Bayilik almak hayatınızı değiştirecek bir deneyim yaşamanıza sebep olabilir. Kendi işinizin patronu olma ve iş kurma hayallerinize kavuşmanıza etken olabilecek pek çok sebep vardır. Aşağıdaki sebepler bayilik almanın neden iyi bir yatırım olduğunu anlamanıza yardımcı olacaktır. Ama öncelikle:
Bayilik Nedir?
Bayilik, hali hazırda kurulmuş bir markanın ismi altında önceden imzalanan bayilik sözleşmesi kurallarına göre firmanın ürünlerini ve hizmetlerini pazarlamayı sağlayan bir iş modelidir.
Bayilik Almanın Avantajları Nelerdir?
1- Anahtar teslim işletme,
2- Mevcut kanıtlanmış sistem,
3- Yüksek başarı şansı,
4- Kurum imajı ve marka bilinirliği,.
5- Finans sağlama kolaylığı,
6- Eğitim desteği,
7- Sürekli destek,
8- Pazarlama desteği
Bayilik Almak İçin 10 Neden:
1- Anahtar teslim işletme
Girişimcilerin çoğu bir iş kurmak için nelerin gerektiğini bilirler ancak bir işletmeyi nasıl büyüteceklerini ve işleri nasıl yürüteceklerini bilmezler.
Bayilik almak sizi bütçe dâhilinde aynı anda yapılan birçok ağır yükten kurtarır. İşletmeye yer bulma, kira görüşmeleri yapma, güvenilir müteahhitleri işe alma gibi. Bayilik(franchising) alırken tamamlanmış anahtar teslim bir işletme alırsınız.
Mutlaka okuyun: Sıfırdan Başlamak Yerine Başarılı Bir Şirketi Satın Almanız İçin 5 Sebep
2- Mevcut kanıtlanmış sistem
Bayilik(franchising) alırken bir sistem de almış olursunuz. Bütün bayiliklerin takip etmeleri gereken hâlihazırda kurulmuş bir sistemi vardır. Bu sistemler her bayinin üretkenliğini geliştirmek ve satışlarını arttırmak üzerine tasarlanmıştır. Hali hazırda kanıtlanmış bir sisteme sahip olmak işletme sahibinin normal zamanlarda karşılaşabileceği varsayımları ve hataları ortadan kaldırır.
3- Yüksek başarı şansı
Bir bayilik(franchising) almak küçük işletmeler açmaktan oldukça farklıdır. Halihazırda kurulmuş bir sistem olduğu için başarı şansıda daha yüksektir. Bayilik veren firmanın devreye soktuğu sistemi takip ederseniz işletmenizi en başarılı şekilde yönetebilirsiniz.
4- Kurum imajı ve marka bilinirliği
Eğer bayilik sistemi alırsanız kurum imajınız ve marka bilinirliğiniz çoktan kabul görmüş olur. Müşteriler genellikle aşina oldukları ve daha önceden bildikleri ve güvendikleri firmalardan ürün ve hizmet alırlar.
Mutlaka okuyun: Marka Bilinirliği Nedir? Nasıl Artırılır?
5 -Finans sağlama kolaylığı
Bayilik alırken bankalar aracılığıyla finansman sağlamanız daha kolay olur çünkü bayilik veren firmanın kanıtlanmış geçmiş performansları vardır. Bankacılar genellikle geri ödeme riski düşük olan başarılı bayi zincirlerini dikkatlice incelerler ve bu öncüle göre kredi verirler. Buna ek olarak, bazı bayilik sistemleri kurum için finansmanı ve/veya leasing seçeneklerini de kendileri sağlar.
6- Eğitim
Bayilik veren firmaların birçoğu genellikle kendi merkez binalarında veya geçerli olan bayi yerlerinde 1-4 hafta arası süren eğitim programları verirler. İşte bu yüzden bayilikler diğer işletmelerden veya işletme seçeneklerinden farklıdır. Bayilik veren firma diğer bayilerine işletme yönetimiyle ilgili hangi eğitimleri veriyorsa size de aynı eğitimi verir. Bu eğitimler işletmenizi etkili bir şekilde yönetmenize ve yeni işletme sahiplerinin sık sık karşılaştığı sıradan hataları ortadan kaldırmalarına yardımcı olur.
Mutlaka okuyun: Akıl Hocası Kimdir? Bir Akıl Hocasına Neden ve Nasıl Sahip Olunmalı?
7- Sürekli destek
Bayilik aldığınız takdirde hiçbir zaman yalnız olmazsınız. Bayilik veren firmanın desteğini sürekli arkanızda hissedersiniz ve büyüyen bir ailenin parçası olduğunuzu bilirsiniz. Bayilik aldığınız firmaya her zaman telefon açabilir ve onlara veya diğer bayilere sorularınızı sorabilirsiniz.
