Girişimcilere ilham vermesi için gelmiş geçmiş en başarılı girişimcilik örneklerini seçtik. Dikkat! Bu yazı aşırı dozda ilham içerir!
Türk Girişimcilik Örnekleri ve Hikayeleri
1- Amerikan yoğurt sektörünü ele geçiren girişimci: Hamdi Ulukaya
Doğum: 26 Ekim 1972
Doğum yeri: Erzincan, Türkiye
Sektör: Gıda
Etki: Yoğurdu dünyaya tanıttı
Bugünün parasıyla serveti: 2 milyar dolar
1972 yılında Erzincan’da besici ve sütçü bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Hamdi Ulukaya, 1994 yılında dil öğrenimi için gittiği ABD’de ailesinin yaptığı peynirlerden bulamamaktan şikayetçi oldu. Çocukluk yıllarında ailesiyle birlikte peynir yapımında çalışan Ulukaya, 2005 yılında AND’nin kuzeyinde eski bir yoğurt fabrikasını satın alarak Anadolu usulü yoğurt üretmeye başladı.
18 ay boyunca yoğurdun kıvamını tutturmak için uğraş veren Ulukaya, ailesinin çoban kökenli olması nedeniyle kurduğu şirkete Chobani adını verdi.
Başlangıçta sadece küçük marketlere çeşitli meyve yoğurtları satan Ulukaya’nın ürünleri zamanla büyük market zincirleri tarafından da fark edildi. 2012 yılında ABD’nin Idaho eyaletinde dünyanın en büyük yoğurt fabrikasını açan Hamdi Ulukaya, “Hamdi Ulukaya Girişimi” adı altında genç girişimcilerin yetişmesine katkı sağlıyor.
Mutlaka okuyun: Yoğurtçular Kralı Hamdi Ulukaya Kimdir?
2- Nasaya Uzay Aracı Üreten Türk Kadın Girişimci
Türkiye’den kalkıp Amerika’ya İngilizce öğrenmek için giden Eren Özmen, kısa sayılacak bir sürede Amerika’nın en zengin kadınlarından biri olmayı başardı. Sahip olduğu şirket Sierra, Nasa’ya uzay aracı üretimi yapmakta. Eren Özmen’in ilham dolu hikayesi tüm genç girişimcilere büyük bir örnek teşkil ediyor.
Mutlaka okuyun: Eren Özmen Kimdir?
3- Dünyanın en büyük online eğitim sitesi Udemy’i kuran Türk girişimci: Eren Bali
Doğum: 12 Nisan 1984
Doğum yeri: Malatya, Türkiye
Sektör: Online eğitim
Etki: Online eğitim dünyasında yenilikler
Bugünün parasıyla serveti: ( Şirketin değeri 3.25 milyar dolar.)
Anne ve babası öğretmen olan Eren Bali Malatya’da doğdu. Küçük bir köy okulunda okuduktan sonra Malatya Fen Lisesi’ni kazandı. Lisede girmiş olduğu Uluslararası Matematik Olimpiyatlarında derece yaptI, MİT ve Harvard gibi dünyaca ünlü üniversitelerden teklif aldı. Ancak o ODTÜ Bilgisayar Mühendisliğini seçti.
Mezuniyet sonrası yakın arkadaşı Oktay Çağlar ile birlikte Silikon Vadisi’ne giden Eren Bali, online eğitim platformu kurmak için çeşitli yatırımcılarla görüştü. O dönem epey ekonomik zorluk yaşayan Bali, 6 ay boyunca 57 yatırımcıdan “hayır cevabı aldı.”
Ancak Dave McClure adlı melek yatırımcı Udemy fikrine 1 milyon dolar yatırdı ve Bali’nin girişimi hayata geçti. Pandemi döneminde insanların evde kalması ise Udemy’e olan ilginin ve talebin artmasında büyük bir faktör oynadı.
Mutlaka okuyun: Eren Bali Kimdir?
4- Trendyol’un Kurucusu Demet Mutlu
Türkiye’de birçok sektörde taşları yerinden oynatan Trendyol’un kuruluş ve bugünlere uzanan hikayesi çoğu girişimci için örnek teşkil ediyor. Özellikle de kadın girişimcilere. Bu sebeple kurucusu olan Demet Mutlu’nun yaşam öyküsünü her girişimci en az bir kez olsun okumalı.
Mutlaka okuyun: Trendyol’un Kurucusu Demet Mutlu Kimdir?
5- Yemek Sepeti’nin Kurucusu Nevzat Aydın
“8 Mart 1976 tarihinde İstanbul’da dünyaya gelen Nevzat Aydın, sıradan bir Türk girişimcisi ve melek yatırımcı değil – o, Yemeksepeti.com’un arkasındaki deha! Öğrenciyken eğitim için Amerika’ya gittiğinde oradaki yemek sipariş firmasından çok etkilendi ve Türkiye’ye döndüğünde benzerini ülkemizde hayata geçirdi ve başarı hikayesi böylece başlamış oldu.
Yıl 2015’i gösterdiğinde Yemeksepeti, Türkiye’nin internet sahnesindeki en havalı olaylardan biri olan 589 milyon dolarlık dev bir anlaşma ile Delivery Hero’ ile güçlerini birleştirdi’ya satıldı. Bu o zamana kadar Türkiye’de gerçekleşen en büyük satın alma olarak tarihe geçti. Başarılı Türk girişimci bir süre CEO koltuğunda harikalar yarattıktan sonra, 1 Kasım 2021’de biraz daha sakin bir hayata geçmeye karar verdi ve şirketten ayrıldı.
Nevzat Aydın aynı zamanda 2010-2012 yılları arasında Dragon’s Den programında jüri üyesi olarak yeteneklerini sergiledi. Ve 2017 Amerikan Türk Cemiyeti Galası’nda Tanıma Ödülü’nü kapma şerefine erişti. Bir de Global Girişimcilik Ağı (GEN) Türkiye’nin büyük patronu olup 178 ülkeye iyi enerji saçmaktadır.
6- Armut’un Kurucusu Başak Taşpınar
Boğaziçi Üniversitesi’nden başarıyla mezun olan Başak Taşpınar, eğitim serüvenini daha da ilerletmek adına ABD’ye uçtu. Coca-Cola, Morgan Stanley gibi tanınmış şirketlerde çalışma şansı yakaladı. Sonraki süreçte ise bebeği dünyaya geldi ve Türkiye’ye kesin dönüş yapma kararı aldı. Ülkeye döndükten sonra edindiği tecrübeleri kullanarak Armut.com’u hayata geçiren Taşpınar, Türkiye’ye yerleşirken yaşadığı sıkıntılardan ilham alarak siteyi daha da geliştirdi. Herkesin bütçesine uygun hizmetlere birkaç tıkla ulaşabilmesini sağlayarak büyük bir başarı hikayesine imza attı.
7- Peak Games Kurucusu Sidar Şahin
İnsanlar oyun endüstrisini ve genel olarak teknoloji sektörünü düşündüklerinde, Türkiye maalesef ilk akla gelen yerlerden biri değildir. Peak’in böyle bir ortamda bu kadar başarılı olmuş olması olağandışı olarak değerlendirilebilir. Bu konuda Peak Games, dünyanın herhangi bir yerinde girişimci, teknoloji tabanlı bir ekosistemin oluşturulabileceğine çok güzel bir örnek teşkil ediyor. Küresel etki yaratan her başarı hikayesinin, yıllar süren çalışma, deneyim ve azimle ortaya çıktığı bir gerçek. Türkiye şu anda teknoloji endüstrisiyle tanınıyor olsa da, Peak’in kurucuları, farklı alanlardan gelen motive ekip üyeleriyle dünyanın en büyük oyun şirketlerinden birini yaratabileceklerine inanıyorlardı.
