Girişimci dendiğinde insanların aklına spor otomobiller, pahalı elbiseler, lüks tatiller gelir. Ancak çoğu zaman bu gerçeği yansıtmaz. Pek çok girişimcinin hayatı uzun saatler çalışmakla, stresle, uykusuzlukla geçer. Bu kişiler hayallerini gerçekleştirmek için gece gündüz çalışır.
Bu bağlamda girişimciliğin epey stresli olduğunu ve girişimciler için stres yönetiminin hayati önem taşıdığını söyleyebiliriz.
- Sipariş geciktiği zaman sinirli müşteriler yatıştırılmaya çalışılır.
- Üretim yapılan makine bozulduğunda makinenin ne zaman tamir olacağı belirsizdir.
- Ekonomik kriz durumunda şirketin geleceği meçhuldur.
- Yeni çıkan bir firma, piyasayı alt üst ediyordur.
- Buna benzer pek çok gerekçe bir girişimciye stres pompalar.
Bu yazımızda ise girişimcilerin streslerini azaltmak ve kontrol altına almak için neler yapabileceğine odaklanacağız.
Yazımızın sonunda stresle baş edebilmek için faydalı birçok ipucu öğreneceksiniz.
Stres Yönetimi Neden Faydalıdır?
Stres işler zora girdiği zaman bedenimizin ve zihnimizin verdiği doğal bir tepkidir.
Stres farklı yollarla oluşup belirebilir. Ancak vücut stres sinyalleri verir ve bu açıdan stresin farkına varmak önemlidir. Bedeninizin strese karşı nasıl bir tepki verdiğini farkettiğinizde stres yönetimi adına iyi bir adım atmışsınız demektir.
Stres yönetimi kariyerinizin geleceği ve sağlığı açısından son derece mühimdir. Etkili stres yönetimi günlük hayatta yaşadığınız zorlukları aşmak ve işinize daha iyi konsantre olmak için şarttır.
O halde gelin birlikte bizzat uygulayabileceğiniz bazı stres yönetimi tekniklerine bakalım:
1. Problemi Analiz Edin
Her şeyden önce stresin ve problemin niçin kaynaklandığını analiz etmek gerekir.
Yaşadığınız stresin kaynağını fark ediyor olabilirsiniz ancak bu işe biraz zaman ayırarak bu durumun neden stres yarattığını düşünmelisiniz.
Belki 2 gün içinde yetişmesi gereken bir teslimat vardır. Belki ayın 21’i olmasına rağmen henüz istediğiniz satış rakamına ulaşamamışsınızdır. Stresin kaynağı her neyse bunu net ve açık bir şekilde yazın. (Bir problemi yazılı hale getirmek, o problemle yüzleşmeye başlamak için ideal bir yoldur.)
Eğer tamamlanması imkansız gibi görünen bir iş varsa, bu işin ne olduğunu yazılı hale getirip parçalara ayırdığınız zaman ve küçük parçalar halinde işe koyulduğunuz zaman bu işin aslında hiç de imkansız olmadığını göreceksiniz.
Önce ilk olarak halledilmesi gereken şeyi yazın. Sonra bu işin tamamlanması için gereken adımları belirtin ve bu adımları uygulamaya koyun.
Daha sonra ikinci işe yönelin. Böyle böyle ilk başta kocaman ve korkutucu görünen bir işi parçalara ayırdığınızda daha kolay işe koyulduğunuzu ve daha az stres yaşadığınızı fark edeceksiniz.
Zira her parça sizde bir “zafer duygusu” yaratacaktır. Bu zafer duygusunu tattığınız zaman ikinci işe girişmek için daha az korkar ve daha az stres yaşarsınız.
Mutlaka okuyun: Nasıl Motive Olunur?
2. Mola Verin
Gün içinde yapılması gereken onlarca işin olduğunu düşünüp yavaş yavaş kendinizi stresin kollarına bırakabilirsiniz. Bu stres ise daha hiçbir şey yapmadan sizin yorgun ve bitkin hissetmenize neden olur.