8- Pazarlama
İşletmenizin tanıtımıyla ilgili genellikle endişe etmenize gerek yoktur. Bayilik veren firmalar bütün pazarlama faaliyetleriyle ilgilenir. Eğer firma pazarlama faaliyetleri ile ilgilenmiyorsa takip etmeniz ve kullanabileceğiniz satıcıya özel sistemlerle ilgili hazırlamış oldukları taslakları vardır.
Mutlaka okuyun: Reklam ve Pazarlama Nasıl Yapılır?
9- Bir bölgede tek başına satış avantajı
Bayilik aldığınızda aynı zamanda işinizi yürütebileceğiniz bölgede tek satış yapan bayi siz olursunuz. Bayilik veren firmalar belli bir coğrafik bölgede sadece belli miktarda bayi açılmasına izin verir. Belli bir bölgeden sorumlu olursunuz ve sizin bayilik sisteminizdeki başka hiçbir bayi bu bölgede işletmesini açamaz.
Mutlaka okuyun: En İyi Rekabet Stratejileri
10- Birden fazla lokasyona sahip olma
Bayilik sisteminin bir parçası olmak sistem içerisinde büyümeniz için size her zaman daha fazla fırsat sunar. Bir kez başarılı bir bayi haline gelirseniz sonraki adımda birden fazla birimden oluşan bayiliğin sahibi olabilirsiniz.
İyi bir yönetim ekibiyle açtığınız bayiniz başarılı olduktan sonra dikkatinizi ikinci bir yerde bayi açmaya verin. Birden fazla birimden oluşan bayilik sahibi olanlar birden fazla yeri yönetirler ve birden fazla yerle uğraştıkları için bazen gelirlerini katlarlar.
Mutlaka okuyun: İşiniz İçin Yer Seçimi Yaparken Dikkat Etmeniz Gerekenler
Bayilik Almadan Önce Yapmanız Gereken 10 Şey
Bir şirketin bayiliğini, şubeliğini veya diğer tabirle franchise’ını almak sıfırdan bir iş kurmaya hazır olmayan girişimci adayları için idealdir. Bayilik sistemi teoride çalışan bir sistemdir. Yani pazarlama, üretim, marka yönetimi gibi şeyler önceden düşünülmüştür. Örneğin bir kahve zincirinin bayiliğini alacaksınız diyelim. Caribou kahvecisinin şubesini İstanbul’daki bir semtte açmak istediniz. Burada kahve türleri, dükkanın mobilyaları, iç mimari, personel kıyafeti, personel yönetmeliği gibi birçok şey sizin adınıza Caribou genel merkezi tarafından düşünülmüş durumdadır.
Ancak bilinen bir markanın bayiliğini alarak sırf o markanın ekmeğini yemek göründüğü kadar kolay değildir. Size birçok şey hazır olarak sunulmuş olsa bile sizin de bayi sahibi olarak yapmanız ve bilmeniz gereken pek çok konu var.
Şimdi bayilik (franchise) almadan önce bilmeniz gereken konulara bakalım.
1- Kişiliğinizden Emin Olun
Eğer daha önceden bildiğiniz bir alana giriyorsanız franchise işinde başarılı olma ihtimaliniz daha yüksek. Söz gelimi, 10 yıl boyunca çeşitli restoranlarda deneyim edindiyseniz, çalışma sistemini, operasyonu, kuralları daha iyi biliyorsunuz demektir.
Ancak biraz serbest takılmak, kendinize has yemekler yapmak, restoranı kendi zevkinize göre tasarlamak istiyorsanız franchising sistemi pek size göre değildir.
Zira unutmayın: Franchising olayında siz yaratıcı değil, uygulayıcısınız. Sizin için belirlenen kuralları yarı-otonom bir biçimde uygularsınız.
Hayatı boyunca tatlı sevmeyen bir insanın, cupcake dükkanı için bayilik alması ne kadar doğrudur? Tatlı hakkında ne biliyorsunuz? Daha önce bu işle ilgili herhangi bir deneyiminiz var mı? Bu gibi soruları hem kendinize hem de çevrenizdeki insanlara, düşüncelerine önem verdiğiniz kişilere sorun.
Hayatın her alanında olduğu gibi franchising sisteminde de bir işe sırf “Para var” diye girilmez. İstek, merak, yetenek de en az “para kazanma” ihtiyacı kadar önemlidir.
Mutlaka okuyun: Yatırım yapacağınız bayiliği yeni sevgiliniz olarak görün!
2- Piyasayı Kolaçan Edin
Bayilik sistemini kurallarını öğrenin. Bayilik açmak isteyenlere hangi kurumlar ve bankalar kredi veriyor öğrenin. Bayilik almak istediğiniz şirketle irtibata geçin, bayilik almış kişileri ziyaret edip süreci yakından öğrenin.
3- Gelir-Gider Analizi Yapın
Klasik gelir-gider analizinden bahsediyoruz. Bir kağıt alın. Sağ tarafa bu işe girmenin avantajlarını yazın: Markanın bilinirliği ve saygınlığı, piyasadaki durumu, eğitim süreçleri, satılan ürünler, mağaza tasarımı gibi unsurlar.