2010 yılında kurulan Peak Games, İstanbul merkezli öncü bir mobil oyun şirketidir. Toon Blast ve Toy Blast gibi çok başarılı oyunlar geliştirmiştir ve bu oyunlar son birkaç yılda ABD iPhone gelir sıralamasında ilk 10 ve ilk 20 içinde yer almıştır. 2020 yılında sosyal oyun geliştirme şirketi Zynga, Peak Games’i 1.8 milyar dolar karşılığında satın aldığını açıklamıştır. Böylece Türkiye’de o tarihe kadarki en büyük satın alma olarak tarihe geçmiştir.
Peki bu başarıyı nasıl yakaladılar? Operasyonlarının üçüncü yılında şirket, sadece iki türde oyun yaratmaya karar verdi: Bulmaca oyunları ve masa oyunları. Bu süre zarfında geliştirdikleri birçok karlı oyunu kapatmak zorunda kaldılar. Ancak ekibin sınırlı bir alanda odaklanması, Peak’in ürünlerini mükemmelleştirmesine ve kullanıcı deneyimini ve mutluluğunu maksimize etmesine olanak tanıdı.
8- Getir’in Kurucusu Nazmi Salur
Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü’nden 1986 yılında mezun olan Nazım Salur, iş dünyasına mobilya üretimi ve endüstriyel ürün satışı konularında çeşitli maceralarla adım attı. 2013’te BiTaksi ile teknoloji sahnesine giriş yapan Salur, taksicilere kredi kartı ödeme seçeneğini getirerek Türkiye’nin taksi dünyasında bir çığır açtı. Ardından insanların ayağında bir tıkla taksi götürüyoruz, öyleyse bu iş modelini neden marketler için de kullanmayalım diye düşündü ve başlattığı ikinci teknoloji hareketi olan Getir, Temmuz 2015’te kullanıma sunuldu. Getir, uygulama üzerinden sunduğu ürünleri kullanıcılara adeta ışık hızında ulaştırarak dünya genelinde bir rekora imza attı, teslimat sürelerini ortalama 10 dakikaya kadar düşürdü.
Getir, 2022’de 11,8 milyar dolarlık değerlemeye kavuştu ve Türkiye’nin parlayan Unicorn’ları arasında kendine sağlam bir yer edindi.
Dünyadan Girişimcilik Örnekleri ve Hikayeleri
1- Su Akmayan Evden WhatsApp’in Kuruluşuna
Doğum: 24 Şubat 1976
Doğum yeri: Kiev, Ukrayna
Sektör: Yazılım
Etki: Whatsapp’ın kurucusu
Bugünün parasıyla serveti: 12 milyar dolar
Suyu akmayan, elektriği olmayan bir evde dünyaya gelen Jan Koum zor bir çocukluk geçirdi. 1992 yılında annesiyle ABD’ye göçen Jan Koum çeşitli işler yaparak ailesinin geçimine katkı sağladı.
Daha sonra teknolojiye olan merakı nedeniyle bilgisayar programcılığını kendi kendine öğrendi. Bir dönem hacker gruplarıyla takılarak bilgisayar becerilerini ilerletmeye çalıştı. 1997 yılında bir şirkette çalışırken Brian Acton ile tanıştı.
Yahoo’da 9 yıl altyapı mühendisi olarak çalışan Koum bu dönemde Acton ile birlikte kendi girişimleri üzerinden çalıştı. 2009 yılında AppStore’da mesajlaşma uygulamalarına yönelik bir açığın olduğunu fark ederek mesajlaşma uygulaması Whatsapp’ı geliştiren ikili, başta bekledikleri ilgiyi göremediler zira kimse Whatsapp’ı indirmiyordu. Ancak Apple telefonlara gelen bildirim özelliği (push notification) ile Whatsapp’ın potansiyeli keşfedildi.
2014 yılında Facebook kurucusu Mark Zuckerberg, Koum ve Acton’a 19 milyar ödeyerek Whatsapp’ı satın aldı.
Mutlaka okuyun: Jan Koum Kimdir?
2- Öncesinde traktör üreticisi olan girişimci Feruccio Lamborghini
Ferrucio Lamborghini’nin sıfırdan başlayıp zenginliğe uzanan hikayesi en ilham verici girişimcilik örneklerinden biri. Öncesinde bir traktör üreticisi olan girişimci, Ferrari arabasında yaşadığı vites sorununu şirketin sahibine bildirmesine rağmen yine de çözüm bulamayınca ipleri eline alıp bugünün en bilindik spor araba markası Lamborghini’yi kuruyor.
Mutlaka okuyun: Ferruccio Lamborghini’nin Başarı Hikayesi
3- 70 yaşında başarıyı yakalayan KFC’nin kurucusu Harland Sanders
Girişimcilik örneklerini listelediğimiz bu yazımızda adı girişimcilikle özdeşleşen KFC’nin kurucusu Harland Sanders’tan bahsetmesek olmazdı.
Harland Sanders’ın hayatı bize başarı için asla geç olmadığını ve 70’li yaşlarımızda olsak bile dünyayı sallayacak girişimlere imza atabileceğimizin en güzel kanıtı.
Mutlaka okuyun: KFC’nin Kurucusu Harland Sanders Kimdir?
4- Dünyanın 2. En Zengini: Jeff Bezos
Doğum: 12 Ocak 1964
Doğum yeri: Nex Mexico, ABD
Sektör: E-ticaret
Etki: Ticareti dijital alana taşımada devrim niteliğinde yenilikler.
Bugünün parasıyla serveti: 196 milyar dolar
Dünyanın 2021 itibariyle en zengin insanı olan Jeff Bezos, Amazon’un kurucusu ve CEO’su…
Bezos doğduğunda annesi daha ergendi… Jeff’i ve annesini bırakıp kaçan babasının ardından annesi Miguel Bezos ile evlendi. Yani Jeff Bezos, soyismini üvey babasından alıyor.
Teksas’ta yaşamaya başlayan Jeff Bezos çocuk yaşta bilimsel projelere ilgi duyuyordu. Kardeşlerini odasından çıkarmak için ufak alarmlar bile kurabiliyordu. Oturdukları evin garajında kendince projeler yapıyor ve bir anlamda burayı laboratuvar olarak kullanıyordu.
Eğer yaptığınız deney sayısını iki katına çıkarırsanız başarı oranınıza de ikiye katlanır.
Prince Üniversitesi’ne giden Bezos daha sonra finans sektöründe çalışmaya başladı. Wall Street’te çok iyi bir işi vardı ancak o e-ticarette gelecek görüyordu.
Sonrasını zaten hepimiz biliyoruz…
Bezos’un servetinin 2026 yılında 1 trilyon doları bulacağı öngörülüyor…
Mutlaka okuyun: Jeff Bezos Kimdir?
5- Birçok sektörde çığır açarak dünyanın en zengini olan girişimci: Elon Musk
Doğum: 28 Haziran 1971
Doğum yeri: Pretoria, Güney Afrika
Sektör: Uzaycılık, otomotiv
Etki: Online ödeme, uzaycılık, elektrikli araçlar dahil olmak üzere çılgın girişimler
Bugünün parasıyla serveti: 268 milyar dolar
2022’de Jeff Bezos’u geçerek dünyanın en zengin insanı olan Güney Afrika doğumlu girişimci Elon Musk; Space X, Tesla, Solar City gibi çılgın projelerin başındaki isim.
