CEO Nedir?
CEO kısaca, bir şirketin strateji, işleyiş ve yönetiminden sorumlu en yetkili kişidir. Şirketin başarı veya başarısızlığını baş sorumlusudur.
Başarılı iş adamlarının çoğu için temel kariyer hedefi üst düzey yöneticilik yani CEO konumuna ulaşmaktır.
Kurumsal merdiveni tırmanmayı başarmış ya da kendi şirketini kurabilmiş herkes bu unvanı alabilirken, CEO’luk vasfını layıkıyla hayata geçirebilmeniz için üstün özelliklere sahip bir lider olmanız şarttır. Çünkü gıpta ile bakılan bu pozisyon sanılanın aksine “borunuzu öttürmekten” çok daha fazlasıdır – CEO olabilmek aynı zamanda başkalarının saygısını kazanmak ve tüm çalışanlara şirketin iyiliği için elinden gelenin en iyisini yapmaları adına ilham vermek anlamına gelir.
CEO olmak aynı zamanda zor işlerin üstesinden gelebilme becerisi ve özveri de gerektirir. Bu nedenle herkesin kaldırabileceği bir görev değildir. Bununla birlikte bizler bu sihirli unvanı bir aldık mı bizden önceki üst düzey yöneticilerin hayran olduğumuz pek çok özelliği olduğunu unutuveririz.
Peki, ya sizler?
Günün birinde iyi bir CEO olabilmenizi sağlayacak hangi niteliklere sahipsiniz?
Etkili bir liderliğin şirketin ve şirkete bağlı ekiplerin başarısında kritik rol oynadığı herkesin bildiği bir gerçektir.
Peki, bir lideri “etkili” kılan asıl şey nedir?
Yazımızda bir CEO’nun gerçek anlamda mükemmel bir lider olabilmek için hangi özelliklere sahip olması gerektiğinden ve-kariyer hedefi CEO konumuna ulaşmak olanlar için- bu özelliklerin nasıl geliştirileceğinden bahsedeceğiz.
1-Geçmiş deneyimlerinden ders çıkarabilme
Bir CEO, geçmiş deneyimlerinden bir şeyler öğrenme ve geleceğe yönelik dersler çıkarma yeteneğine sahip olmalıdır. CEO’lar da insandır. Onlar da hata yapabilirler, ancak bir CEO’nun görevi aynı hatanın yeniden yapılmasını önlemek olmalıdır. Örneğin, eğer bir CEO sürpriz durumlarla baş edebileceği etkili bir kriz yönetim sistemine sahip değilse gelecekte bu tarz bir durum ile karşılaşıldığında neye ihtiyaç duyacaklarını şimdiden öğrenmeye çalışmalı ve yanlışın tam olarak hangi noktada başladığını tespit edip bunu temel alan bir plan oluşturabilmelidir.
Mutlaka okuyun: Hatalarınızdan Çıkarabileceğiniz Dersler
2- Güçlü iletişim becerileri
Her lider gibi CEO’larda güçlü iletişim becerilerine ihtiyaç duyarlar. İletişim her türlü kapıyı açacak son derece etkili bir anahtardır ve şirketin sağlıklı işleyişinden sorumlu kişi olarak CEO gerektiğinde çalışanlarının modunu yükseltmek için nasıl etkili bir iletişim kurabileceğini de öğrenmelidir. CEO’lar ekiplerini motive etmekten projeleri zamanında tamamlamaya kadar hemen her konuya ilişkin ihtiyaçlarını uygun bir biçimde dillendirebilmeli, neyi kimden alacaklarını veya işleyişin nasıl olacağını açıkça ifade etmekten asla çekinmemelidirler. Araştırmalara göre, “Üst düzey yöneticiler iletişimlerinde her daim şeffaf ve dengeli olmayı tercih ederler. İş potansiyelleri ve işin zorluklarına ilişkin görüşlerini etkili bir şekilde aktarabilirler. Hatta bu beklentilerini, kısa ve öz ifadelerle, lafı dolandırmadan, anlaşılır ve kolay sindirilebilir bir dil ile ifade ederler. Bağlantı içinde oldukları insanlara yeterli miktarda zaman ayırmayı asla ihmal etmezler.
