Bu girişimcilerin dünya çapında etkisi oldu.
Arabalardan çizgi film karakterlerine, fast food’dan yassı mobilyalara dünya yirminci yüzyılda hızlı bir değişim geçirdi. İşte bugünkü hayat tarzımızı şekillendiren inovasyonların öncüsü girişimciler.
1- Thomas Edison
Amerika’nın en değerli muciti gösterilen Thomas Edison film kamerasından ampüle kadar her şeyin geliştirilmesine öncülük etmiştir. Hayatı boyunca 10963 patent almış olan dahi mucit ilk endüstriyel araştırma laboratuvarını kurmasıyla da ünlüdür.
Mutlaka okuyun: Thomas Edison Kimdir?
2- George Eastman
George Eastman 1888’de Kodak’ı kurduğu zaman fotoğraf zenginler için niş bir hobiydi. Şirketinin makaralı filmi bulmasıyla fotoğraf kitlelere açıldı ve sinemanın doğuşundaki araç oldu.
Mutlaka okuyun: Kodak Neden Başarısız Oldu?
3- Henry Ford
Henry Ford’un etkisi hala hissediliyor. Ford modern üretim hattını buldu ve motorlu arabayı uygun fiyatlı Model T arabasıyla kitlelerin kullanımına açtı.
Mutlaka okuyun: Henry Ford Kimdir?
4- David Sarnoff
Radyo ve televizyon öncüsü David Sarnoff teknolojinin sadece iki kişi arasındaki iletişimi sağladığı bir dönemde radyonun kitle iletişim aracı olarak kullanılabileceğini gördü. İleri görüşlü girişimci Amerika’nın ilk ulusal radyo ağını kurdu.
5- Walt Disney
Walt Disney çizgi filmlerin öncüsüdür ve Mickey Mouse, Donald Duck ve arkadaşları gibi tüm dünyanın sevdiği karakterlerin yaratıcısıdır. Filmlerin yapımcılığını, senaristliğini ve yönetmenliğini üstlenmiş, temalı eğlence parkları açmıştır. 1966 yılında 65 yaşında varlıklı bir adam olarak ölmüştür. Walt Disney Company bugün dünyanın en büyük medya ve eğlence şirketlerinden biridir ve değeri 150 milyon civarındadır. Stüdyoları, perakende satış noktaları, otelleri, eğlence parkları ve televizyon kanalları bulunmaktadır.
Mutlaka okuyun: Walt Disney Kimdir?
6- Ingvar Kamprad
İsveçli Ingvar Kamprad IKEA’yı 1943 yılında daha 17 yaşındayken kurmuştur. Sandalyeyi arabasının bagajına sığdıramadığında aklına mobilya sektöründe devrim yaratacak bugünkü İKEA fikri geldi. Öncü fikri herkesin ulaşabildiği, az yer kaplayan ve kolayca kurulabilen mobilyalar üretmekti. Bu fikri sayesinde mobilya sektöründe global bir zincire dönüştü. IKEA’nın 38 ülkede satış noktaları, 150 binden fazla çalışanı bulunuyor ve 2016 yılında değeri 42.6 milyon dolara ulaştı. 2018 Ocak’ta öldüğünde varlıkları oğullarına geçti.
Mutlaka okuyun: Ingvar Kamprad Kimdir?
7- Ray Kroc
Maurice ve Richard McDonald kardeşler ilk McDonald’s restoranını 1948 yılında kurdu. Ray Kroc ise işletmeyi uluslarası bir fast-food zincirine dönüştürdü. Kardeşler için franchise programına başladı ve en sonunda 1961’de hisselerini satın aldı. Kroc 1984’te 81 yaşında öldüğünde net serveti 500 milyon dolar civarındaydı. McDonalds’ın tüm dünyada 100’den fazla ülkeden 30 binden fazla restoranı bulunuyor.
Mutlaka okuyun: Ray Kroc Kimdir?
8- Jerome Lemelson
Adını hiç duymadığınız en etkili girişimcilerden birdir. Mucit ve iş insanı olan Jerome Lemelson kablosuz telefonlardan, faks makinelerine, el kameralarından, otomatik depolara ve endüstriyel robotlara kadar çığır açan birçok teknolojinin yaratıcısıdır.