12 yaşından beri girişimleriyle tam bir girişimcilk örneği sergileyen Musk, 1995 yılında kardeşiyle birlikte kurduğu Zip2’yi 4 yıl sonra 350 milyon dolara satmayı başarmış bir kişi. X.com ve confinity.com’un da kurucusu olan Musk, bu girişimleriyle Paypal’ın kurulmasına öncülük etti. Dünyanın ilk elektrikli aracı olan Tesla Roadster ile otomotiv sektörüne adım atan ve sektörde taşları yerinden oynatan Musk, uzaycılık alanındaki şirketi Space X ile de Mars’a insan götürmeyi amaçlıyor.
Mutlaka okuyun: Çılgın Girişimci Elon Musk Kimdir?
6- İkea’nın Kurucusu İngvard Kamprad
Doğum: 30 March 1926
Ölüm: 27 Ocak 2018
Doğum yeri: Almhuit, İsveç
Sektör: Mobilya
Etki: Perakende mobilya satışında inovasyonlar
Bugünün parasıyla serveti: 58 milyar dolar
6 yaşında kibrit, kalem, yılbaşı süsü satacak kadar pazarlama ve ticarete yatkın olan Ingvar Kamprad, 17 yaşındayken babasından küçük bir miktar para aldı. Disleksi sahibi olmasına rağmen okulda başarılı olması nedeniyle babası onu ödüllendirdi yani. Ingvar Kamprad ise bu parayla IKEA adında ufak tefek eşyaların satıldığı bir mağaza açtı!
Yerel üreticilerin mobilyalarını uygun fiyattan satan Kamprad, perakende sektöründe bir çığır açtı çünkü o mobilyaların demonte şekilde satılmasını savundu. Böylece herkes uygun fiyata şık ve kaliteli mobilya sahibi olabilecekti. Öyle de oldu ve insanlar IKEA deneyimini çok sevdi.
Bugün dünya genelinde 300’den fazla IKEA mağazası var. IKEA’nın 1950’lerden bugüne dek istikrarlı başarısında Ingvar Kamprad’ın liderliği ve girişimciliği büyük pay sahibi.
Mutlaka okuyun: Ikea’nın Kurucusu Ingvar Kamprad Kimdir?
7- GoPro’nun Yaratıcısı Nick Woodman
Kendisi de bir sörf tutkunu olan Nick Woodman Kodak fotoğraf kamerasını birçok kez sörf tahtasına bantlarla sabitliyordu. Yaşadığı deneyimlerden aldığı hazı ölümsüz kılmak için çok daha fazlasını yapmaya karar verdi ve sıfırdan yepyeni bir sektörün doğmasını sağladı: Aksiyon kameraları…
Mutlaka okuyun: GoPro’nun Yaratıcısının Girişimcilik Hikayesi
8- Öğrenciyken kiraladıkları bir odayla başlayan girişimcilik serüveni: Airbnb
Doğum: 29 Ağustos 1981
Doğum yeri: New York, ABD
Sektör: Konaklama
Etki: Konaklama ve otelcilik sektörlerinde devrim niteliğinde inovasyonlar
Bugünün parasıyla serveti: 14 milyar dolar
Rhode Island School of Design’da endüstriyel tasarım okuyan Brian Chesky, 2007 yılında bir konferans nedeniyle şehirdeki otellerin tamamen rezerve edilmesi sonrası arkadaşı Joe Gebbia’yla beraber evlerinin bir odasını konferansa gelen kişilere kiraladı ve ufak bir ücret aldı.
Bunun iyi bir iş fikri olabileceğini öngören ikili Airbnb’yi kurdu. Bugün Airbnb insanlara otel dışında bir konaklama opsiyonunun da olabileceğini 191 ülkede faaliyet göstererek ispatlıyor. 2015 yılında Barack Obama tarafından küresel girişimcilik ödülüne layık görülen Bresky, konaklama sektörüne tıpkı Uber’in taksi sektörüne yaptığı gibi yepyeni bir soluk getirdi.
Mutlaka okuyun: Airbnb Nasıl Kuruldu?
9- Dünyanın en zenginlerinden Bill Gates’in girişimcilik yolculuğu
Doğum: 28 Ekim 1955
Doğum yeri: Seattle, ABD
Sektör: Bilgisayar teknolojileri
Etki: Kişisel bilgisayarların yaygınlaşması
Bugünün parasıyla serveti: 133 milyar dolar
Dünyanın Jeff Bezos’tan sonra en zengin ismi, dünyanın en bilindik girişimcilerinden biri Bill Gates. 13 yaşında arkadaşlarıyla birlikte lisede kullanmak üzere ilk kişisel bilgisayar olan DEC PDP-10’u geliştiren Gates, anlayacağınız üzere çocukluktan beri teknolojiyle ilgili bir kişi. Yazılım dilinin nasıl çalıştığını anlamaya çalışarak bilgisayarın nasıl çalıştığını öğrenen Bill Gates ve arkadaşları geliştirdikleri bu bilgisayar nedeniyle ceza bile almış! Zira bu bilgisayar aracılığı ile teneffüs süresini uzattıkları anlaşıldığı için bilgisayarın kullanımı yasaklanmış!
ABD’nin üniversitesi sınavı olan SAT’ta 1600 puan alarak rekor kıran Gates, Harvard Üniversitesi’ne girdi ve burada Steve Ballmer ile tanıştı. İkili üniversite yıllarında bilgisayarlarla o kadar haşır neşirdi ki Gates bu süreçte Harvard’ı bırakıp kendi bilgisayar işini kurmaya karar verdi. Bunda Intel’in yeni CPU’su 8800’in piyasaya sürülmesi ve Gates’in bu çiple neler yapılabileceğini hayal ederek heyecanlanması da pay sahibi tabii…
Bill Gates, Harvard’dan atılmış değil. Bu şehir efsanesini de düzeltelim. O kendi isteğiyle okulu bırakıp girişimcilere özgü önsezisiyle kendini sevdiği işe adamış bir adam. Bu süreçte Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’ndeki bilgisayar mühendisleriyle irtibata geçen Gates, onlara mikrobilgisayarların da tıpkı devasa bilgisayarlar gibi çalışabildiğini, hatta onlardan daha pratik kullanım alanlarına sahip olduğunu gösterdi ve 1975’te Microsoft’u kurdu.
Sonraki süreçte bilgisayar teknolojilerinde harika geliştirmeler yapan Gates’ten 1980 yılında IBM bilgisayarlara yönelik bir işletim sistemi geliştirmesi istendi ve Gates BASIC adlı yazılım dilini geliştirdi. Bu yazılım dili daha sonra MS DOS adını aldı. Böylece Microsoft’un işletim sistemi devi olma hikayesi de start aldı.
Bugün çoğumuz MS Windows’u standart işletim sistemi olarak biliyorsak bunun ardında Gates ve ekibinin vizyonu yatıyor.
Mutlaka okuyun: Bill Gates Hakkında Bilinmeyen 42 Gerçek
10- Honda’nın kurucusu Sochiro Honda
Küçük yaşta tamirci çırağı olarak iş hayatına atılan Sochiro Honda’nın girişimcilik serüveni, ister girişimci olsun ister olmasın hemen herkes için büyük dersler barındırıyor.
Mutlaka okuyun: Soichiro Honda Kimdir?
11- Ayakkabıları arabanın bagajında satarak başlayan Nike’ın kurucusu: Phil Knight
En iyi girişimcilik örneklerinden bahsedip üniversitelerde dahi ders olarak okutulan Nike’ın kuruluş ve büyüme hikayesini es geçmek olmazdı. Phil Knight’ın Nike’ı arabasının bagajında satmaya başladığı ayakkabılardan nasıl dünyanın en büyük spor ayakkabı markasına dönüştürdüğünü merak ediyorsanız alltaki yazımızı soluksuz okuyacağınıza emin olabilirsiniz.