Mutlaka okuyun: İş Hayatında Size Başarı Getirecek İletişim Becerileri
3.-Bağlantı ağı kurmak
Bir CEO, başarılı olmak için müşterileri ve iş arkadaşları ile sağlam ilişkiler kurma yeteneğine sahip olmalıdır. Bu tarz bağlantılar hem kendisi hem de şirketine yönelik sadakat duygusunu geliştirir ve güçlü bir imaj algısı yaratır. Olumlu ilişkiler aynı zamanda harika birer ağızdan ağıza pazarlama aracı da olurlar. Üstelik işiniz yalnızca bu tür bir pazarlama üzerinden devam etmese dahi bu durum işletmeniz için her daim bir artı olacaktır.
Mutlaka okuyun: İş Hayatında Nasıl Çevre Yapılır?
4-Gerçekçi bir iyimserlik anlayışına sahip olmak
Bir CEO’nun kendinden emin olması önemlidir, ancak yetenekleri ve çalışanlarına sundukları imkan/fırsatlar konusunda asla kibirli olmamalıdırlar. Bir yandan cesaret gerektiren zorlu hedeflere ulaşmak için çabalarken diğer yandan da zorluklara ya da kapasitelerine yönelik farkındalıklarını sürdürmeli ve gerektiğinde onlarla yüzleşmeyi bilmelidirler.
5- Anlayış ve empati kabiliyeti
Bir CEO, işiyle alakalı konuları olduğu kadar iş dışı mevzuları da iyi anlamlandırabilmelidir. Çalışanlar, iş dışında da hayatları olan kişilerdir ve CEO görevindeki kişi acil durumlarda anlayışlı olmak ve çalışanlarını idare etmek zorundadır. Bir çalışan çalıştığı esnada iş dışındaki şeylere odaklandığında hata yapma riski çok daha fazla olacaktır. Üst düzey yöneticiler bazı şeylerin kontrolümüz dışında da gerçekleşebileceği gerçeğinin farkında olmalıdırlar- örneğin satış esnasında bir müşterinin fikrini aniden fikrini değiştirmesi gibi. CEO’lar bu tarz durumu anlamalı, kabul etmeli ve işlerini bu gerçeklere göre ele almalıdır.
Mutlaka okuyun: Empati Nedir? Nasıl Kurulur?
6-Dinleme becerileri
“Üst düzey yöneticiler, dinleme konusundaki tutarlılıkları ve aktif olarak başkalarının fikir ya da görüşlerine başvurmaları vb. özellikleri ile ayırt edilirler. Örgütsel sorunları çözme planlarına başka görüşlerden elde ettikleri faydalı bilgileri de eklerler.” İyi bir CEO dikkatle dinleyebilme yeteneğine sahip olmalıdır. Bir CEO’nun sahip olduğu her fikir kusursuz olacak diye bir şey yoktur ya da çizdiği rota her daim doğru yönü işaret etmez. CEO’lar, güvenilir kişilerin fikirlerini dinleyip bilgi arayışına girdiklerinde ekiplerinin de şirketlerinin de başarılı olma olasılığı çok daha yüksek olacaktır.
Mutlaka okuyun: İyi Bir Dinleyici Nasıl Olunur?
7- Hesaplanmış riskleri almada isteklilik
Mükemmel ve çoğu zaman öngörülemeyen fırsatlar genellikle belirli miktarda risk içerirler. Hesaplanmış bu riskleri almanız kendinize ne denli çok güvendiğinizi gösterir ve iş dünyasının başarılı bir lideri olarak büyümenize yardımcı olur. Çoğu zaman, riskli kararlar sizi yeni ve çok daha önemli bir noktaya ulaştırabilir. Unutmayın, başarı asla gümüş tepside sunulmaz. Risklere kucak açmanız başarısızlık korkusunun üstesinden gelmenize de yardımcı olur.