9- Estée Lauder
Macar bir kimyagerin yeğeni olan Estee Lauder erken bir yaşta yüz kremlerinin kimyasını öğrendi. 1946 yılında sadece dört ürünle kendi adını verdiği şirketini kurdu. İlk büyük siparişi Saks Fifth Avenue’dan gelen 800 dolarlık siparişti. Kadınların ne istediğini ve yenilikçi pazarlama stratejilerini bilen Estee Lauder kozmetik sektörünün yüzünü değiştirdi. Lauder 2004 yılında 97 yaşında vefat etti. Lauder ailesi hala şirkette hislerin çoğunluğuna sahip ve net servetleri 24.3 milyar dolar civarında.
10- Joseph Woodland and Bernard Silver
Bu iki ismi büyük ihtimalle daha önce hiç duymadınız. Joseph Woodland ve Bernard Silver bugün dünyada neredeyse her dükkanda bulunan ve alışveriş yapma şeklimizi değiştiren barkod tarayıcı sistemini bulmuştur. Fikrin 1952 yılında patentini alıp sadece 15 bin dolara Philco isimli bir elektronik şirketine satmışlardır. Günümüz parasıyla bu 139 bin dolar yapsa da icadın etkisi göz önünde bulundurulsa oldukça cüzi bir miktar. Silver 1963 yılında, Woodland ise 2012 yılında vefat etmiştir.
11- Ole Kirk Kristiansen
Danimarkalı marangoz Ole Kirk Kristiansen dünyanın en çok sevilen, en yaratıcı ve dayanıklı oyuncaklarından biri olan LEGO’yu bulmuştur. LEGO’nun şimdiki plastik birbirine kenetlenen biçimi 1958 yılında, Ole’nin vefat ettiği yıl piyasaya sürülmüştür. Ölümünden sonra oğlu şirketi devralmıştır ve aile hala şirkette hisselerin yüzde 75’ine sahiptir. LEGO’nun şimdi temalı eğlence parkları, otelleri ve filmleri bulunuyor. Ayrıca Merlin Entertainment Group’un hisselerinin yüzde 30’una sahip. Ailenin net serveti 5.5 milyar dolardır.
12- Dan and Frank Carney
Dan ve Frank Carney kardeşler dünyanın ilk Pizza Hut restoranını 1958 yılında Wichita’da sadece annelerinden aldıkları 600 dolarla açmışlardır. Franchise olarak işletilen Pizza Hut 1970 yılında dünyaya yayılarak kısa sürede dünyadaki en büyük pizza restoran zinciri olmuştur. Pizza Hut 1977 yılında PepsiCo’ya satılmıştır. Ne kadar kazandıkları bilinmese de kardeşlerin şikayet ettiği hiç görülmedi.
13- Sam Walton
Sam Walton ilk Walmart’ı 1962 yılında açmıştır. Daha aza daha çok şey satma ve çalışanlarına yatırım yapması prensipleri sayesinde Walmart dünyanın en büyük perakende gruplarından biri haline gelmiştir. Şimdi tüm dünyada 2 milyondan fazla çalışanı ve 27 ülkede 11 binden fazla satış noktası bulunmaktadır. Walton 1992 yılında 74 yaşında ölmüştür. Ailesinin servetinin 141.5 milyar dolar civarında olduğu tahmin edilmektedir.
14- Bill Gates
Bill Gates teknoloji şirketi Microsoft’u okul arkadaşı Paul Allen ile birlikte 1975 yılında kurmuştur. Microsoft’un şirket olarak gelişimindeki dönüm noktası Windows işletim sisteminin piyasa sürülmesi olmuştu. Microsoft Windows tüm dünyada kullanılan bir işletim sistemi haline gelirken 1987 yılında 31 yaşında olan Gates dünyanın en genç milyarderi ünvanını kazanmıştır. Şimdi net servetinin 103 milyar dolar olduğu düşünülen Gates ve eşi Melinde servetlerinin büyük bir kısmını insani yardım amaçlı bağış olarak vermektedir ve Giving Pledge isimli projeleriyle diğer bir çok kişiye de aynısını yapmaları için ilham vermişlerdir.
Mutlaka okuyun: Bill Gates Hakkında Bilmeniz Gerekenler
15- Amancio Ortega
Amancio Ortega ilk Zara butiğini İspanya’da 1975 yılında eski eşi Rosalia Mera ile açmıştır. Süper hızlı bir tedarik zinciri kurmaya odaklamıştı. Bu sayede başlarda haftalar şimdiyse günler içinde podyumlardan ilham alan kıyafetleri tasarlayıp üretip dükkanlara dağıtabilmeyi başarabiliyor. Diğer perakendeciler bu süreçleri taklit etmeye çalışsa da Zara hep bir adım önde olmayı başarıyor. Tüm dünyada 2 binin üzerinde Zara mağazası bulunuyor. Ortega’nın net değeri 67,6 milyar dolar.