Mutlaka okuyun: Phil Knight Kimdir?
12- Girişimcilerin ilahı: Steve Jobs
Doğum: 24 Şubat 1955
Ölüm: 5 Ekim 2011
Doğum yeri: California, ABD
Sektör: Bilgisayar teknolojileri
Etki: Bilgisayar ve medya cihazlarında devrim niteliğinde yenilikler.
Bugünün parasıyla serveti: 10 milyar dolar
Steve Jobs’ı ya da Apple’ı sevin ya da sevmeyin. Ancak mutlaka Steve Jobs’ın hayatını okumalısınız.
Biyolojik ailesi tarafından evlatlık verilen Steve Jobs, dünyanın en başarılı insanlarından biri olmayı başardı çünkü…
1972’de liseden mezun olan Jobs, hepimizin bildiği Atari firmasında teknisyen olarak işe girdi. Bu onun hayatında büyük bir dönüm noktası oldu.
1974’te Atari’de çalışırken tanıştığı Steve Wozniak ile bilgisayar toplayıp satma işine girişti. Steve Jobs sahip olduğu tek varlığı olan minibüsünü satmıştı. İkili, toplama bilgisayar satarak kazandıkları para ile 1 Nisan 1976’da Apple’ı kurdular.
Kurulduktan 4 yıl sonra halka arz edilen bir şirket haline gelen Apple Computer Company, 1983’te Pepsi’de üst düzey görevde olan John Scully’i bünyesine kattı. 1984 yılında ilk Apple Macintosh piyasaya sürüldü. Ancak 1985’te Jobs, yönetim kurulu ile yaşadığı sorunlar nedeniyle şirketten ayrılmak zorunda kaldı. Apple hisselerinin önemli bir kısmına sahip olsa da şirketten uzaklaştırıldı.
Jobs daha sonra NeXT adında bir şirket kurdu. Daha sonra Graphics Group adında bir şirket daha alan Jobs, bu şirketleri birleştirdi ve adını da Pixar koydu. Bugün animasyonlarına bayıldığımız Pixar, Jobs tarafından kurulmuştur.
1996 yılında Apple, Jobs’un NeXT adlı şirketini 430 milyon dolara satın aldı ve Apple’ın başına geçici olmak üzere tekrar Steve Jobs geçti. 2000 yılında ise Apple’ın gerçek CEO’su Jobs oldu.
Geçtiğimizi 33 yıldır aynanın karşısına geçip kendime şu soruyu sordum: ‘ Bugün hayatımın son günü olsaydı bu gün yaptıklarımı yine de yapar mıydım? ‘ Cevabım uzun süre hayır oldu. İşte o zaman bir şeyleri değiştirmem gerektiğini anladım.
2006 yılında Pixar’ı 7.5 milyar dolara Disney satan Jobs, 2007 yılında Apple adını Apple Inc. olarak değiştirdi. Ve insanlar onun ölümünü yine onun geliştirdiği telefonlardan öğrendi.
Mutlaka okuyun: Steve Jobs Hakkında 53 Şaşırtıcı Gerçek
13- Yurt Odasında Başlayıp En Genç Milyarder Olan Mark Zuckerberg
Doğum: 14 Mayıs 1984
Doğum yeri: New York, ABD
Sektör: Sosyal medya
Etki: Sosyal medyada devrim niteliğinde yenilikler.
Bugünün parasıyla serveti: 106 milyar dolar
Facebook kurucusu Mark Zuckerberg, şu an internet dünyasının en önemli insanı desek abartmış olmayız… Instagram ve Whatsapp’ı da bünyesinde barındıran Facebook’u kuran Mark Zuckerberg, dünyanın en zengin insanlarından biri…
204 yılında Harvard’da okurken yurt odasında Facebook’u geliştiren Mark’a bu süreçte Dustin Moskowitz ve Chris Hughes adlı arkadaşları eşlik etti.
Başlangıçta Facebook sadece üniversite öğrencilerine açıktı. Bu bağlamda o dönem popüler sosyal medya sitelerinden MySpace ve Bebo’nun üstünlüğü vardı.
Ancak o dönem Mark Zuckerberg ve arkadaşları üniversiteyi bırakıp tam zamanlı Facebook’a odaklandılar.
2004 yılında Facebook’un 1 milyondan fazla üyesi vardı.
2005 yılında Accel’den 12.7 milyon dolar yatırım alarak siteyi büyütmeye devam ettiler.
Bu dönemde pek çok büyük şirket Facebook’u satın almak istedi ancak Zuckerberg hiçbir teklifi kabul etmedi.
Mark Zuckerberg, bugün kurduğumuz iletişimi derinden etkileyen girişimlerin başındaki çok önemli bir isim… Ünlü girişimcinin WhatsApp ve İnstagram’ın da sahibi olduğunu belirtmekte fayda var.
Mutlaka okuyun: Mark Zuckerberg’in Başarı Hikayesi
14- Google’ın kurucu ortağı: Larry Page
Doğum: 26 Mart 1973
Doğum yeri: Michigan, ABD
Sektör: Bilişim ve internet
Etki: Arama motor dünyasını ve medyayı devrim niteliğinde yeniliklerle tanıştırdı
Bugünün parasıyla serveti: 88 milyar dolar
Page’in annesi de babası da Michigan Üniversitesi bilgisayar mühendisliği bölümünde akademisyendi. Stanford Üniversitesi’nde o da anne babası gibi bilgisayar mühendisliği okudu.
1995 yılında üniversitede Sergey Brin ile tanıştı ve 1996 yılında Google’u kurdular.
Başlangıçta Sun Microsystems’in kurucularından Andy Becholsheim’den 100.000 dolarlık maddi destek alan ikili, “web crawler” adında bir yazılım geliştirdi.
Bu yazılım başlangıçta Stanford Üniversitesi’nde otomatik olarak geziyor ve sayfalardaki bilgileri indeksliyordu. Daha sora web’deki tüm internet sayfalarını indeksleme ve sıralama işine girişen Page ve Brin bu dönemde PageRank adında bir algoritma geliştirdi.
1999 yılında Sequoia Capital’den 25 milyon dolarlık bir yatırım aldılar.
2001’de Google 100 milyon dolar, 2003 yılında ise 960 milyon dolar kazanç elde etti.
2021 itibariyle Google’un piyasada değeri 700 milyar doları aşmış vaziyette.
Mutlaka okuyun: Larry Page’in Muhteşem Hayat Hikayesi
15- Google’ın kurucu ortağı: Sergey Brin
Doğum: 21 Ağustos 1973
Doğum yeri: Moskova, Rusya
Sektör: Bilişim ve internet
Etki: Arama motor dünyasını ve medyayı devrim niteliğinde yeniliklerle tanıştırdı
Bugünün parasıyla serveti: 85 milyar dolar
Sergey Brin, 6 yaşındayken ailesiyle birlikte Moskova’dan ABD’ye göç etti. Aslen Rus olan Brin, bugün ABD vatandaşı.
Dedesi ve babası matematikçi olan Brin, çocuk yaşta matematikle yakından ilgilenmeye başladı.
Maryland Üniversitesi’nde hem matematik hem de bilgisayar mühendisliği okuyan Brin, Stanford’da doktora yaptığı dönemde Larry Page ile tanıştı.
İkili arama motoru tasarımı ve algoritması üzerine birlikte yoğun çalışmalara imza attı. Stanford Üniversitesi’nin web sitesi üzerine bu algoritmayı denerken arama motoru teknolojisinin büyük bir potansiyele sahip olduğunu fark ettiler. Google’un temel çalışma mantığı olan PageRank algoritmasını da bu dönemde geliştirdiler.
Mutlaka okuyun: Sergey Brin Kimdir?