Böyle bir durumda mola vermeye çalışın. Mola vermek iyi bir stres yönetimi tekniğidir.
İşlerin yığınla beklediği bir anda mola vermek, daha çok strese neden olabilir gibi düşünebilirsiniz. Ancak kısa bir süre de olsa kafanızı dinlemek ve rahatlamak yapılması gereken işlere daha iyi konsantre olmanızı sağlar.
Mutlaka okuyun: Üretkenliği ve Verimliği Artırma Tekniği: Pomodoro
3. Sporu İhmal Etmeyin
Spor ve egzersiz, en iyi stres yönetimi taktiklerindendir.
Genel sağlığınızın başarınızda ne denli önemli olduğunu biliyor ancak spor yapmak için vakit bulamamaktan mı yakınıyorsunuz? Aslında spora vakit bulamamak kabul edilemez bir bahanedir. Haftada 2-3 gün birer saat antreman yapabilir, her sabah 30 dakika erken kalkıp 30 dakika boyunca açma-germe hareketleri yapabilir ya da koşabilirsiniz.
Burada önemli olan düzenliliktir. Yani stresle baş etmek için spora yönelmek istiyorsanız sporu alışkanlık haline getirin. Spor salonuna gitmek ya da parkta koşmak için mutlaka kendinize zaman ayırın ve bu zamanı hiçbir şeye değişmeyin.
Eğer takım sporlarına dahil olmak istiyorsanız internetten araştırma yapıp bu kursların günlerine bakın ve size en uygun gün bu kursa katılın.
Bizim tavsiyemiz, sevdiğiniz ve keyif aldığınız bir spor seçmeniz. Çünkü keyif almadan yapılan sporun da ayrı bir stres kaynağı olabileceğini belirtelim.
Mutlaka okuyun: Egzersiz Yapmak İşinizden Neden Daha Önemli?
4. Beslenmenize Dikkat Edin
Stres yönetimi söz konusu olduğunda beslenme alışkanlıkları başlı başına bir konudur.
Sağlıklı ve dengeli beslenmek beden sağlığınız kadar zihin sağlığınızı dengede tutmak için önemlidir. Günümüzde yağlı ve ağır fast food yemekler tarafından kuşatıldığınızı hissedebilirsiniz.
Ancak şöyle düşünün: bir Ferrari’niz varsa ona en ucuz ve en kalitesiz benzini koyduğunuz zaman bu araçtan istediğiniz verimi ve hızı alamazsınız. Ve tabii ki bedeniniz bir Ferrari’den daha kıymetlidir. Bu nedenle midenize giren besinlerin nitelikli ve sağlıklı olmasına çalışın.
Abur cubur, pizza, pide derken hem niteliksiz beslenir hem de gereksiz yere kilo alırsınız ki kilo almak ve kilo verememek de epey ciddi birer stres nedenidir.
Mutlaka okuyun: İşteki Başarınızda Sağlıklı Olmanın Önemi
5. Sosyalleşmeye Zaman Ayırın
Bir insanı para, şöhret, başarı bir noktaya kadar mutlu eder. Bir noktadan sonra bu tür şeyler de anlamsız hale gelir.
Fakat sağlıklı ve keyifli bir aile ve arkadaş hayatınız varsa mutluluğunuz daha kalıcı olur.
Hepimiz çalışmamız gerektiği için arkadaşlarımızın kahve teklifi reddetmişizdir.
Evet, çalışmak gerekir. Bazen “hayır diyebilmek” çok önemlidir lakin bazen sosyalleşmek, arkadaşlarla zaman geçirmek ve aileye vakit ayırmak da o kadar önemlidir.
Siz de arkadaşlarınızla keyifli bir gün geçirdikten sonraki sabaha dinç ve mutlu uyananlardansanız, bu tür etkinlikleri daha sık yapmaya çalışın. Bol muhabbetli, bol kahkahalı, bol goygoylu bir aile ve arkadaş ortamı size epey enerji ve mutluluk verecektir.
