Warren Buffett Gibi Nasıl Düşünülür?
Robert G. Hagstrom 1999 yılında efsane yatırımcı Warren Buffett ile ilgili “Warren Buffett Portföyü” adlı bir kitap yazdı. Bu kitabı “Omaha’nın Kahini” hakkında yazılan sayısız diğer kitap ve makaleden ayıran güzel yanı ise okuyucuya Buffett’ın yatırımlar hakkında gerçekten nasıl düşündüğüne dair çok kıymetli içgörüler sunmasıdır. Diğer bir deyişle, kitap Buffett Beyi bu kadar çok zenginleştiren psikolojiyi ve düşünce yapısını derinlemesine incelemektedir.
Yatırımcılar her ne kadar kitabın tamamını okumanın yararını görecek olsalar da, Buffett’ın zihnine girmenizi kolaylaştıracak, aynı zamanda hisse senedi seçimini iyileştirecek yatırımcı düşünce yapısına ve yollarına dair ipucu ve önerilerden tek-atımlık örneklemler seçtik.
1- Borsa Bir İşletmedir
Yatırımcıların çoğu, hisse senetlerinin ve borsanın katılımcılar arasında alınıp satılan kağıt parçalarından ibaret olduklarını düşünürler. Bu, onların herhangi bir pozisyona gereğinden fazla duygusal yaklaşmalarını önlemek konusunda yardımcı olabilir ancak mümkün olan en iyi yatırım kararlarını verdirdiğini de iddia edemeyiz.
Bu nedenle Buffett, hissedarların kendilerini yatırım yaptıkları şirketlerin kısmi ortakları olarak görmeleri gerektiğini söylemiştir. Hagstrom ve Buffett, yatırımcıların böyle düşünerek öylesine kararlar vermekten kurtulup uzun vadeli sonuçlara odaklanmaya meyilleneceklerini iddia etmişlerdir. Bununla birlikte, uzun vadeli düşünen yatırımcılar durumları daha detaylı bir şekilde analiz ederler ve alım satım kararlarını vermeden önce kılı kırk yararlar. Hagstrom’a göre bu şekilde düşünme ve analiz süreçlerine özenmek, yatırımlardan elde edilen getiri oranını da artırmaktadır.
2. Yatırımlarınızı Artırın
Yatırımcıların bütün yumurtalarını bir sepete koymaları neredeyse hiçbir zaman mantıklı olmamakla birlikte bütün yumurtalarınızı gereğinden çok fazla farklı sepete koymanız da iyi bir şey değildir. Buffett çeşitlendirmenin aşırı dozunun da getiri oranını düşüreceğini iddia etmektedir. Bu nedenle kendisi yatırım fonlarına para yatırmamaktadır. Yine bu nedenle kendisi birkaç şirkete yüklü miktarda yatırımlar yapmaktadır.
Buffett’a göre yatırımcılar, herhangi bir menkul kıymete yatırım yapmadan evvel ev ödevlerini yapmalıdırlar. Ancak araştırma titizlikle sürdürülüp bitirildikten sonra varlıklarının bir kısmını baktıkları hisseye yatıracak kadar rahat olabilmelidirler. Ayrıca ona göre yatırımcılar, portföylerini ayıklayıp sadece bir avuç geleceği iyi görünen şirket kalana kadar sayıyı düşürme konusunda da rahat hissetmelidirler.
Buffett, fonlarınızı adam akıllı dağıtmak için zaman harcamaya yönelik duruşunu konunun sadece en iyi şirket değil sizin o şirket hakkında ne düşündüğünüz olduğunu belirttiği sözleriyle de desteklemiştir. Eğer elinizdeki en iyi şirket en az finansal riski barındırıp, kulağa en hoş gelen uzun vadeli imkanlara sahipse paranızı neden bu şirkete yatırmaktansa listenizin 20. sırasında olan birine yatırasınız?
3.Portföy Dönüşüm Hızını Düşürün
Hisseleri hızlı bir şekilde alıp satmanın bir kişiye çok para kazandırması muhtemeldir ancak Buffett’a göre bu kişi aslında yatırımının kazanmasına engel olmaktadır. Alım satım işlem sayısının çokluğu hem sermaye getirileri üzerinden ödenen vergilerin miktarını hem de o yıl içinde ödenmesi gereken komisyonu artırmaktadır.
Kahin’e göre işletmeniz için ne mantıklı geliyorsa hisse için de aynısı mantıklıdır: Bir yatırımcı, göze çarpan bir işletmede sahip olduğu küçük bir paya, şirketin tamamına sahip olsa göstereceği azim ve kararlılığı göstermelidir.
Yatırımcılar uzun vadeli düşünmelidirler. Bu kafa yapısı onları yüksek komisyonlardan ve yüksek miktarda vergilerinden koruyacaktır. Ayrıca işlerde meydana gelen kısa vadeli dalgalanmaları atlatma konusunda da antrenmanlı olacak ve nihayetinde artan kazanç ve temettülerin ekmeğini yiyeceklerdir.
4. Alternatif Ölçütler Edinin
Herhangi bir yatırımın başarısını ölçmek için genelde hisse fiyatları mihenk taşı olarak kullanılır ancak Buffett’ın odağı bu ölçütte değildir. Bunun yerine, herhangi bir ya da bir grup işletmenin temelindeki ekonomiyi analiz ve tetkik etmeyi tercih eder. Eğer bir şirket, karlı bir şekilde büyümek için gerekeni yapıyorsa, hisse fiyatı zaten üzerine düşeni yapacak ve onu takip edecektir.