16- Tarihin akışını değiştiren girişimci: Henry Ford
Ölüm: 7 Nisan 1947
Doğum yeri: Michigan, ABD
Sektör: Otomotiv
Etki: Modern ulaşımın babası
Bugünün parasıyla serveti: 200 milyar dolar
Henry Ford, otomotiv sektörünün babası olarak biliniyor. İngiliz-İrlandalı yoksul bir çiftçi ailenin çocuğu olarak doğan Henry Ford disleksiye hastasıydı. Yani öğrenmesi normal insanlara göre daha uzun sürüyordu.
Ergenlik yıllarında babasının verdiği saati en ince parçalarına ayırıp tekrar birleştirecek kadar azimli olan Henry Ford, disleksiyi bir engel olarak görmüyordu yani.
James F. Flower & Bros şirketinde işe girdikten sonra 1891 yılında Thomas Edison ile tanıştı. Edison ona kendi depolarından birini çalışması için verdi. 1899 yılında ise Henry Ford, Detroit Automobile Company adlı ilk otomotiv şirketini kurdu.
Burada üretilen araçlar hem kalitesizdi hem de yeterince iyi geliştirilememişti. Ayrıca üretimi de epey maliyetliydi. Henry Ford daha sonra Cadillac Automobile’i kurdu.
Yüksek borç ve az satış nedeniyle bu şirket de iflas etmek üzereyken Henry Ford, arkadaşlarının yardımıyla Ford Motor Company’i kurdu. Geçtiğimiz yıl bu şirket 150 milyar dolar kar elde etti…
Mutlaka okuyun: Henry Ford Kimdir?
17- Sir Richard Branson
Doğum: 18 Temmuz 1950
Doğum yeri: Londra, İngiltere
Sektör: Müzik, seyahat, uzaycılık
Etki: Müzik, seyahat, havayolu sektörlerinde öncü yatırımlar
Bugünün parasıyla serveti: 5.5 milyar dolar
Ünlü İngiliz iş insanı Richard Branson, bugün 360’dan fazla şirketi bünyesinde barındıran Virgin Group’un kurucusu…
Lise yıllarında öğrencilere yönelik bir dergi çıkaran Branson, 20 yaşındayken perakende işine girdi. Daha sonra Mike Oldfield’ı kurduğu plak şirketine bağlayan Branson’un girişimcilik macerası bu dönemden sonra daha da canlandı.
1984 yılında Virgin Atlantic Havayolları şirketini kurdu ve daha önceki şirketlerinde olduğu gibi bu işinde de büyük başarı yakaladı. 34 yaşında kendine ait bir havayolu şirketi vardı!
Bugün Branson gözünü uzaya dikmiş durumda. Virgin Galactic adlı şirketi aracılığı ile uzay turizmini sektörünün öncülerinden biri olmaya çalışıyor Richard Branson. Virgin Galactic’in yatırımcıları arasında Microsoft kurucu ortağı Paul Allen’ın olması ise meselenin ne kadar ciddi olduğunu gözler önüne seriyor.
İngiltere’nin gelmiş geçmiş en önemli ve meşhur girişimcilerinden biri olan Richard Branson’un şu sözünü unutmamak gerek:
“Yürümeyi öğrenmenin kuralı yoktur. Düşe kalka, hata yapa yapa yürümeyi öğrenir insan.
Mutlaka okuyun: Richard Branson’ın Girişimcilik Hikayesi
18- Larry Ellison
Doğum: 17 Ağustos 1944
Doğum yeri: New York, ABD
Sektör: Yazılım
Etki: Veritabanı yazılımcılığı alanında Microsoft’un en büyük rakiplerinden biri
Bugünün parasıyla serveti: 90 milyar dolar
Küçükken geçirdiği zatürree nedeniyle Chicago’daki halası ve eniştesi tarafından evlat edinilen Larry Ellison, üniversite hayatının ilk yıllarında başarılı olmasına rağmen bir türlü dikiş tutturamadı.
Daha sonra California’ya yerleşen Ellison burada ufak tefek pek çok şirkette çalıştı. Temel yazılım bilgisine rağmen Amdahl şirketinde programcı olarak işe girdi.
Burada çalıştığı birkaç arkadaşıyla Software Development Labs adında bir şirket kurdu ve CIA’ye veritabanı yönetim sistemi geliştirdi. Bu sistem bugün Oracle adıyla biliniyor. 1981 yılında IBM, bilgisayarlarında Oracle programları yüklü olarak satış yapmaya başladı. Bu ise Oracle’ın satışlarını 2’ye katladı.
Silikon Vadisi’nde yakaladığı başarı nedeniyle hayranlık duyulan ancak uyguladığı agresif yöntemler nedeniyle de korkulan isimlerinden biri olan Larry Ellison, 2014 yılında Oracle’dan ayrıldı ancak uzaktan da olsa şirketle bağını korumaya devam ediyor.
Ellison, 2006’da Harvard Üniversitesi’ne 115 milyon dolar bağışladı. Mark Zuckerberg, Bill Gates, Warren Buffett gibi isimlerin de yer aldığı The Giving Pledge’a dahil olarak varlığının büyük bir kısmını bağışlamayı taahhüt etti.
Özetle Larry Ellison, Amerikan rüyasını adım adım gerçekleştiren, yazılım sektöründe çok özel bir yeri olan büyük bir girişimci…
Mutlaka okuyun: Larry Ellison Kimdir?
19- Oprah Winfrey
Doğum: 29 Ocak 1954
Doğum yeri: Missisippi, ABD
Sektör: Medya, eğlence
Etki: Kadınların medyadaki yerini güçlendirdi.
Bugünün parasıyla serveti: 4 milyar dolar
Kadın girişimcilerle alakalı bir yazı varsa orada mutlaka Oprah’tan söz edilir.
Oprah’ı özel kılan şey hayatında yaşadığı tüm zorluklara rağmen asla pes etmemesi ve bu konuda çevresindekilere ilham vermesidir.
Çocuk yaşta cinsel tacizlere maruz kalan Oprah, 14 yaşındayken tecavüzcüsünün çocuğunu doğurmak zorunda kaldı! İşte o kadar büyük bir zorluktan bahsediyoruz. Bu bebek ise doğarken öldü.
1983 yılında girdiği medya ve televizyon sektöründe 3 yıl içinde ülke genelinde tanınan bir talk şov sunucu olmayı başardı. Ve eğlence sektörünün en sevilen, en sayılan isimlerinden biri oldu.
1988 yılında kendi Harpo Studios şirketini kurdu ve televizyon karakterini bu şirket üzerinden yürüttü. Şu an 250’den fazla çalışanı olan büyük bir medya şirketi olan Harpo Studios aracılığıyla 4 milyar dolara yakın bir servet elde etti Oprah Winfrey.
20- Uber’in Kurucusu: Travis Kalanick
Doğum: 6 Ağustos 1976
Doğum yeri: Los Angeles, ABD
Sektör: Taksi
Etki: Taksi ve şehir içi ulaşım sektöründe devrim niteliğinde yenilikler
Bugünün parasıyla serveti: 4 milyar dolar
Şehir içi ulaşım alanında devrim niteliğinde bir yenilik olan Uber’in kurucularından Travis Kalanick, 1998 yılında Kaliforniya Üniversitesi’ndeki eğitimini yarıda bırakıp uçtan uca dosya paylaşımı sitesi Scour’da çalıştı. Daha sonra bu şirket iflas edince Kalanick, içerik paylaşım ağı RedSwoosh’u kurdu ve bu şirketi Akamai’ye sattı.
