntılı bir özeti kadar güçlü bir etki bırakabilir.
Deneyebileceğiniz farklı not alma stilleri şunlardır:
- Zihin haritalama
- Ana Hat Yöntemi
- Grafik Yöntemi
- Cornell Yöntemi
- Maria Popova Yöntemi
- Hızlı Günlük Kayıt Yöntemi
5) Notlarınızı aynı tarzda/formatta tutmaya özen gösterin.
Sizin için işe yarayan bir not alma yöntemi ya da sistemi bulduğunuzda ona bağlı kalın ve seçtiğiniz yöntemi kendi kişiliğinize/düşünme tarzınıza uyarlayın.
Sürekli değişen tarzda notlar tutarsanız sonraki bir tarihte notlarınızı etkili bir şekilde değerlendirebilmeniz ya da deşifre etmeniz zorlaşacaktır.
Bir diğer önemli nokta ise not sayfasına tarih atmak ve sayfanın üst kısmında konu başlığına yer verdiğinizden emin olmaktır. Farklı semboller veya harflerden yararlanıyorsanız- örneğin toplantılar için T yazmak gibi- bunu da sayfanın başında belirtmelisiniz.
6)Notlarınızı gözden geçirin.
Notlarınızı şöyle bir gözden geçirmek için zaman bulmakta zorlanabilirsiniz, ancak bunu yapmanız önemlidir.
İdeal olan not almanızın ardından geçen 48 saat içinde yazdıklarınızı yeniden değerlendirmek için zaman ayırmaktır.
Notlarınızı aldıktan sonra bir hafta hatta daha fazla süre bekler ve yazdıklarınızı bir köşede tozlanmaya bırakırsanız onları hatırlamanız iyiden iyiye zorlaşır. Daha da kötüsü notlarınızı eyleme dönüştürme konusunda da isteksiz olursunuz- bu noktadan sonra zaman aşımı kuralları işleyecektir.
Bazı notlar başka soruları da beraberinde getirir, bazıları daha fazla düşünmenizi gerektirir ya da şu an için öncelik oluşturmaz. Bunu tespit edebilmek adına tuttuğunuz notları düzenli aralıklarla gözden geçirmelisiniz. Böylece reaktifliği / tepkiselliği bırakıp proaktif davranabilirsiniz.
7) Harekete geçin.
Not alma alışkanlığı oluşturmanın kilit noktalarından biri de aldığınız notlarla alakalı küçük çaplı da olsa bir başarı elde etmektir.
Bu başarı hayatınıza ivme kazandırır ve kendinizi her geçen gün daha çok geliştirmenize ve büyümenize yardımcı olur. Ayrıca alışkanlığınızın sürekliliğini de sağlar.
Richard Branson’ın da dediği gibi: “Düşüncelerinizi gözden geçirin ve bunları eyleme geçirilebilir ve ölçülebilir hedeflere dönüştürün. Düşüncelerinizi kağıda dökmezseniz siz daha odadan çıkmadan aklınızdan uçup gitmiş olurlar. “
Son Söz
Not almak, çoğu üst düzey girişimcinin başarılı olmasını sağlayan temel becerilerden biridir ve onu bir alışkanlık haline getirebilirseniz eskisinden çok daha iyi kararlar alır, sorunları daha etkili bir biçimde çözer, daha yaratıcı olur, bilgi dağarcığınızı genişletir ve verimliliğinizi artırırsınız.
Not almayı alışkanlık haline getirmek belirli bir disiplin gerektirebilir; ancak işinize yarayan yöntemi bulduğunuzda tüm uğraşlarınıza değdiğini fark edeceksiniz.