Mutlaka okuyun: Amancio Ortega Kimdir?
16- Steve Jobs
Steve Jobs 1976 yılında Steve Wozniak ile birlikte Apple Inc’i kurdu. Macintosh bilgisayarı şirketin ilk büyük başarısıydı. Jobs 80’lerde Apple’a ara vererek yenilikçi bilgisayar animasyon firması Pixar Animation Studios’u kurdu. Jobs 90’larda Apple’a geri döndü ve çığır açan iPod, iPad ve iPhone’u çıkardı. Pixar 2006 yılında Disney tarafından 7.4 milyar dolara satın alındı. Jobs 2011 yılında 46 yaşında kanserden öldüğünde net serveti 10 milyar dolar civarındaydı.
Mutlaka okuyun: Steve Jobs Hakkında Bilmeniz Gerekenler
17- George Lucas
Star Wars’u duymayan pek bir kimse yoktur. Filmin yaratıcısı George Lucas Amerikan film endüstrisinin finansal açıdan en başarılı yönetmenlerinden biri olmuştur ve şimdi Yeni Hollywood döneminin önemli figürlerinden biri olarak kabul edilmektedir. İlk Star Wars filmi 1977 yılında çıkmıştır. Yapım aşamasında bir çok sorun çıksa da Star Wars beklenmedik bir şekilde efsaneye dönüşmüştür.
18- Miuccia Prada
Miuccia Prada ve kardeşleri lüks deri ürünler yapan markayı 1977 yılında dedelerinden miras aldı. Miuccia şirket için daha modern çantalar ve giysiler tasarlamaya başladı ve markasını tüm dünyanın tanıdığı lüks çanta ve moda imparatorluğuna dönüştürdü. Daha sonra Jil Sander’ı da kapsayan bazı şirketler ve Fendi’den hisse satın aldı. Bunları hepsi şimdi satılmış durumda. Prada’nın değerinin 2.5 milyar dolar civarında olduğu söyleniyor.
19- Nobutoshi Kihara
Nobutoshi Kihara Sony’de çalışan ve Japonya’nın ilk kaset çalarını, transistör radyosunu ve Betamax video kamerasını geliştiren kişidir. Ancak ününü 1979 yılında çıkan Sony Walkman’in yaratıcısı olmasına borçludur. Kişisel ses sistemi insanların müzik dinleme alışkanlıklarını değiştirirken tüm dünyada hızlı bir şekilde popüler olmuştur. Kihara tüm kariyeri boyunca Sony’de çalışmıştır. Buluşlarının karşılığını ne kadar aldığı bilinmiyor. 2011 yılında 84 yaşında vefat etti.
Mutlaka okuyun: Sony’nin Kuruluş ve Başarı Hikayesi
20- Oprah Winfrey
Oprah Winfrey kendi adıyla yaptığı TV programıyla adını tüm dünyaya duyurmuş ve bu sayede kendi yapım şirketi olan Harpo Productions’ı kurmuştur. Daha sonra kendi kitap kulübünü ve Oxygen Media’yı da kurmuş ve kendini kadınlar için programlar üretmeye adamıştır. Aynı zamanda Oprah Magazine’i de çıkarmış ve kendi televizyon ağı olan Oprah Winfrey Network’ü kurmuştur. 2017 yıında Discovery Communations Oprah Winfrey Network’ün hisselerinin çoğunluğunu almıştır. Winfrey’nin net servetinin 2.6 milyar dolar olduğu söyleniyor.
21- Ted Turner
Ted Turner CNN olarak bildiğimiz Cable News Network’ü, dünyanın 24 saat yayın yapan ilk haver kanalını, 1980 yılında kurmuş ve dünyanın global dağıtıma giren ilk televizyon kanallarından biri olmuştur. Turner daha sonra CNN gibi tüm dünyada dağıtımı olan Cartoon Network gibi başka televizyon kanalları da kurmuştur. Şirketini 1996 yılında Time Warner’a satmıştır ve şimdi Amerika’nın en büyük toprak sahiplerinden biridir. Net servetinin 2.2 milyar dolar civarında olduğu söyleniyor.
22- Michael Bloomberg
Michael Bloomberg finansal bilgi şirketi Bloomberg LP’yi 1981 yılında kurmuştur. Amacı ticaret ve finansla uğraşanların finans verilerini analiz etmesini kolaylaştırmaktı. Kurduğu sistemler tüm dünyadan firmalar tarafınca kullanılmaya başlandı ve daha sonra Bloomberg TV’nin kurulmasıyla medya alanına doğru ilerledi. Bloomberg daha sonra siyasete de girdi ve New York City Belediye başkanı oldu. Net servetinin 54.8 milyar dolar olduğu söyleniyor.