2008 yılında katıldığı bir teknoloji konferansında Uber’in sinyalleri veren Kalanick, Mart 2009’da UberCab’i kurdu. Esasen Garrett Gamp ve Oscar Salazar tarafından geliştirilen uygulamanın baş danışmanı ve iş geliştirme müdürü Travis Kalanick idi.Aralık 2010’da Uber’in CEO’su olan Kalanick, şirketi 3 ay içinde 60 milyon dolar değere ulaştırdı.
2017’ye kadar Uber’in 2010’lu yılların en değerli internet şirketlerinden biri haline getiren Kalanick, şirket içi cinsel taciz suçlamaları nedeniyle 24 Aralık 2019’da istifa etti ve elindeki Uber hisselerinin %90’ını sattı.
Mutlaka okuyun: Travis Kalanick’in Girişimcilik Hikayesi
21- Meksika’nın En Zengini: Carlos Slim Helu
Doğum: 28 Ocak 1940
Doğum yeri: Mexico City, Meksika
Sektör: Telekomünikasyon
Etki: Telekomünikasyon alanında dünyanın en yenilikçi şirketlerinden birini kurdu.
Bugünün parasıyla serveti: 50 milyar dolar
Ailesinden kalan yüklü miktarda emlağı ve sermayeyi kullanarak dünyanın en büyük telekomünikasyon devlerinden biri olan Lübnan asıllı Meksikalı iş insanı Carlos Slim Helu, bugün Meksika’nın en zengin insanı olarak biliniyor.
Grupo Carso adlı esas şirket bünyesinde 200’den fazla girişimi olan Helu, Telmex, Telcel ve America Mowil şirketlerinin CEO’su.
Tevazu içinde bir yaşam süren Slim Helu’nun Apple, Philip Morris gibi pek çok şirkette yüklü yatırımı bulunuyor.
Mutlaka okuyun: Travis Kalanick’in Girişimcilik Hikayesi
22- Zara’nın Kurucusu: Amancio Ortega
Doğum: 8 Mart 1936
Doğum yeri: Coruna, İspanya
Sektör: Moda ve hazır giyim
Etki: Hazır giyim alanında dünyanın en büyük markalarını kurdu.
Bugünün parasıyla serveti: 80 milyar dolar
Armanico Ortega olmadan Zara, The GAP, H&M gibi hazır giyim markaları var olmazdı. Hazır giyim alanında dünya genelinde yeni markaların oluşmasına ön ayak oldu Ortega.
14 yaşında gömlek dikmek için bir terzinin yanında çalışmaya başlayan Ortega, 1968 yılında tutkusu ve azmiyle Confecciones Goa adlı kendi şirketini kurdu ve burada kadın terzilerin ürettiği kıyafetleri sattı.
1975 yılında eşi Rosalia ile birlikte ilk Zara mağazasını açan Ortega, makul fiyatlara kaliteli ve moda kıyafetler satmayı kendine ilke edindi. Bu süreçte kurduğu diğer giyim markalarını da İnditex Group çatısında toplayan Ortega’nın sahibi olduğu markalar şunlardır:
- Zara (Dünya genelinde 2232 mağaza)
- Bershka -1096
- Pull and Bear – 982
- Stradivarius – 1015
- Massimo Dutti – 769
- Oysho – 646
- Zara Home – 563
- Uterqüe – 82
Mutlaka okuyun: Zara ve Kurucusunun Girişimcilik Hikayesi
23- Netflix’in Kurucusu: Reed Hastings
Doğum: 8 Ekim 1960
Doğum yeri: Boston, ABD
Sektör: Dijital yayıncılık
Etki: Netflix…
Bugünün parasıyla serveti: 5.5 milyar dolar
Netflix’in kurucusu olan Reed Hastings gençlik yıllarında Svaziland’da matematik öğretmenliği yaptı. Afrika yılları onun risk alma ve girişimcilik yeteneklerini geliştirdi.
Daha sonra Stanford’da bilgisayar mühendisliği diploması alan Hastings, çeşitli yazılım şirketlerinde çalıştı ve birkaç tanesinin de kurucusu oldu.
Burada edindiği deneyimlerini 1997 yılında film kiralama şirketi olan Netflix’i kurarak uygulamaya dökmeye başladı. Yani Netflix başlangıçta insanların evine film CD’si gönderiyordu.
Bu şekilde iyi ve istikrarlı bir büyüme yakalayan Netflix, inovatif yöntemleriyle ve iyi çalışma ortamıyla en yetenekli insanların çalışmak istediği şirketlerden biri oldu.
Şubat 2007’de Netflix 1 milyarıncı DVD’sini göndermiş oldu. Bu dönemden sonra Netflix, video alanına odaklanmaya başladı. Yani DVD yerine internet üzerinden yayın yapmaya başladı. Netflix’in en önemli rakibi Blockbuster ise dijitale ayak uyduramadı ve Netflix tarafından sürklase edildi.
“Büyük servetler çok nadiren kısa süre içinde elde edilir ve bu durumlarda şans büyük rol oyar. Eğer bir şirketiniz varsa işi şansa bırakamazsınız. Ciddi ciddi çalışmalı, emek vermelisiniz. Bu çalışmanın karşılığını alabilirsiniz de alamayabilirsiniz de. Ama sadece şans faktörüne dayanmak asla doğru değildir.”
Mutlaka okuyun: Netflix Nasıl Kuruldu?
24- Rusya’dan Kaçmak Zorunda Kalan Telegram’ın Kurucusu Pavel Durov
Doğum: 10 Ekim 1984
Doğum yeri: St. Petersburg, Rusya
Sektör: İnternet
Etki: Telegram’ın kurucusu
Bugünün parasıyla serveti: 3.5 milyar dolar
36 yaşındaki Pavel Durov, Whatsapp muadili mesajlaşma uygulaması Telegram’ın kurucusu ve CEO’su…
Çocuk denebilecek bir yaşta, 11 yaşında kendi kendine yazılım ve programlar geliştirmeye başlayan Durov’un yazılımcılık tutkusu çocukluk yıllarına dayanıyor. Üniversitede dil eğitimi almasına rağmen o teknolojiye ve internete dair bir şeyler yapmak istiyordu. Bu nedenle Rusya’nın Facebook’u olarak değerlendirilen VKontakte (VK) sitesini 10 Ekim 2006’da kurdu.
Daha sonra VK’nın hisselerini elinden çıkarıp Telegram’ı kuran Durov, online gizlilik ve mahremiyet alanlarındaki aktivizmin önemli temsilcilerinden biri olarak kabul görüyor.
Mutlaka okuyun: Telegram Nasıl Kuruldu?
25- Twitter’ın Kurucusu: Jack Dorsey
Doğum: 19 Kasım 1976
Doğum yeri: Missouri, ABD
Sektör: Yazılım, internet, medya
Etki: Mikro blog sitesi Twitter’ı kurarak en önemli sosyal medya mecralarından birine imza attı.
Bugünün parasıyla serveti: 14 milyar dolar
İnsanların haberleşme ve konuşma pratiklerini derinden etkileyen Twitter’ın kurucu olan Dorsey, insanlararası iletişimi hiç olmadığı kadar hiyerarşiden uzaklaştırdı. Bugün dünya liderlerine ya da ünlü kişilere bir twit atarak ulaşmak gayet mümkün olan bir şey.
Missouri eyaletinde büyüyen Jack Dorsey çocukluk yıllarında kekeleme problemi yaşıyordu. Bu nedenle içine kapalı bir çocuk olarak büyüyen Jack Dorsey’in Twitter ve Square girişimleri onu dünyanın en önemli internet insanlarından biri haline getirdi.
Jack Dorsey’in Twitter’dan sonraki girişimi merakla beklemeye değer…
Mutlaka okuyun: Jack Dorsey Kimdir?