Mutlaka okuyun: Hesaplanmış Riskler Alarak İş Hayatında Başarıyı Yakalayın
8- İnsanları iyi okuyabilmek ve onlara uygun bir yönetim stili benimsemek
Bir CEO’nun sahip olabileceği en elzem özelliklerden biri de insanları okuma ve yönetim stilini buna göre uyarlama yeteneğidir. Herkes aynı öğrenme tarzına sahip değildir ve hem şirketinizin hem de çalışanlarınızın başarılı olmasını istiyorsanız, çalışanlarınızın gereksinimlerine uyum sağlayabilmeniz önemlidir.
9-Çalışanlarına rehberlik etme
Şirketin başındaki sorumlu kişi olarak sağlıklı ve işbirliğine dayalı bir çalışma ortamı yaratmaya uğraşmanız gerekir. Sadece şirketinizin geleceğini değil aynı zamanda iş ortamınızın geleceği de sizin ellerinizdedir. Çalışanlarınıza başarılı olmaları için gereken araç gereci sağlamak ve onlara her konuda rehberlik etmek üst düzey yöneticilerin işidir. Personelinizi başarılı olmaları için onlara ilham verecek şekilde eğitebilmelisiniz.
Mutlaka okuyun: Çalışanlarınızı Neden ve Nasıl Eğitmelisiniz?
10-Kalıpların dışında bir düşünce yapısına sahip olmak
Pazarların her daim değişim içinde olduğu gerçeği herkesin malumudur. Bu nedenle kalıpların dışına çıkarak düşünmeniz önemlidir, çünkü bazen işe ilişkin hedeflere ulaşmanın çok daha etkili yolları vardır. Bazı durumlarda daha önce denenmiş ya da işlerliği kanıtlanmış gerçek yöntemler dahi işe yaramaz. Üst düzey bir yönetici kalıpların dışına çıkabildiğinde hem kendisini hem de şirketini müşteriler ve müşteri adaylarının gözünde yükseltecektir.
11-Tutku
En başarılı CEO’lar yaptıkları işe tutkuyla bağlı olanlar arasından çıkar. Bu tutku, görevinize, vizyonunuza ve hedeflerinize karşı hissettiğiniz güçlü bağdan kaynaklanır. Bu tutku ve bağ olmadan şirketinizi veya işlerin nasıl ve neden bu şekilde yürütüldüğünü anlamanız mümkün olmayabilir. İşinize ilişkin böylesi bir tutkuya sahip değilseniz, ta en başında bu işe neden başladığınızı düşünün ve hikayenizi yeniden hatırlayın.
Mutlaka okuyun: Tutkunuzu Nasıl Bulursunuz?
12- Vizyon
CEO’luk vizyon sahibi olmayı gerektirir. Steve Jobs veya Elon Musk’ı düşünün. Onların dahi sahip oldukları bu güçlü vizyonu ikna edici bir biçimde aktarabilmeleri gerekmiştir, çünkü ancak bu sayede başkalarını başarılarına katkıda bulunmaya teşvik edebilmiş, onları motive etmiş ya da yönlendirebilmişlerdir. Sizler de vizyon sahibi olmak veya var olan vizyonunuzu daha da geliştirmek için etrafınızı bunu başarabilmiş insanlarla kuşatmalısınız.
Mutlaka okuyun: Misyon ve Vizyon Nedir? Örnekleri Nelerdir?
13-Yiğitlik ve Cesaret
Etkili bir CEO, şirket stratejilerine hakim olmalı ve şirketinin vizyonunu yalnızca kelimeleriyle değil eylemleriyle de yansıtmalıdır. Zeki ve çevik olmalı, cevvalliği asla elden bırakmamalıdır. Bu nitelikleri nasıl geliştireceğim derseniz, liderlik uygulamaları, yönetici koçluğu ya da çalışanlar, yönetim kurulu üyeleri veya hissedarlardan gelen geri bildirimlerden yararlanabilirsiniz.