23- Nicolas Hayek
Nicholas Hayek ulaşılabilir saat markası Swatch’u 1980’lerde kurmuştur. Daha sonra Smart Car fikrini geliştirmeye yönelmiştir. Değiştirilebilir panellerden oluşan, iki kişiyi alacak kadar büyük ama uygun fiyatlı bir araba geliştirme fikri Mercedes-Benz tarafından hayata geçirilmiştir. Bu araba 1998 yılında görücüye çıkmıştır. Hayek 2010 yılında 82 yaşında vefat etti. Hayek ailesinin bölgedeki net servetinin 4.25 milyar dolar olduğu düşünülüyor.
24- Howard Schultz
Starbucks’ı kuran Howard Schultz değildir. Şirkete henüz Seattle’da küçük bir kahve dükkanıyken perakende ve pazarlama müdürü olarak katılmıştır. 1987 yılında işletmeyi satın almış ve Kuzey Amerika’da başka şubeler açmaya başlamıştır. Schultz’un amacı İtalya’daki kafe kültürünü yeniden yaratmaktı. Bunu da global ölçekte başarmıştır. Starbucks’ın şimdi tüm dünyada 22 bin 500’ün üzerinde dükkanı bulunuyor. Schutlz’un net değerinin ise 4,1 milyar dolar civarında olduğu tahmin ediliyor.
Mutlaka okuyun: Howard Schultz Kimdir?
25- Jeff Bezos
Jeff Bezos online kitap satış sitesi Amazon’u 1994 yılında kurdu. İlk günlerinde siparişlerle tek başına ilgilenmiş ve ürünleri kendi kargolamıştır. Barnes ve Nobles gibi büyük kitapçılara karşı olan Bezos biraz da kumar oynayarak insanların internetten kitap satın alacağını düşünmüştü. En nihayetinde Amazon başarılı oldu ve ürün yelpazesini genişletti. Şimdi televizyondan, yiyeceğe ve hatta televizyon içeriklerine kadar her şeyi satıyor. Net değerinin 155,6 milyar dolar olduğu söyleniyor.
Mutlaka okuyun: Jeff Bezos Kimdir?
26- Pierre Omidyar
Pierre Omidyar 1995 yılında “dürüst ve açık bir pazarda alıcıları ve satıcıları bir araya getirmeye adanmış” AuctionWeb sitesini kurdu. 1997 yılında eBay adını aldı. Tüm dünya bu yeni online konsepti çok sevdi ve 1998 yılında, kuruluşundan sadece 3 yıl sonra, kamuya açıldı. eBay şimdi 180’den fazla ülkede bulunuyor ve PayPal, Gumtree ve StubHub gibi bir çok şirketi de bünyesine katmış durumda. Omidyar hala şirketin yönetim kurulunda ve net servetinin 13,3 milyar dolar olduğu söyleniyor.
27- Reed Hastings and Marc Randolph
Reed Hastings ve Marc Randolph 1995 yılında Netflix’i çıkardıklarında tüm dünyanın film izleme alışkanlığı değiştirdiler. Başlarda DVD dağıtım hizmeti olan Netflix ancak 2007 yılında global başarısını borçlu olduğu online olarak video izleme hizmetini vermeye başlamıştır. Şirketin şimdi 190’on üzerinde ülkede 100 milyondan fazla abonesi bulunmakta ve içerik üretme işine başlamış durumdalar. Hastings’in net değeri 3,9 milyar dolar civarında. Randolph ise işi bıraktı ve net serveti kamuya açıklanmadı.
Mutlaka okuyun: Netflix Kurucusu Reed Hastings’in Başarı Hikayesi
28- Sergey Brin and Larry Page
Google kurucuları Sergey Brin ve Larry Page Stanford Üniversitesi’nde tanıştılar. Beraber en popüler siteleri bulmak için o siteye giden linklerin ve o sitede ilgili sitelere giden linklerin sayısını hesaplayan bir algoritma geliştirdiler. 1998 yılında çıkan Google arama motoru deneyiminde devrim yaratmıştır. Robotik, haritalandırma ve video gibi bir çok alana yayılmıştır. Page’in net servetinin 50,2 milyar Brin’in ise 49,9 milyar dolar olduğu söyleniyor.
Mutlaka okuyun: Sergey Brin Kimdir?
Mutlaka okuyun: Larry Page Kimdir?