26- İngilizce Öğretmenliğinden 50 milyar dolarlık servete: Jack Ma
Doğum: 10 Eylül 1964
Doğum yeri: Hanghou, Çin
Sektör: Perakende
Etki: Online perakende ve toptan satış alanında devrim niteliğinde girişimler
Bugünün parasıyla serveti: 50 milyar dolar
Üniversite yıllarından sonra İngilizce öğretmenliği ve turist rehberliği yapan Jack Ma, internetin yaygınlaşması nedeniyle pek çok internet girişimine imza attı ancak bu girişimlerin hepsi başarısız oldu. 1999 yılında 18 arkadaşıyla birlikte Alibaba’yı kuran Jack Ma, 2014 yılında Alibaba’yı ABD’de halka arz ettiğinde 25 milyar dolar para toplamayı başardı. Bu o zamana dek ABD tarihindeki en yüksek halka arz olayı oldu.
“KFC Çin’e geldiğinde 24 kişi iş başvurusu yaptı, 23’ü kabul edildi. Tek kabul edilmeyen kişi ise bendim.”
Buna benzer onlarca başarısızlığa sahip bir hayatı olan Jack Ma ilk başarılı şirketini 31 yaşında kurdu. Tek bir satır kod bile yazamayan Jack Ma şu an dünyanın en büyük e-ticaret ağlarından birinin başında. Şirket dünya çapında hızla büyümeye ve yayılmaya devam ediyor. Alibaba ve Aliexpress, yıllık satış bakımından Walmart market zincirinden hemen sonra geliyor.
Mutlaka okuyun: Alibaba’nın Kurucusu Jack Ma Kimdir?
27- İlk Hissesini 11 Yaşında Alan Warren Buffett
Doğum: 30 Ağustos 1930
Doğum yeri: Nebraska, ABD
Sektör: Yatırım
Etki: Yatırım dünyasındaki başarısı ve öngörüsüyle duayen olarak kabul ediliyor.
Bugünün parasıyla serveti: 100 milyar dolar
İlk yatırımını 11 yaşında yapan Warren Buffett, daha çok yaşta girişimci bir ruha sahip olduğunu gösteriyor. 1956 yılında kişisel birikimleriyle Buffett Partnership Ltd’yi kuran Buffett, bugün dünyanın en büyük yatırım şirketlerinden Berkshire Hathaway’in kurucusu konumunda.
Zamanında bir tekstil şirketi olan Berkshire Hathaway’in üretim bölümünü devre dışı bırakarak şirketin medya, sigorta ve petrol alanındaki yatırımlarına ağırlık veren Buffett, değeri henüz anlaşılamamış şirketlere yatırım yaparak bu şirketlerin büyümesini sağlıyor ve bundan pay alıyor.
Hayırseverliği ile bilinen Buffett, bugüne dek 28 milyar dolar bağış yapmış durumda. Yoksullukla mücadele, sanat, insanlar hakları ve sağlık alanlarında yaptığı bağışlarla bilinen Buffett, dünyanın en zengin insanlarının ölmeden önce servetlerinin büyük kısmını bağışlamalarını öngören The Giving Pledge’nin de Bill Gates ile birlikte fikir babası.
Mutlaka okuyun: Warren Buffett Kimdir?
28- Starbucks’ı Dünya Markası Yapan Howard Schultz
Doğum: 19 Temmuz 1953
Doğum yeri: Kalifornia, ABD
Sektör: Kahvecilik ve kahve zinciri
Etki: Kahveyi deneyime dönüştürdü
Bugünün parasıyla serveti: 5 milyar dolar
Starbucks’un kurucusu Howard Schultz yoksul bir ailede büyüdü. Üniversite eğitiminden sonra Xerox’ta yöneticilik yaptı, İsveçli bir kahve şirketinde pazarlamacı olarak çalıştı.
Bu dönemde gittiği İtalya’da kahvenin bir deneyim unsuru olduğunu gördü ve ABD’ye döndüğünde Seattle kentinde gittiği bir kafede (Starbucks Coffee Company) pazarlamacı olarak çalışmaya başladı. 1986 yılında Il Giornale adında kendi kafesini açtı. Daha sonra pazarlamacı olarak çalıştığı Starbucks’ın sahiplerinden burayı satın aldı. Starbucks’ın yeni sahibi olarak agresif bir büyüme politikası güderek dünya genelinde 27.000’den fazla şubeye Starbucks’ı kurdu.
Mutlaka okuyun: Howard Schultz Kimdir?
29- Dünyanın Gelmiş Geçmiş En Zenginlerinden Olan Andrew Carnegie
Ölüm: 11 Ağustos 1919
Doğum yeri: İskoçya
Sektör: Demir-çelik
Etki: Üretim süreçlerinde pek çok yeniliği öncü oldu.
Bugünün parasıyla serveti: 309 milyar dolar
Neden günümüzün girişimcilerinden birini değil de ta 1919’da ölen birini listeye aldık dersiniz? Bakalım.
Andrew Carnegie, İskoçya’da yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Evleri kulübeyi andıran ufacık bir yapıydı.
Carnegie ailesi bir gün aç bir gün tok yatıyordu adeta. Tam bu dönemde ailenin babası William Carnegie, ABD’ye göçme kararı aldı. Burada da yokluk çekildi ama her halükarda İskoçya’dan iyi bir ortam vardı.
Andrew Carnegie ilk olarak bir tekstil fabrikasında çırak olarak işe girdi. Haftalık kazancı 1.20 dolardı. Günlük 12 saat çalışıyordu.
Bu işi pek sevmedi ve telgraf çekme işine girdi. Haftalık kazancı burada 2.50 dolara yükseldi. Bu iş ailesine bir miktar maddi destek olmasını sağladı.,
18 yaşına geldiğinde haftalık kazancı 4 dolara ulaştı. Andrew çalışkanlığıyla göz dolduran bir delikanlıydı.
Yıllar içinde biriktirdiği parayı Adam Express Company adlı bir posta şirketine yatırdı. Birikimini bir işe yatırım olarak aktardı.
Bu şekilde araba işine girdi, buradan kazandığını başka bir işte değerlendirdi. Böyle böyle giderek zenginleşmeye başladı. En sonunda ise tüm parasını demiryolu sektörüne yatırdı. ABD iç savaşında da yine mantıklı finansal kararlar vererek 40.000 dolarlık bir petrol kuyusu yatırımı yaptı. Bir yıl içinde bu parayı 1 milyon dolar yapmayı başardı.
Dünyayı bulduğunuzdan daha iyi bir yer haline getirme çabası, hayatta asil bir motivasyona sahip olmak anlamına gelir.
İç savaş sonrası Carnegie, İskoçya’da doğduğu kasabaya 40.000 dolar bağış yapıp kütüphane, 50.000 dolar vererek de hastane yaptırdı.
Artık hem petrol hem de çelik alanında bir yatırımcı olan Carnegie giderek inanılmaz bir servet elde ediyordu. Bu dönemde ilk kitabını kaleme aldı ve kitap 40.000 kopya satıldı. Carnegie’nin kalemi güçlüydü ve bir yazar olarak da ününe ün kattı. Bu ün ona hem maddi hem de manevi olarak geri dönüyordu.
1888 yılında serveti 20 milyon dolara ulaştı. O zaman için devasa bir para bu. Öyle ki İspanya hükümetine o dönem İspanya sömürgesi olan Filipinler’i satın almak için teklifte bile bulundu.
66 yaşında dünyanın en zengin insanı olarak emekli olan Andrew Carnegie kendini hayır işlerine adadı. Zenginlerin ellerini taşın altına daha çok koyması gerektiğine inanıyordu Carnegie.