Mutlaka okuyun: Para Mutluluk Getirir mi?
6. Uykuyu İhmal Etmeyin
Gün içinde aşırı çalışıyor ve gece geç saatlere kadar ofiste işleri halletmeye çalışıyor olabilirsiniz.
Bu sizin çalışma azminizi ve başarı kararlılığınızı gösterir. Ancak yine de geç saatlere kadar çalışmak size kısa vadeli bir kazanç sağlar.
Eğer uzun vadeli bir başarı istiyorsanız kendinize iyi bakmak durumundasınız.
Bu noktada uyku önemli bir husustur. Tabii çok uyumaktan ziyade uyku kalitesinin önemli olduğunu belirterek diyelim ki iş günlerinde yatağa 12 olmadan girmeye çalışmanız ertesi güne daha enerjik kalkmanızı sağlayacaktır.
Uyuduğunuz odada hiçbir elektronik cihaz olmamasına, uykudan önce yemek yememeye ve telefona-televizyona dalmamaya özen göstermek uyku kalitesini artıran şeylerdir.
Mutlaka okuyun: Girişimcilerin Başarısında Uykunun Önemi Nedir?
7. Hayır Demeyi Öğrenin
- “Hayır.”
- “Teşekkür ederim ama hayır.”
- “Hayır, müsait değilim ama yine de sağ ol.”
İşte bu kadar basit.
Başka insanlara yardım etmeyi seven biriyseniz onlara yardım ederken kendinizi tehlikeye atabilirsiniz. Bu da ciddi bir stres kaynağıdır.
Stresli ve zor bir durumda iken önceliği kendinize verin. Yapmanız gereken işler varken ve halihazırda bunun stresini yaşıyorken başka insanlardan gelen tekliflere hayır demeyi öğrenmelisiniz.
Yani ertesi gün sabah 6’da uçağınız var diyelim. Saat 10’da arkadaşınız sizi dışarıya eğlenmeye davet etti. Geç saatte gelen bu teklifi reddetmekte bir beis görmeyin. Gece eve 2’de dönüp sabah 6 uçağını yakalama fikri stresten başka bir şey yaratmaz.
Mutlaka okuyun: Girişimciler İçin Hayır Demenin 8 Yolu
İş Yerinde Stresle Nasıl Baş Edilmeli?
Bir girişimci olarak şirketinize personel almanız gerekebilir. Bu personelin stresle baş edebilmesine yönelik bir destek sağlamanız hem şirket için hem de personel için iyi olacaktır.
Bunu sağlamanın tek yolu ise önce kendi stresini yönetebilmektir. Bir lider ve yönetici olarak iş yerinde stressiz bir ortam yaratmak sizin sorumluluğunuzdur. Stres her zaman kötü bir şey değildir tabii, yaratıcılığı ve verimliliği körükleyen stres de mevcuttur. Ancak biz burada insanı yıpratan stresten bahsediyoruz.
Yazımızın bu kısmında iş yerinde çalışanlarınızın stres yönetimini tesis edebilecek bazı tavsiyeler vereceğiz.
a. Huzurlu bir ofis ortamı yaratın
Bir ofiste dinlenecek, stres atacak bazı şeyler olmalıdır. Yani iş yerinde çalışanlarınızın oturup sohbet edebilecekleri, eğlenebilecekleri bir köşe mutlaka olmalıdır.
Bugün pek çok başarılı şirketin ofisinde çalışanların kısa bir öğle uykusu için yatabilecekleri özel kabinler bulunmaktadır.
Bu nedenle bir ofiste sessiz ve huzurlu bir köşenin olması çalışanların dinlenmesi ve dolayısıyla stresle baş edebilmeleri için hayli önemlidir.
Mutlaka okuyun: Daha Verimli ve Üretken Bir Çalışma Ortamı İçin 10 Tavsiye
b. Sağlıklı yemekler çıkarın
Sağlıklı şeyler yemek, stresin azalmasında pay sahibidir. Bu nedenle iş yerinin bir yemekhanesi varsa burada sağlıklı ve nitelikli yemek çıkmasına özen gösterin.