Mutlaka okuyun: Girişimciliğin Olmazsa Olmazı: Cesaret
14- Kararlılık
CEO’lara ilişkin bir diğer özellik de kararlı olmalarıdır. Kararlarını dış dünyadan bağımsız bir biçimde vermeyi asla tercih etmez veya kendi yöntemlerinin en iyisi olduğunu savunmazlar. Aksine, karşılıklı konuşur, bilgi toplar ve farklı pek çok bakış açısını dinlemeyi tercih ederler. Şirket kararlarını ancak ve ancak bu süreci tamamladıklarında alırlar.
Mutlaka okuyun: Girişimcilik Hayatında Kararlılığın Gücü
15-Öz güven
Kariyer basamaklarını tırmandıkça kararlarınızın olumlu ya da olumsuz etkilerini de artırmış olursunuz. Bu nedenle CEO’ların etraflarını işinin ehli insanlarla kuşatma becerisine sahip olmaları gerekir – kendi çapında lider olmayı başarmış insanlar – bu sayede en makul kararı verebilmek adına yeteri miktarda bilgi toplayabilmelerini sağlayacak öz güvene de sahip olacaklardır.
Mutlaka okuyun: Öz güveninizi Artırmanın Yolları
16-Yüksek başarı potansiyeline sahip olmak
Bir şirketin liderlik hattının diğer üst kademe çalışanları gibi potansiyel bir CEO da yalnızca üstün başarıları ile değil, zorlu liderlik pozisyonlarındaki yönetim becerileri ile de karakterize edilir. Yüksek performans gösteremeyen veya yüksek başarı potansiyele sahip olmayan bir lider rakiplerinin arasından sıyrılmak adına hedefinden, zihniyetinden veya davranış biçiminden anında vazgeçebilir-ki bu asla tercih edilir bir durum değildir.
17- Güçlü bir karaktere ve yüreğe sahip olmak
İyi bir CEO davasından asla vazgeçmemeli ve düşündüklerini çekinmeden dillendirebilmelidir. Başka bir deyişle pek tutulmayacak fikirleri dahi söyleme konusunda istekli hatta kararlı bir tavır sergilemelidir. Bu da güçlü bir karaktere sahip olması gerektiği anlamına gelir. Ancak böylesi bir tavır yürekli olmayı da gerektirir: Çatışma halindeyken dahi bağlantıda kalma yeteneğine sahip olmalısınız.
Anlayacağınız, her iki konuda da ustalaşmanız şarttır.
18-Şirket Kültürünü Önemseme
Vizyon, azim, tutku ve cesaret bir CEO’yu mükemmel kılan kritik unsurlardır. Bununla birlikte, genellikle gözden kaçırılan bir diğer özellik de kültürle, örneğin şirketinizde çalışan insanlarla bağlantı kurmanın önemidir. Çoğu CEO, işini hayata geçiren insanlardan yani çalışanlarından bir hayli uzaktır. Halbuki en başarılı CEO’lar her fırsatta karşılıklı güveni geliştirmek adına şirket çalışanları ile -yani şirket kültürünün temel taşları ile- kişisel olarak bağlantı kurmanın önemine işaret etmektedir.
Mutlaka okuyun: Başarılı Bir Şirket Kültürü Oluşturmak
19-Egolarından arınmış olmak
Başarılı CEO’lar “herkes kazanmalı” zihniyetine sahiptir, dolayısıyla da herkesi elinden gelenin en iyisini yapacak şekilde geliştirmeye yönelik bir liderlik anlayışına sahip olurlar. Asla yalnızca kendilerini düşünen, egolarından başka savundukları bir şey olmayan kimseler olamazlar. Bunun için geniş bir vizyona ve stratejik hareket etme yeteneğine sahip olmaları şarttır, zaten en iyi yaptıkları şey etraflarındaki herkes için en iyisini yapmaya uğraşmaktır.
Mutlaka okuyun: İyi Liderliğin Düşmanı: Ego
20-Merak
Günümüzün en iyi CEO’ları herhangi bir konu ya da duruma ilişkin merak duygularına ket vurmayan veya makro ve mikro durumlar ile başarı olasılıklarını değerlendirmek adına ustaca sorular sorabilenlerdir. Onlar tüm cevaplara sahipmiş gibi davranmazlar, çünkü bir sorunun çözümüne yönelik sayısız seçeneklerinin olabileceğini bilirler – merak kaynaklı sorgulamanın başarı için kritik olmasının nedeni de budur.