Bu bağış düşüncesi pek çok varlıklı iş insanını etkiledi. Örneğin havalimanı mağazacılığı alanında önemli bir firma olan Duty Free Shoppers’ın sahibi Robert Miller, 1960 yılında servetinin büyük bir kısmını bağışladı. Robert Miller, Carnegie Miller’in “Servet” adlı yazısından ilham aldığını belirtti mesela.
Yine “Giving While Living” diye bir bağış kampanyası mevcut günümüzde. Bill Gates, Mark Zuckerberg, Warren Buffett gibi isimler ölmeden önce servetlerinin büyük bir kısmını bağışlayacaklarını taahhüt etti.
1919 yılında öldüğünde Andrew Carnegie devasa serveti, parlak girişim zekası ve yazdığı yazılarla bilinen bir isimdi. Öldüğünde 380 milyon dolar parası vardı ki bu miktar günümüzde 309 milyar dolara tekabül ediyor. (Bugün dünyanın en zengini bile bu sayıya yaklaşmış değil.)
Özetle Andrew Carnegie, ölmeden önce parasının %95’ini hayır işlerine bağışladı, dünyanın pek çok yerinde 2800’e yakın kütüphane açılmasını sağladı ve dünyanın en önemli araştırma üniversitelerinden biri olan Carnegie Mellon Üniversitesi’ni kurdu.
30- Sam Walton
Doğum: 29 Mart 1918
Ölüm: 5 Nisan 1992
Doğum yeri: Arkansas, ABD
Sektör: Perakende
Etki: Dünyanın en büyük perakende zincirini kurdu, ucuzluk marketi konseptini geliştirdi.
Bugünün parasıyla serveti: 215 milyar dolar
Walmart’ı kurarak perakende sektörüne hem ABD’de hem de dünya genelinde yön veren Sam Walton, perakende işine genç yıllarda satış temsilcisi olarak başladı. Askerlik sonrası 20.000 dolar borç para alarak ABD’nin Arkansas kentinde ufak bir market açtı.
Walton en başından beri perakende alanında daima rakip firmalardan daha uygun fiyat politikası sunmanın önemine inanan biriydi. 1950’de sahip olduğu market zincirini 6 farklı eyalete yaymadı başardı. Ancak mağazalardan birinin sahibiyle kira konusunda yaşadığı problem nedeniyle Bentonville’de yeni bir mağaza açtı. 1960’a dek 15 mağazası olan Walton, 1962’de ilk Walmart şubesini açtı.
Bugün 15 ülkede 8500 Walmart şubesi bulunuyor. Walmart; Apple, Amazon, Google, Microsoft ve Samsung’dan sonra dünyanın en değerli şirketi konumunda.
31- Thomas Alva Edison
Ölüm: 18 Ekim 1931
Doğum yeri: Ohio, ABD
Sektör: Bilim
Etki: Dünyayı değiştiren icatlar
Bugünün parasıyla serveti: 12 milyon dolar
Thomas Edison’un motivasyonu ve azmi tüm insanlara örnek olmalı. Binlerce kez başarısız olmasına rağmen asla pes etmeyen Edison, iyi bir ailede dünyaya geldi. Ancak sürekli hastalanan bir çocuktu. Yaşadığı bir kulak enfeksiyonu onun bir kulağını sağır etti. Tren çarpmak üzereyken bir bebeği kurtarması nedeniyle yaşadığı şehirde herkes tarafından tanındı ve ona telgraf operatörü olarak iş verildi.
Thomas Edison, yüzlerce icada imza atmış, yüzlerce patent sahibi bir kişi. Ancak yüz kere başarılı olduysa bin kere de başarısızlığı tatmış azimli bir insan. Folyo fonografı geliştirerek telgrafların daha verimli ve daha iyi bir şekilde iletilmesini sağladı mesela…
Ampulu icat eden kişi olması, onun eserlerinin bugün bile insanlığa ışık verdiğini kanıtlar nitelikte. Girişimciler için asla pes etmemenin, 99 kere düşüp 100. kere ayağa kalkmanın en güzel örneklerinden birinde kocaman bir imzası var Edison’un.
Mutlaka okuyun: Thomas Edison Kimdir?
32- 15 yıl hiç kar edemeyen Shazam’ın örnek hikayesi
En güzel girişimcilk örneklerinden olan Shazam’ın hikayesi bize, yapılan işe inanıp sonuna kadar gitmenin başarıyı nasıl kaçınılmaz kıldığını çok iyi özetliyor.
Mutlaka okuyun: Shazam Nasıl Kuruldu?
33- Ketçap Şişe Kapağını Ters Çevirerek Milyoner Olmak
Eski ketçap şişelerindeki kullanım problemine eğilen girişimci, kapağı sadece ters şekilde tasarlayarak milyonlar kazandı.
Mutlaka okuyun: Ketçap Şişesini Ters Çevirerek Milyoner Olmak
34 – Kırmızı Atacı Takas Ederek Eve Dönüştüren Girişimci
Elinizde sadece küçük kırmızı bir ataç var. Bunu takas ederek sonunda bir ev sahibi olabilir miydiniz?
Kulağa çılgınca geliyor ama 26 yaşındaki Kanadalı girişimci için bunu başardı.
Mutlaka okuyun: Küçük Kırmızı Atacı Takas Ederek Eve Dönüştüren Girişimci
35- Arianna Huffington
Doğum: 15 Temmuz 1950
Doğum yeri: Atina, Yunanistan
Sektör: Blog ve gazetecilik
Etki: Online gazetecilikte öncü isimlerden
Bugünün parasıyla serveti: 100 milyon dolar
Arianna Huffington, huffingtonpost.com adlı blog sitesiyle ünlü olmuş önemli bir gazeteci ve blog yazarı.
Biyografi yazarı olarak kariyerine başlayan Huffington, 90’ların başında eski eşinin senato seçimlerine girmesiyle ABD medyasında yer almaya başladı.
Daha sonra Ken Lerer ve Jonah Peretti ile Huffington Post’u kurdu.
“Liderlerin sahip olması gereken en önemli özelliklerden biri yılmaz olmaktır. Ne yaparsanız yapın, mutlaka eleştirilerin hedefi olursunuz.”
Huffington Post web sitesi poılitika, iş hayatı, ekonomi, çevre, spor gibi konularda ABD’nin en önemli web sitelerinden biri olarak görülüyor.
Medya ve yazarlık kariyerine devam eden Arianna Huffington’un uluslararası alanda en iyi blog kategorisinde pek çok ödülü de bulunuyor.
Yani blog yazarlığı ve gazetecilik alanında kendini geliştirmek isteyen kişiler, mutlaka Arianna Huffington’un hayatını daha ayrıntılı incelemeli.
36- McDonalds’ı Dünya Markası Yapan Ray Kroc
1 . Dünya Savaşı sıralarında ambulans şöforü gibi farklı işlerde çalışan girişimci, bir fikre nasıl yatırım yapılırın en canlı örneği. İçeçek makineleri satıcısıyken rastladığı McDonalds restoranına hayran kalan Ray Kroc ilk önce restorana yatırım yaptı, ardından da tamamiyle satın aldı.
Mutlaka okuyun: Ray Kroc ve McDonalds’ın Başarı Hikayesi
37- Başarı için 5126 deneme yapan James Dyson
Evet yanlış duymadınız. Bugün evlerimizde severek kullandığımız, pratik ve sağlamlığıyla bilinen Dyson süpürgeler çok sancılı bir süreçten geçerek icat edildi. Tam 1526 adet deneme yaptıktan ve 15 yılını bu uğurda harcadıktan sonra başarıya ulaşan James Dyson’ın hikayesi tüm girişimcilere örnek olacak türden.
Mutlaka okuyun: James Dyson Kimdir?