Kağıdın diğer tarafına da bu işe girmenin maliyetini ve olası dezavantajları yazın: Bayilik ücreti, aylık ödemeniz gereken kar payı, olası dükkanın bulunacağı lokasyon gibi şeyler.
Yani örneğin bir kahveci açmak istiyorsunuz. Acaba Starbucks şubesi almak mı daha mantıklı, yoksa her şeyini sizin belirleyeceğiniz bir kahveci mi? Buna karar vermenin en iyi yolu böyle bir analiz yapmaktan geçer.
4- Sermayenizi Hazırlayın
Bayilik isim hakkı için ödemeniz gereken ücret, tamam. O cepte. Peki diğer masraflar nelerdir?
İşler yolunda gitmezse, beklediğiniz satış seviyesine 6 ay içinde çıkamazsanız B planınız ne?
İş için gereken parayı ve kişisel masraflarınızı mutlaka birlikte düşünerek bir sermaye planı hazırlamanız gerekiyor. Yani “bayilik ücretini ödedim, şimdi gelsin sıcacık paracıklar” gibi bir dünya çok ama çok nadir görülür.
Bayiliği aldıktan sonra bile sizi en az 6 ay idare edecek kadar paranız olmalı.
5- Şehir Efsanelerine İnanmayın
Franchise konusunda yaygın şehir efsaneleri vardır
“100 franchise’dan sadece 5’i başarısız olur.”
“5 yıl faaliyet gösteren bayilerin %90’ı çalışmaya devam ederken, 5 yıl faaliyet gösteren diğer işletmelerin %25’i çalışmaya devam etmektedir.”
Bunlar gerçeği yansıtmamaktadır. Bayilik veren firmaların başarı oranı bir miktar daha iyi olabilir. Ama arada bu derece bir fark yoktur.
6- Bayilik Danışmanlarını Düşünebilirsiniz
Franchise konusunda danışmanlık hizmet veren kişiler ve şirketler vardır. Bunlar “bayilik ücreti”nden komisyon aldıkları için işinizi daha hızlı ve kolay bir biçimde çözüme kavuşturabilirler. Yani aracılık hizmeti kuran bu kişi ve şirketlere danışmak sizin iradenizdedir.
7- Diğer Bayilerle İletişim Kurun
Örneğin bir fast-food restoranının şubeliğini almak istiyorsanız diğer şubelerin müdürleriyle görüşün. En az 10 farklı şube müdürüyle birebir görüşün. İşin artılarını, eksilerini, keşkelerini, iyi ki’lerini öğrenin.
- Kar elde etmeye ne zaman sonra başlandı?
- Bu işe girer sermayeleri ne kadardı?
- İşin en zor kısımları neler?
- Şirket yönetimi zor zamanlarda ne kadar yardımcı oluyor?
- Çalışan alırken nelere dikkat etmek gerekir?
Bu gibi sorulara cevap arayın. Bazı kişiler gerçekleri tam olarak itiraf etmek isteyemebilirler. Bu nedenle çok kişiyle görüşmek yararınıza olur.
8- Profesyonel Yardım Alın
Bayili alamdan önce muhasebe, hukuk, sigorta gibi konularda profesyonellerden yardım alın. Yani bir işe 250.000 lira yatıracağınız zaman 5000 liralık avukat ücretini çok görmeyin. Zira avukatlar, muhasebeciler, sigortacılar o işin profesyonelleridir. Siz ne kadar bu konularda anladığınızı iddia ederseniz edin, yine de sizin fark edemediğiniz konuları onlar fark eder. Diğer bir ifadeyle, işi matematiğine uygun olarak ve profesyonel bir biçimde yapmanız, orta ve uzun vadede başınıza ağrılar girmesine engel olur.
9- Dükkanda Çalışmayı Tadın
Büyük bir markanın herhangi bir şubesinde çalışmanın nasıl bir şey olduğunu yerinde hissedin. Örneğin Domino’s Pizza daha önce kendi şubelerinde çalışmış, motosikletle pizza dağıtmış kişilere öncelik tanıyor. Ya da Dutch Bros adlı kahveci de yalnızca daha önce en az 3 yıl dükkanında çalışmış kişilere bayilik veriyor. Yani bayiliğini almak istediğiniz yerde daha önce çalışmış olmanız ya da orada çalışmanın nasıl bir şey olduğunu bizzat tecrübe etmeniz olumlu bir durum.
10- İş Yönetimi Konusunda Gerekli Becerilere Sahip misiniz?
Bir işletme yönetme yönetme konusunda gerekli özelliklere sahip misiniz? Satış, müşteri ilişkileri, çalışan motivasyonu vb. konularda ne kadar bilgili ve deneyimlisiniz. Bayilik aldıktan sonra işlerin kendi kendine yürüyeceğini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. İşin başında yine siz duracak ve işin gidişatını siz belirleyeceksiniz.
Mutlaka okuyun: Başarılı Girişimcilerin Ortak Özellikleri