Yine ofisinizin mutfağında sağlıklı atıştırmalıklar, meyveler bulunmasını sağlayın.
c. Çalışma saatlerinde esneklik tanıyın
Sabah 9 – akşam 5 usulü bir çalışma yöntemi pek çok şirkette yaygındır. Ancak bu yöntem stresin bizatihi yaratıcısı olabilir.
Bunun yerine çalışanlarınıza çalışma saatlerini kendilerinin ayarlaması gibi bir opsiyon sunun.
Örneğin sabah 8’de trafik zirvedeyken ofise gelmeye çalışan bir personel güne trafiğin stresiyle başlar. Halbuki bu personel işe 11’de gelip akşam 7’de çıksa iki türlü de trafikten kurtulmuş olacak.
Özellikle günümüzde pek çok işin bilgisayar ve internetten yapılabildiği bir işiniz varsa, haftanın bir günü evden çalışma gibi bir opsiyon sunabilirsiniz çalışanlarınıza.
Ya da bir personel işini yaptığı sürece ofise gelmesine gerek olmayan bir iş sistemine de geçiş yapabilirsiniz.
Mutlaka okuyun: Çalışanlarınıza Özgürlük ve Otonomi Vermenin Yolları
d. Sporu teşvik edin
Spor ve egzersizin stres atma konusunda ne kadar etkili olduğunu hepimiz biliyoruz.
Bu bağlamda çalışanlarınızı spora teşvik edebilirsiniz. Mesela ofiste müsait bir ortam varsa bir odayı mini bir spor salonu haline getirebilir, ya da çalışanlarınızın spor salonu ücretlerini şirket olarak karşılayabilirsiniz.
Yine şirket içi spor etkinlikler yaparak, örneğin ayda bir gün, iş çıkışı tüm ofis voleybol oynamaya giderek de hem spor yapabilir hem de sosyalleşebilirsiniz.
Mutlaka okuyun: Girişimciler İçin Spor ve Egzersiz Yapmanın 4 Bilimsel Faydası
e. Sosyalleşmeye zaman ayırın
Diğer bir stres yönetimi etkinliği de çalışanlarınıza sosyalleşebilecekleri bir ortam ve zaman yaratmaktır.
İş çıkışı birlikte yemeğe gitmek, hafta sonu şirketçe piknik yapmak, bowling oynamak, konsere gitmek, yurt dışı gezilerine şirketçe gitmek gibi şeyler hem çalışanlarınızın performansına olumlu etki eder hem de tüm ekibin kaynaşmasına yardımcı olur.
f. Çalışanlarınızla konuşun
Birçok şirkette 3 ayda bir performans değerlendirmesi yapılır. Bu değerlendirmede çalışanların 3 ay boyunca gösterdiği performans, tamamlanan projeler vs. konuşulur.
Ancak çok az durumda personelin beden ve zihin sağlığı hakkında konuşulur.
Siz de bu uygulamayı şirket kültürüne dahil edin. Çalışanlarınızla belli aralıklarla oturup baş başa sohbet edin. Onların endişelerini, beklentilerini, sorunlarını dinleyin.
Kaale alınmak ve önemsenmek insanları mutlu eden şeylerdir. Kendini bir topluluğun ve ailenin parçası olarak hissetmek hem stresi azaltır hem de iş performansını artırır.
Sonuç
Özetle diyebiliriz ki yukarıda saydığımız yöntemlere ciddi bir şekilde eğildiğiniz zaman stresle baş edebilmek için epey bir mesafe kat edersiniz.
Ancak şunu da eklemeden geçmeyelim: Stres her zaman kötü bir şey değildir. Stresi bir motivasyon ve enerji kaynağı olarak da kullanmak mümkündür.
İş yerinde stresin azaltılması, üretkenliği ve iş memnuniyetini artırabilir. Ancak zaman zaman stres yaşamak da doğal ve gereklidir. Stressizliği rehavet ile karıştırmak da büyük bir yanlış olur.