Başarılı yatırımcılar, ellerindeki şirketlere bakmalı ve onların gerçek kazanç potansiyelleri üzerinde iyi çalışmalıdırlar. Eğer şirketin temel göstergeleri sağlamsa ve şirket aynı zamanda tutarlı bir büyüme ile hissedarlarının değerlerini iyileştiriyorsa, hisse fiyatı uzun vadede bu durumu yansıtacaktır.
Mutlaka okuyun: Temel Analiz Nedir? Nasıl Yapılır?
5. Olasılıklar İle Düşünün
Briç, en iyi oyuncuların rakiplerini yenmek için matematiksel olasılıkları kullandıkları bir kart oyunudur. Beklendiği üzere Buffett da bu oyunu çok sevmekte ve buradaki stratejileri yatırım dünyasına taşıyacak kadar aktif bir şekilde oynamaktadır.
Buffett yatırımcılara ellerindeki şirketlerin ekonomik durumlarına bakmalarını ve sonrasında adeta karşısındaki rakibin elindeki kartları tahmin etmeye çalışan bir briç oyuncusu gibi birtakım olayların gerçekleşip gerçekleşmeme ihtimallerini kestirmeye çalışmalarını tavsiye etmektedir. Ayrca bir yatırımcının denklemin hisse fiyatı ögesinden ziyade ekonomik tarafına odaklanarak olasılıkları kestirme konusunda daha doğru olacağını da eklemiştir.
Olasılıklar ile düşünmenin birtakım avantajları vardır. Örneğin; bir şirketin 5 ya da 10 yıllık bir dönemdeki getirilerinde ne kadar büyümeye ulaşabileceği üzerinde kafa yoran bir yatırımcı, hisse fiyatlarındaki kısa süreli dalgalanmaları atlatmaya daha hazırlıklı olacaktır. Dolayısıyla, bu yatırımcının getirisi de daha yüksek olabilecektir.
6. Psikolojiyi Anlayın
Basitçe ifade etmek gerekirse bireylerin başarılı yatırımcılarda olması beklenen belirli bir düşünce yapısının varlığını anlamaları gerekmektedir. Yani başarılı yatırımcı, kararların duygusaldan ziyade mantıksal bir şekilde alınmasını sağlarken olasılıklara ve ekonomik konulara odaklanacaktır.
Yatırımcıların kendi öz duyguları, kendilerinin en büyük düşmanı olabilir. Buffett’a göre hislerin üstesinden gelmenin yolu işletmenin temel göstergelerine olan inancınızı sağlam tutmanız ve borsa hakkında gereğinden fazla endişelenmemenizdir.
Yatırımcılar, başarılı olmak istiyorlarsa belirli bir ruh haline sahip olmaları gerektiğini fark etmeli ve bu düşünce yapısına erişmeye çalışmalıdırlar.
Mutlaka okuyun: Yatırımcı Psikolojisi ile İlgili Kaçınmanız Gereken 8 Tuzak
7. Piyasa Tahminlerini Görmezden Gelin
Eskilerin de dediği gibi piyasa endişeden bir duvarı tırmanmaktadır. Diğer bir deyişle, ortalıkta gezinen bütün negatifliğe ve hiç durmadan resesyonun elinin kulağında olduğunu iddia edenlere rağmen piyasalar bu zamana kadar gayet iyi bir performans sergilediler. Bu nedenle, felaket tellalları dikkate alınmamalıdır.
Madalyonun diğer yüzünde ise, piyasanın sonsuza kadar yükseleceğini iddia eden aynı sayı ve yoğunlukta sonsuz iyimserler vardır. Onlar da dikkate alınmaması gereken kişilerdir.
Bütün bu kafa karışıklığı içerisinde Buffett yatırımcılara gayretlerinin odağını izole olmayı ve henüz marketçe doğru bir şekilde fiyatlandırılmayan hisselere yatırım yapmalarını tavsiye etmektedir. Buradaki mantık şudur ki piyasa ilgili şirketin gerçek değerini daha fazla talep ve yüksek fiyatlar yoluyla anladıktan sonra yatırımcı büyük paralar kazanabilecektir.
8. Doğru Fırsatı Bekleyin
Hagstrom’un kitabı efsanevi beyzbol oyuncusu Ted Williams’ı akıllı bir yatırımcı örneği olarak almaktadır. Williams belirli bir atış için top ile temas kurma ihtimalinin yüksek olduğunu bildiği bir yerde beklerdi. Bu disiplinin Williams’ın ortalama oyunculardan çok daha uzun süre sahada kalmasını sağladığı söylenmektedir.
Buffett da aynı şekilde bütün yatırımcıların ellerinde üzerinde sadece 20 tane ömürlük yatırım imkanı bulunan bir karta sahipmiş gibi davranmalarını tavsiye etmektedir. Bundaki mantık ise onların yığınla vasat yatırım seçimleri yapmalarını engellemek ve portföylerinin toplam getirisini iyileştirmektir.
Özetle
“Warren Buffett Portföyü” isimli kitap, efsane yatırımcının psikolojik ve zihinsel yapısına dair kıymetli içgörüler sunan zamanın ötesinde bir eserdir. Tabii ki eğer Warren Buffett gibi yatırım yapmak eğer bir kitap okumak kadar kolay olsaydı herkes zengin olurdu. Fakat eğer Buffett’ın kanıtlanmış bazı stratejilerini uygulamak için biraz zaman ve emek harcarsanız hem hisse seçiminizi iyileştirme hem de getirilerinizi artırma yönünde önemli bir adım atmış olursunuz.