Mutlaka okuyun: Girişimcilikte Merak Duygusu Neden Çok Önemlidir?
21- Zorlukları öngörme ve zorluklarla baş etme yeteneği
Bir şirketin üst düzey lideri bugünün zorluklarına hazırlıklı olabildiği ve ilerleyen zamanlarda ortaya çıkabilecek bilinmeyen zorlukları ya da olasılıkları önceden tahmin edebilme cesaretini gösterebildiği için diğerlerinden farklıdır. Onlar, tabiatlarına aykırı durumlarla dahi baş edebilecek duygusal güce sahiptirler –risk almaktan bahsedip durmak yerine eyleme geçmeyi tercih ederler.
22- Duygusal zeka (EI)
CEO’lar, şirket kültürünün çekirdeğini oluştururlar. Güçlü yönleri, değerleri ve kişisel mücadelelerinin her biri bir bütün olarak şirketlerine de yansır. Duygusal zekaya sahip liderler, duygusal zekaya sahip şirketler için elzemdir. Bu nedenle liderlik gelişim sürecinde CEO’lar da danışmanlık hizmetlerine ihtiyaç duyarlar. Danışmanları yardımıyla kendi içlerinde yaratacakları bu duygusal zeka liderlik kültürlerine de yansıyacaktır.
Mutlaka okuyun: Duygusal Zekanızı Geliştirmek İçin 49 Yöntem
23-İnce ayar sezgi
Başarılı CEO’lar sezgilerini takip eder ve inandıkları şeye bağlı kalırlar. Şirketi idare etmek büyük oranda onların sorumluluğundadır, bu nedenle iç seslerine kulak vermeleri, şirketlerinin geleceği için neyin en iyi neyin kötü olacağını bilme konusunda hislerine güvenmeleri ya da gerektiğinde çalışma arkadaşlarından yardım istemeleri esastır.
24-İlişki geliştirme becerileri
Derin, güvenilir ilişkiler kurma yeteneği başarılı bir CEO’nun en belirgin özelliklerindendir. Bu anlamda “ya hep ya hiç” anlayışını benimserler.
Sizler de kendi duygusal ve sosyal zekanıza ciddi yatırımlar yaparak yeni ilişkiler geliştirmeye odaklanmalısınız. Başkalarının size ilişkin tecrübeleri ile alakalı geri bildirim talebinde bulunun, böylelikle eksiklikleriniz hakkında bilgi edinebilir veya insanlara en faydalı olacağınız kritik anlarda dahi hazır bulunabilirsiniz.
25-Engellere kucak açma zihniyeti
Gerçek bir CEO engebelerin de hedefe giden yolun bir parçası olduğunu bilir. CEO’luk vasfını içinde taşımayanlar ise engellerin birer sorun olarak algılar ve işlerin tamamlanamamasının veya her şeyin daha da zorlaşmasının altında yatan temel nedenin kendileri olduğuna inanırlar. CEO’lar ise engelleri yeni beceriler edinme, durumları değiştirme ve yeni fikirler üzerine düşünme zamanı yakalama fırsatı sunan birer nimet, daha somut bir ifade ile başarıya giden yoldaki basamak taşları olarak görürler.
Elbette ki iyi bir CEO’nun sahip olması gereken niteliklere katkıda bulunan deneyim vb. başka faktörler de mevcuttur, ancak yazımızda yer verdiğimiz bu temel özelliklere sahip olmanız dahi sizi rakiplerinizin bir adım önüne çıkarmaya yetecektir. Bu niteliklerin herhangi birine sahip değilseniz, kişisel gelişim becerilerinizi geliştirme konusu üzerine kafa yormanız, diğer üst düzey yöneticilerden bir şeyler öğrenmeniz veya bir iş danışmanına yatırım yapmanız kişisel veya profesyonel anlamda ilerleme kaydetmenizi sağlayacak harika yöntemlerdir.